Η πρώτη Συνθήκη, η οποία υπογράφηκε το 1951, δημιούργησε την Κοινοβουλευτική Συνέλευση, η οποία μετονομάστηκε στη συνέχεια σε Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η αρχική Συνθήκη απέβλεπε στη συνεργασία έξι χωρών, οι οποίες κατά το παρελθόν βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση, για την επίτευξη κοινών στόχων.
Οι Συνθήκες που ακολούθησαν περιελάμβαναν συμφωνίες σχετικά με νέους τομείς συνεργασίας ή αποσκοπούσαν στη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας των θεσμικών οργάνων της ΕΕ ενόψει της αύξησης του αριθμού των μελών της από έξι σε 27.
Για παράδειγμα, η γεωργική πολιτική ....
....θεσπίστηκε με τη Συνθήκη ΕΟΚ ενώ η Συνθήκη της Νίκαιας μεταρρύθμισε τη θεσμική δομή της ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, η Επιτροπή, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το Ελεγκτικό Συνέδριο ασκούν όλες τις αρμοδιότητές τους σύμφωνα με τις Συνθήκες. Η Επιτροπή θεωρείται «θεματοφύλακας των Συνθηκών». Όταν προετοιμάζεται η εκπόνηση μιας νέας Συνθήκης, ή τροποποιείται μια υφιστάμενη Συνθήκη, συγκαλείται Διακυβερνητική Διάσκεψη (ΔΚΔ) στο πλαίσιο της οποίας συνέρχονται οι κυβερνήσεις των κρατών μελών. Πραγματοποιείται διαβούλευση με το Κοινοβούλιο, το οποίο γνωμοδοτεί σχετικά με τη Συνθήκη κατά την κατάρτιση και ολοκλήρωσή της.
Το Κοινοβούλιο αποκτά όλο και περισσότερες δημοκρατικές, ελεγκτικές και νομοθετικές αρμοδιότητες με κάθε νέα Συνθήκη. Με τη Συνθήκη των Βρυξελλών (υπογράφηκε το 1975), το Κοινοβούλιο απέκτησε το δικαίωμα να ελέγχει τους λογαριασμούς της ΕΕ στο τέλος κάθε έτους, και να αξιολογεί κατά πόσον η Επιτροπή εκτέλεσε συνετά και ορθά τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (υπογράφηκε το 1986) περιελάμβανε νέες προσθήκες, με τις οποίες διασφαλίζεται ότι, προτού προσχωρήσει μια νέα χώρα στην ΕΕ, είναι υποχρεωτική η συμφωνία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ (υπογράφηκε το 1997) ενίσχυσε πολύ περισσότερο τη θέση του Κοινοβουλίου όσον αφορά την από κοινού με το Συμβούλιο θέσπιση νομοθεσίας για ευρύ φάσμα τομέων οι οποίοι επρόκειτο να υπαχθούν στην κοινοτική νομοθεσία (προστασία των καταναλωτών, δυνατότητα νόμιμης εργασίας σε άλλη χώρα μέλος και περιβαλλοντικά ζητήματα, για να αναφέρουμε ορισμένα μόνο παραδείγματα).
Η πιο πρόσφατη Συνθήκη, η Συνθήκη της Λισαβόνας, ετέθη σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009. Ενισχύει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προσφέρει στα εθνικά κοινοβούλια περισσότερες αρμοδιότητες για τον καθορισμό της κατεύθυνσης της ευρωπαϊκής πολιτικής, ενώ επιπλέον προσφέρει στους πολίτες της ΕΕ τη δυνατότητα ανάληψης πρωτοβουλίας. Η Συνθήκη ενισχύει τις εξουσίες του Κοινοβουλίου ως πλήρως αναγνωρισμένου συννομοθέτη με αυξημένες δημοσιονομικές αρμοδιότητες. Επιτρέπει επίσης στο Κοινοβούλιο να διαδραματίζει καίριο ρόλο κατά την εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Κυρωθείσες συνθήκες
Συνθήκη της Λισαβόνας
Η ΔΚΔ που ήταν αρμόδια για την κατάρτιση μιας Ευρωπαϊκής Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης ξεκίνησε τις εργασίες της στη Λισαβόνα στις 23 Ιουλίου 2007 (εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Elmar Brok, Enrique Barón Crespo και Andrew Duff). Το κείμενο της Συνθήκης εγκρίθηκε κατά τη διάρκεια συνάντησης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στη Λισαβόνα στις 18-19 Οκτωβρίου 2007. Η Συνθήκη της Λισαβόνας υπογράφηκε παρουσία του Προέδρου του ΕΚ, Hans-Gert Pöttering, στις 13 Δεκεμβρίου 2007, μετά την πανηγυρική διακήρυξη του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κοινοβούλιο από τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου.
Έως τις 19 Φεβρουαρίου 2008, η Συνθήκη της Λισαβόνας είχε εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (έκθεση Corbett/Méndez de Vigo). Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, το Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα να διορίζει τον Πρόεδρο της Επιτροπής, βάσει πρότασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η διαδικασία συναπόφασης διευρύνεται περαιτέρω, ώστε να συμπεριλάβει νέους τομείς, και πρόκειται να μετονομαστεί σε «συνήθη νομοθετική διαδικασία».
Πλην ολίγων εξαιρέσεων, η Συνθήκη θέτει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως νομοθέτη, σε ισότιμη βάση με το Συμβούλιο σε τομείς στους οποίους κατά το παρελθόν αυτό δεν ίσχυε, ιδίως δε στον καθορισμό του προϋπολογισμού της ΕΕ (το Κοινοβούλιο απολαμβάνει πλήρη ισότητα), στην αγροτική πολιτική και στον τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων.
Η Συνθήκη της Λισαβόνας, ετέθη σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009 αφού πρώτα επικυρώθηκε από το σύνολο των 27 κρατών μελών.
- Υπογραφή: Λισαβόνα (Πορτογαλία), 13 Δεκεμβρίου 2007
- Έναρξη ισχύος: την 1η Δεκεμβρίου 2009
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Ενοποιημένες αποδόσεις αυτής της Συνθήκης
Συνθήκη της Νίκαιας
Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων υπογράφηκε από τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας. Η Συνθήκη της Νίκαιας που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Συνθήκες περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και ορισμένες συναφείς Πράξεις υπογράφηκε παρουσία της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Nicole Fontaine. Σκοπός της Συνθήκης της Νίκαιας ήταν η μεταρρύθμιση της θεσμικής δομής της Ευρωπαϊκής Ένωσης έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της νέας διεύρυνσης. Με τη Συνθήκη της Νίκαιας, αυξήθηκαν οι νομοθετικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου και επεκτάθηκε σε περισσότερους τομείς το σύστημα ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία στους κόλπους του Συμβουλίου.
- Υπογραφή:Νίκαια (Γαλλία), 26 Φεβρουαρίου 2001
- Έναρξη ισχύος:1 Φεβρουαρίου 2003
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Ενοποιημένες αποδόσεις των Συνθηκών ΕΕ
Προπαρασκευαστική Διακυβερνητική Διάσκεψη
Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωση
- Υπογραφή: Νίκαια (Γαλλία), 7 Δεκεμβρίου 2000, και σε ελαφρώς τροποποιημένη μορφή στις 12 Δεκεμβρίου 2007 στο Στρασβούργο (Γαλλία)
- Έναρξη ισχύος: Ως τμήμα της Συνθήκης της Λισαβόνας (και, προηγουμένως, τμήμα του απορριφθέντος σχεδίου Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης), ο Χάρτης θα καταστεί νομικώς δεσμευτικός αφ’ ης στιγμής τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας.
Συνθήκη του Άμστερνταμ
Τον Μάρτιο του 1996 ξεκίνησε στο Τορίνο (Ιταλία) Διακυβερνητική Διάσκεψη με σκοπό την αναθεώρηση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η μετέπειτα Συνθήκη του Άμστερνταμ, που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Συνθήκες περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και ορισμένες συναφείς Πράξεις, υπογράφηκε παρουσία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, José María Gil-Robles.
Καθώς τέθηκε σε ισχύ τον Μάιο του 1999, η διαδικασία συναπόφασης απλουστεύθηκε και το πεδίο εφαρμογής της διευρύνθηκε. Το Κοινοβούλιο είχε πλέον το δικαίωμα να εγκρίνει τον διορισμό του Προέδρου της Επιτροπής.
- Υπογραφή:Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες), 2 Οκτωβρίου 1997
- Έναρξη ισχύος:1 Μαΐου 1999
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Προπαρασκευαστική Διακυβερνητική Διάσκεψη
Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ)/Συνθήκη του Μάαστριχτ
Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφηκε στο Μάαστριχτ παρουσία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Egon Klepsch. Σύμφωνα με την εν λόγω Συνθήκη, η Ένωση θεμελιώνεται επί των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (πρώτος πυλώνας), με δύο πρόσθετους τομείς συνεργασίας (δεύτερος και τρίτος πυλώνας): την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις (ΔΕΥ).
Κατά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ΕΟΚ καθίσταται Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΚ). Οι νομοθετικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες του ΕΚ αυξάνονται μέσω της θέσπισης της διαδικασίας συναπόφασης και της επέκτασης της διαδικασίας συνεργασίας.
Δυνάμει της νέας Συνθήκης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα να καλεί την Επιτροπή να παρουσιάζει νομοθετική πρόταση για ζητήματα τα οποία, κατά τη γνώμη του, απαιτούν την κατάρτιση κοινοτικής πράξης. Το σύνολο των μελών της Επιτροπής πρέπει εφεξής να εγκρίνεται από το ΕΚ, το οποίο διορίζει επίσης τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή.
- Υπογραφή:Μάαστριχτ (Κάτω Χώρες), 7 Φεβρουαρίου 1992
- Έναρξη ισχύος:1 Νοεμβρίου 1993
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Ενοποιημένες αποδόσεις αυτής της Συνθήκης
Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (ΕΕΠ)
Η πρώτη Διακυβερνητική Διάσκεψη εγκαινιάστηκε υπό την Προεδρία της Ιταλίας στις 9 Σεπτεμβρίου 1985, και κορυφώθηκε με την έγκριση της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης στις 28 Φεβρουαρίου 1986 στις Βρυξέλλες.
Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη επέφερε τροποποιήσεις στις Συνθήκες για την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και καθιέρωσε την ευρωπαϊκή πολιτική συνεργασία. Όταν τέθηκε σε ισχύ η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (ΕΕΠ), ο τίτλος «Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο» (τον οποίο η Συνέλευση χρησιμοποιούσε από το 1962) έγινε επίσημος. Η ΕΕΠ αύξησε επίσης τις νομοθετικές αρμοδιότητες του ΕΚ μέσω της θέσπισης των διαδικασιών συνεργασίας και σύμφωνης γνώμης.
- Υπογραφή:Λουξεμβούργο (Λουξεμβούργο), 17 Φεβρουαρίου 1986, και Χάγη (Κάτω Χώρες), 28 Φεβρουαρίου 1986
- Έναρξη ισχύος:1 Ιουλίου 1987
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Δεύτερη Συνθήκη περί προϋπολογισμού/Συνθήκη των Βρυξελλών
Η Συνθήκη των Βρυξελλών του 1975 τροποποίησε εκ νέου ορισμένες δημοσιονομικές διατάξεις των Συνθηκών. Ενίσχυσε τις δημοσιονομικές αρμοδιότητες της Συνέλευσης (το ΕΚ εξασφάλισε το δικαίωμα απόρριψης του κοινοτικού προϋπολογισμού και χορήγησης απαλλαγής στην Επιτροπή ως προς την εκτέλεση του προϋπολογισμού) και προέβλεπε την ίδρυση ενός Ελεγκτικού Συνεδρίου.
- Υπογραφή:Βρυξέλλες (Βέλγιο), 22 Ιουλίου 1975
- Έναρξη ισχύος:1 Ιουνίου 1977
.
Συνθήκη του Λουξεμβούργου
Συνθήκη για την τροποποίηση ορισμένων δημοσιονομικών διατάξεων/πρώτη Συνθήκη περί προϋπολογισμού
Με την υπογραφή της Συνθήκης του Λουξεμβούργου, για την τροποποίηση ορισμένων δημοσιονομικών διατάξεων των Συνθηκών, οι δημοσιονομικές αρμοδιότητες της Συνέλευσης ενισχύθηκαν καθώς οι χρηματικές εισφορές των κρατών μελών αντικαταστάθηκαν από «ιδίους πόρους».
- Υπογραφή:Λουξεμβούργο (Λουξεμβούργο), 22 Απριλίου 1970
- Έναρξη ισχύος:1 Ιανουαρίου 1971
Συνθήκη Συγχώνευσης
Συνθήκη περί ιδρύσεως ενιαίου Συμβουλίου και ενιαίας Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας/Συνθήκη Συγχώνευσης
Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας/Συνθήκη Συγχώνευσης
Η Συνθήκη Συγχώνευσης του 1965 ενοποίησε τα όργανα άσκησης της εκτελεστικής εξουσίας. Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ιδρύθηκαν ως αποτέλεσμα της συγχώνευσης των θεσμικών οργάνων της ΕΚΑΧ, της ΕΟΚ και της ΕΚΑΕ.
- Υπογραφή:Βρυξέλλες (Βέλγιο) 8 Απριλίου 1965
- Έναρξη ισχύος:1η Ιουλίου 1967
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Συνθήκη Ευρατόμ
Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας
Δύο Συνθήκες υπογράφηκαν στις 25 Μαρτίου 1957 – η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) και η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ ή Ευρατόμ). Ορισμένοι από τους κύριους στόχους της Συνθήκης Ευρατόμ είναι:
- η προώθηση της έρευνας και της διάδοσης τεχνικών πληροφοριών
- ο καθορισμός ενιαίων προτύπων ασφαλείας για την προστασία του κοινού και των εργαζομένων στη βιομηχανία
- η διευκόλυνση της έρευνας
- η διασφάλιση ότι τα πυρηνικά υλικά που προορίζονται για ειρηνική χρήση δεν θα διατεθούν για άλλες χρήσεις, κυρίως δε στρατιωτικές
Η αξία της Ευρατόμ καθίσταται εμφανής στο πλαίσιο της διεύρυνσης. Η ατομική ενέργεια είναι σημαντική πηγή ενέργειας για πολλές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, όμως τα πρότυπα ασφαλείας στους πυρηνικούς τους σταθμούς και το επίπεδο προστασίας του κοινού και των εργαζομένων δεν είναι πάντα επαρκή. Η Ευρατόμ παρέχει το πλαίσιο για την παροχή στήριξης από την ΕΕ.
- Υπογραφή:Ρώμη (Ιταλία) 25 Μαρτίου 1957
- Έναρξη ισχύος:1 Ιανουαρίου 1958
Ενοποιημένες αποδόσεις αυτής της Συνθήκης
.
Συνθήκη της Ρώμης (ΕΟΚ)
Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας
Δύο Συνθήκες υπογράφηκαν στις 25 Μαρτίου 1957 – η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) και η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ ή Ευρατόμ). Και για τις δύο νέες Κοινότητες, οι αποφάσεις ελήφθησαν από το Συμβούλιο μετά από πρόταση της Επιτροπής. Αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί διαβούλευση με την Κοινοβουλευτική Συνέλευση, η οποία έπρεπε να υποβάλει γνωμοδότηση στο Συμβούλιο. Η Συνέλευση αύξησε τον αριθμό των μελών της σε 142. Η Ευρωπαϊκή Κοινοβουλευτική Συνέλευση πραγματοποίησε την πρώτη σύνοδό της το επόμενο έτος, στις 19 Μαρτίου 1958. Στις Συνθήκες της Ρώμης προβλέπεται ειδική διάταξη για την άμεση εκλογή των μελών (η οποία εφαρμόστηκε το 1979).
- Υπογραφή:Ρώμη (Ιταλία) 25 Μαρτίου 1957
- Έναρξη ισχύος:1 Ιανουαρίου 1958
Ενοποιημένες αποδόσεις αυτής της Συνθήκης
Συνθήκη των Παρισίων
Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ)
Η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) υπογράφηκε στο Παρίσι από το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, το Λουξεμβούργο και τις Κάτω Χώρες. Τέθηκε σε ισχύ για περίοδο 50 ετών. Τα μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης επιλέχθηκαν μεταξύ των μελών των αντιστοίχων εθνικών κοινοβουλίων. Η Συνέλευση είχε το δικαίωμα διάλυσης της Ανωτάτης Αρχής (προδρόμου της σημερινής Επιτροπής).
- Υπογραφή:Παρίσι (Γαλλία) 18 Απριλίου 1951
- Έναρξη ισχύος:26 Ιουλίου 1952
- Λήξη:23 Ιουλίου 2002
Μη κυρωθείσες Συνθήκες
Σχέδιο Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης (δεν έχει κυρωθεί)
Η Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 18 Ιουνίου 2004 και υπογράφηκε στη Ρώμη στα τέλη του ιδίου έτους παρουσία του Προέδρου του ΕΚ, Josep Borrell Fontelles. Ενώ είχε εγκριθεί από το ΕΚ (έκθεση Méndez de Vigo-Leinen), η Συνθήκη απορρίφθηκε στη συνέχεια από τη Γαλλία (29 Μαΐου 2005) και τις Κάτω Χώρες (1 Ιουνίου 2005) στα αντίστοιχα εθνικά δημοψηφίσματα.
Μετά την απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης, τα κράτη μέλη ξεκίνησαν τη διαδικασία κατάρτισης της Συνθήκης της Λισαβόνας.
- Υπογραφή: Ρώμη (Ιταλία) 29 Οκτωβρίου 2004
- Έναρξη ισχύος: Δεν έχει κυρωθεί από το σύνολο των 27 κρατών μελών
Ψηφίσματα του Κοινοβουλίου
Προπαρασκευαστική Διακυβερνητική Διάσκεψη
από
ΣΧΕΤΙΚΑ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου