Ο Ιππόλυτος είναι κυνηγός, αγνός, παρθένος και ταμένος στην Άρτεμη, τη θεά του κυνηγιού και της φυσικής αγνότητας.
Ο Ιππόλυτος είναι αρχοντόπουλο. Αν και νόθος γιος του Θησέα και της Αμαζόνας Αντιόπης ή Ιππολύτης, ανατράφηκε δίπλα στον προπάππο του Πιτθέα στην Τροιζήνα προκειμένου να γίνει βασιλιάς της Τροιζήνας.
Ο Ιππόλυτος είναι συνετός και ελεύθερος.
Δεν παλεύει για την υπεροχή, αδιαφορεί για την εξουσία.
Προτιμά τη φιλία και τη συναναστροφή των συνομηλίκων του, τα κυνήγια σε απρόσιτα δάση και τις νίκες σε πανελλήνιους αγώνες.
Αυτές είναι οι αξίες του και φυσικά είναι ευσεβής. Σέβεται τους θεούς, σέβεται και τον πατέρα του Θησέα.
Περισσότερο από όλους όμως τιμά και λατρεύει τη θεά Άρτεμη.
Η Φαίδρα είναι η λαμπερή, όπως δηλώνει και το όνομά της, νόμιμη σύζυγος του Θησέα και μητέρα των δύο νόμιμων τέκνων του, Ακάμαντα και Δημοφώντα. Κατάγεται από αρχοντική γενιά.
Πατέρας της ήταν ο βασιλιάς της Κρήτης Μίνωας και .......μητέρα της η Πασιφάη. Η αδελφή της Αριάδνη βοήθησε τον Θησέα να βγει από τον Λαβύρινθο και να σωθεί από τον Μινώταυρο με το περιβόητο μίτο (κουβάρι). Η Φαίδρα είναι το alter ego του Ιππολύτου.
Αγαπημένη της θεά είναι η Κύπριδα, η θεά του Έρωτα –Αφροδίτη. Η Φαίδρα παρασύρεται από το πάθος της για τον Ιππόλυτο και νικιέται από αυτό. Στην τραγωδία του Ευρυπίδη, Ιππόλυτος Στεφανηφόρος, η Φαίδρα αναφωνεί λίγο πριν αυτοκτονήσει (στιχ. 727): «Πικρού έρωτος ηττηθήσομαι», δηλαδή θα φανώ κατώτερη από τον πικρό έρωτα.
Το ερωτικό δράμα διαδραματίζεται στην αρχαία Τροιζήνα, στην ανατολική ακτή της Αργολίδας, σε κοντινή απόσταση από τη θάλασσα, απέναντι από τα Μέθανα και τον Πόρο.
Εξαιτίας των δύσβατων βουνών στα δυτικά προς την πλευρά της Επιδαυρίας και στα νότια προς την πλευρά της Ερμιονίδας, η Τροιζήνα βρισκόταν ανέκαθεν σε στενότερη επαφή με την Αττική. Για το λόγο αυτό τα βασιλικά πρόσωπα των δύο πόλεων συνδέονται μεταξύ τους.
Βασιλιάς της Τροιζήνας υπήρξε ο γιος του Πέλοπα Πιτθέας. Εγγονός του Πιτθέα ήταν ο μεγάλος ήρωας και πρώτος οικιστής των Αθηνών, Θησέας.
Ο Θησέας είχε γεννηθεί και ανατραφεί στην Τροιζήνα.
Ο πατέρας του ήταν ο Αιγέας, βασιλιάς της Αθήνας και η μητέρα του ήταν η Αίθρα, κόρη του Πιτθέα. Όταν ο Πάλλας –αδελφός του Αιγέα- και οι γιοί του, οι 50 Παλλαντίδες, στασίασαν εναντίον του Θησέα στην Αθήνα για να πάρουν την εξουσία, ο ήρωας τους σκότωσε και πήγε με τη γυναίκα του στην Τροιζήνα για να καθαρθεί.
Εκεί λοιπόν η Φαίδρα είδε τον νεαρό Ιππόλυτο και τον ερωτεύτηκε σφόδρα. Χαρακτηριστικά ο Παυσανίας αναφέρει ότι η Φαίδρα παρακολουθούσε τον Ιππόλυτο που γυμναζόταν στο στάδιο της Τροιζήνας από τον ναό της Αφροδίτης Κατασκοπίας και τρυπούσε από ερωτική αγωνία με την περόνη της τα φύλλα μιας μυρτιάς.
Η Φαίδρα πέφτει σε βαριά κατάθλιψη όταν ο ανεκπλήρωτος πόθος της για τον Ιππόλυτο συνοδεύεται από το αίσθημα της ντροπής και της ενοχής.
Ο νέος πληροφορείται μέσα από ένα γράμμα τον ανάρμοστο έρωτα της μητριάς του και τον απορρίπτει.
Τότε και εκείνη δίνει τέλος στη ζωή της, αφού πρώτα γράψει μια άλλη επιστολή, στην οποία συκοφαντεί τον Ιππόλυτο στον πατέρα του και σύζυγό της, Θησέα.
Ο Θησέας ανακρίνει το γιο του αλλά είναι ήδη αρνητικά προκατειλημμένος εναντίον του. Ο γιός του προσπαθεί να του εξηγήσει αλλά εκείνος δεν ακούει. Ο Θησέας είναι τύραννος, δηλαδή βασιλιάς, και οι τύραννοι δεν ακούνε. Μόνο εξουσιάζουν. Ετσι απλά και άδικα καταριέται το παιδί του.
Το κακό τέλος δεν θα αργήσει να έρθει: Ο Ιππόλυτος πάνω στο άρμα του, τσακίζεται τελικά από τα ίδια του τα άλογα όταν αυτά τρομαγμένα από το ξαφνικό θέαμα ενός τερατώδους ταύρου, σταλμένου από τη θάλασσα και τον Ποσειδώνα, αναποδογυρίζουν το άρμα.
Το όνομα του ήρωα σημαίνει ακριβώς αυτό: την ώρα που τα άλογα λύονται, αφήνονται. Λέει ο Ευριπίδης στην ομώνυμη τραγωδία: «αυτός ο τλήμων δεσμόν έλκεται δεθείς, σποδούμενος προς πέτραις φίλον κάρα».
Ο Ιππόλυτος είναι ο θνήσκων θεός της βλάστησης. Στην Τροιζήνα λατρευόταν ως θεός και ως ήρωας.
Υπήρχε αξιόλογο τέμενος προς τιμήν του, κατά τον Παυσανία, το επιφανέστατον Ιππολύτειο Ιερό. Σύμφωνα με την παράδοση, ο θεός Ασκληπιός ανέστησε, μετά από παρακλήσεις της Αρτέμιδος, τον Ιππόλυτο και η λατρεία του τελευταίου συνδέθηκε με αυτή του Ασκληπιού.
Η μορφή ενός νέου που χάνεται από την ερωτική μανία μιας θεάς, γιατί στην πραγματικότητα δεν είναι η Φαίδρα που αφανίζει τον ήρωα αλλά η Αφροδίτη, υπήρχε στην λατρευτική παράδοση της Βαβυλώνας, της Βύβλου, της Συρίας, της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ρώμης αργότερα.
Πρόκειται για τον κατώτερο πάρεδρο μιας Μεγάλης Θεάς -Μήτηρ Θεά- που εναλλακτικά αγαπάει και καταστρέφει. Πρόκειται για την Ινάννα των Σουμερίων (Βαβυλωνιακό όνομα Ιστάρ) και τον Ντουμούζι ή Ταμμούζ, που τον παραδίδει στη δαιμονική της ακολουθία να τον σκοτώσουν.
Η θεά Αφροδίτη επίσης συνδέεται με τον Αδωνι, ο οποίος μισό χρόνο είναι ζωντανός και τον άλλο μισό στον Κάτω Κόσμο.
Στο Ιππόλυτο σημαντικός είναι και ο ρόλος του Ποσειδώνα, του κατεξοχήν ελληνικού θεού, ο οποίος για να ευφρανθεί θέλει θυσία αλόγων και η αποχαλίνωση των ίππων αποσκοπεί στην ανταπόδοση με άφθονη τροφή.
Ο ταύρος είναι το σύμβολο της αφθονίας, η χαρίεσσα αμοιβή.
Δήμητρα Ν. Ρετσινά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου