Η ένοχη ανοχή

Μία ριζική λύση για την Ελλάδα χρειάζεται την ενεργητική συμμετοχή όλων των Πολιτών, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων – αφού μόνο αυτοί μπορούν να δώσουν το μήνυμα στους δανειστές πως «ως εδώ και μη παρέκει», νομιμοποιούμενοι από την τεράστια υπομονή και καρτερικότητα που έδειξαν τα τελευταία επτά χρόνια.

«Ας μην ξεχνάμε πως η Ρωσία εξυγιάνθηκε και εξελίχθηκε σε μία μεγάλη δύναμη, διατηρώντας τα δημόσια και ιδιωτικά περιουσιακά της στοιχεία ανέπαφα, μετά τη χρεοκοπία της το 1998 – όπως συνέβη και με τη Γερμανία το 1953.

Φυσικά η πτώχευση, καθώς επίσης η επάνοδος τους στην ομαλότητα, ήταν μία εξαιρετικά δύσκολη και επώδυνη διαδικασία. Προτιμότερη όμως από αυτήν της Ουρουγουάης, η οποία επέλεξε άλλο δρόμο, καταλήγοντας να χάσει το 40% των εδαφών της – τα οποία ανήκουν πλέον σε....
... ξένους» (πηγή).

Άποψη

Χωρίς καμία αμφιβολία, οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση θα ήταν καλύτερη από τη σημερινή – αφού είναι εξαιρετικά ανεπαρκής, δεν τήρησε καμία από τις προεκλογικές της υποσχέσεις του 2014, δεν σεβάσθηκε την επιθυμία της πλειοψηφίας των Ελλήνων στο δημοψήφισμα, δεν στήριξε το σχέδιο ρήξης με την Τρόικα (ανάλυση), διαπραγματεύθηκε το χειρότερο μνημόνιο στην παγκόσμια ιστορία, οδήγησε τις τράπεζες στοναφελληνισμό τους με κόστος άνω των 40 δις € για τους Έλληνες, ενώ δεν έκλεισε καμία αξιολόγηση στην ώρα της, παρά το ότι είχε προηγουμένως συμφωνήσει με τα εγκληματικά μέτρα που περιελάμβαναν.

Εν τούτοις έχει ένα μεγάλο ελαφρυντικό: το γεγονός ότι οι Έλληνες, παρά το ότι την ψήφισαν για δεύτερη φορά ανεχόμενοι τα τεράστια λάθη της (ιδιαίτερα την αποτυχημένη προετοιμασία της ρήξης που την οδήγησε στον αιματηρό συμβιβασμό), δεν τη στήριξαν καθόλου. Με απλά λόγια,κανένας δεν διαμαρτυρήθηκε για το τρίτο μνημόνιο, κανένας δεν διαδήλωσε για τα μέτρα βιβλικών διαστάσεων που επιβλήθηκαν για πολλοστή φορά στη χώρα, ενώ δεν σημειώθηκε καμία απολύτως κοινωνική αναταραχή.

Επομένως, ακόμη και να μπορούσε ή να ήθελε η κυβέρνηση να συγκρουστεί στη συνέχεια, δεν ήταν σε θέση να επικαλεσθεί την ενεργητική αντίθεση των Πολιτών στην πολιτική των δανειστών – οπότε ήταν καταδικασμένη να αποτύχει. Η αιτία είναι πιθανότατα η «ένοχη ανοχή» των Ελλήνων, η οποία οφείλεται στις περασμένες δεκαετίες – όπου οι διεφθαρμένες κυβερνήσεις διέφθειραν εντελώς τους Πολίτες, με αποτέλεσμα να εκμεταλλεύονται όπου και όπως μπορούσαν το κράτος, παρακάμπτοντας τις υποχρεώσεις τους απέναντι του και θεωρώντας πως δεν ανήκει στους ίδιους, αλλά σε κάποιον άλλο.

Ως εκ τούτου φαίνεται πως, αφού δεν διαμαρτύρονται πιστεύουν ότι, δίκαια τιμωρούνται, αμυνόμενοι όμως ταυτόχρονα με έμμεσους, «πονηρούς» τρόπους – όπως είναι η αποφυγή των μέτρων που αφορούν ατομικά τους ίδιους, αδιαφορώντας για το συλλογικό συμφέρον, για την πατρίδα τους και τα παιδιά τους. Έτσι όμως η χώρα δεν έχει καμία ελπίδα να τα καταφέρει, οπότε ούτε ατομικά οι Έλληνες, όσες προσπάθειες και αν κάνουν – εκτός εάν δεν έχουν καμία αντίρρηση να υπηρετούν στο διηνεκές τους ξένους διεκδικητές της δημόσιας και ιδιωτικής τους περιουσίας, με μισθούς πείνας. Αυτό τουλάχιστον συμπεραίνεται από την «ένοχη ανοχή» τους – καθώς επίσης από τις πολιτικές επιλογές τους στις νέες δημοσκοπήσεις.

Περαιτέρω η αξιωματική αντιπολίτευση, ο αρχηγός της οποίας προστίθεται στην «ουρά» των Ελλήνων πρωθυπουργών που δεν ντρέπονται να υποκλίνονται και να εκλιπαρούν τη γερμανίδα καγκελάριο να τους δώσει το χρίσμα, ισχυρίζεται πως το κόμμα του είχε καταφέρει το 2014 να επιστρέψει η χώρα σε πορεία ανάπτυξης – η οποία διακόπηκε απότομα, επειδή ανετράπη με τις πρόωρες εκλογές.

Εν προκειμένω έχει απόλυτο δίκιο, αφού πράγματι η Ελλάδα εμφάνισε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Όμως, η συγκεκριμένη αντιστροφή της τάσης δεν οφειλόταν στην επιτυχία της πολιτικής των μνημονίων, αλλά ακριβώς στο αντίθετο: στη μη τήρηση τους από τον κ. Σαμαρά το 2014, ξεκινώντας με το τότε «δώρο» ύψους περίπου 500 εκ. € προς τις φτωχότερες εισοδηματικές τάξεις. Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται από τον πίνακα που ακολουθεί.

Πίνακας Ι: Μέτρα «εξυγίανσης» στην Ελλάδα, σε δις €, σε τιμές του 2010

Έτη/μέτρα	2010	2011	2012	2013	2014	Σύνολο
(α) Αύξηση εσόδων	10,0	9,6	5,5	3,2	1,1	29,4
(β) Μείωση δαπανών*	11,2	7,7	5,2	7,2	-2,1	29,2
Σύνολα (α + β)	21,2	17,3	10,7	10,4	-1,0	58,6

* Μεταφορές (μειώσεις επιδοτήσεων, αφορολογήτων ορίων, κοινωνικών παροχών κοκ.) + Δημόσια κατανάλωση + Δημόσιες επενδύσεις.

Πηγή: Ameco, Eurostat, Geshert-Rannenberg

Από τον Πίνακα Ι διαπιστώνεται καθαρά ότι, ο κ. Σαμαράς άλλαξε εντελώς την πολιτική των μνημονίων το 2014 – αυξάνοντας τη φορολογία μόλις κατά 1,1% (έσοδα), καθώς επίσης, το κυριότερο, αυξάνοντας τις δημόσιες δαπάνες κατά 2,1%, όταν όλα τα προηγούμενα έτη μειώνονταν.

Αντίθετα λοιπόν με αυτά που δηλώνει σήμερα ο κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με τα οποία θα μειώσει τις δημόσιες δαπάνες και τους φόρους, υιοθετώντας πιστά την πολιτική των μνημονίων, ο κ. Σαμαράς κατανόησε έστω αργά πως ήταν λάθος – πόσο μάλλον όταν το ΔΝΤ απέδειξε ότι, ο συντελεστής περιορισμού του ΑΕΠ όταν μειώνονται οι δαπάνες είναι τριπλάσιος, σε σχέση με τους φόρους (ανάλυση).

Στα πλαίσια αυτά, εάν εκλεγεί από τους Έλληνες και εάν εφαρμόσει αυτά που δηλώνει, αφενός μεν θα συνεχιστεί η ύφεση και η πτώση του ΑΕΠ μετά από μία μικρή χειραγωγημένη «αναλαμπή», αφετέρου θα λεηλατηθεί ολοκληρωτικά η Ελλάδα – ενώ φυσικά θα μειωθεί το δημόσιο χρέος της μέσω του ξεπουλήματος της κρατικής περιουσίας από τις αθρόες ιδιωτικοποιήσεις, καθώς επίσης της δήμευσης ενός μεγάλου μέρους της ιδιωτικής.

Πόσο μάλλον αφού δεν χαρακτηρίζει ως εξαιρετικά μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος, όπως το ΔΝΤ – κάτι με το οποίο συμφωνεί η Γερμανία μαζί του, αφού είναι ασφαλώς προς το συμφέρον της, οπότε λογικά θα τον στηρίξει. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα δεν θα αποφύγει ένα τέταρτο μνημόνιο, αφού δυσκολεύεται να εξυπηρετήσει ακόμη και τα τοκοχρεολύσια του 2017 (γράφημα) – οπότε θεωρείται απίθανο να είναι σε θέση να πληρώνει τα τεράστια ληξιπρόθεσμα ποσά από το 2022 και μετά.

Επεξήγηση γραφήματος: Εξυπηρέτηση χρεών 2017 σε δις € – ιδιώτες επενδυτές (PSI), ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων, ΕΚΤ, ΔΝΤ, ESM.

Συνεχίζοντας, είτε με τη σημερινή, είτε με την επόμενη κυβέρνηση, με τη ΝΔ κατά τις δημοσκοπήσεις, όσο οι Πολίτες παραμένουν σιωπηλοί και δεν κατανοούν πως η ανοχή τους, καθιστά αυτόματα ένοχους τους ίδιους για τα δεινά της πατρίδας τους, η Ελλάδα δεν έχει μέλλον – ενώ, εάν δεν καταφέρει να επιτύχει μία μακροπρόθεσμη λύση των προβλημάτων της εντός των πρώτων μηνών του 2017, όπου η Ευρωζώνη βάλλεται τόσο από τις Η.Π.Α., όσο και από τις επί μέρους χώρες της, ιδίως από τηΓαλλία, τότε θα χάσει εντελώς το παιχνίδι.

Μία τέτοια ριζική λύση όμως (ονομαστική διαγραφή ή πάγωμα του 50% του χρέους, είτε στάση πληρωμών – άρθρο) χρειάζεται την ενεργητική συμμετοχή όλων των Πολιτών, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων –αφού μόνο αυτοί μπορούν να δώσουν το μήνυμα στους δανειστές πως «ως εδώ και μη παρέκει», νομιμοποιούμενοι από την τεράστια υπομονή και καρτερικότητα που έδειξαν τα τελευταία επτά χρόνια.

Δέχθηκαν στωικά την απώλεια της εθνικής τους κυριαρχίας, τη μείωση των μισθών και εισοδημάτων τους πάνω από 50%, την ανάλογη πτώση των περιουσιακών τους στοιχείων, πολύ πιο υψηλούς φόρους, έναν τρομακτικό περιορισμό του κοινωνικού τους κράτους, την κατάρρευση του ΑΕΠ, χιλιάδες χρεοκοπίες, την εκτόξευση της ανεργίας κοκ., χωρίς κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα – ενώ το δημόσιο χρέος τους ως προς το ΑΕΠ συνέχισε την ξέφρενη ανοδική του πορεία, χωρίς να υπάρχει ακόμη κάποιο φως στην άκρη του σκοτεινού, απάνθρωπου τούνελ.

Επομένως, δικαιούνται με το παραπάνω να αντιδράσουν, παύοντας να επιδεικνύουν αυτήν την ένοχη ανοχή – ή/και να προσπαθούν ατομικά να αποφύγουν τα μέτρα, αδιαφορώντας για το κοινωνικό σύνολο. Εάν δεν το κάνουν, τότε θα είναι πράγματι άξιοι της οδυνηρής μοίρας τους, οπότε δεν θα πρέπει να παραπονιούνται – ούτε να αναρωτιούνται γιατί η Ελλάδα είναι η μοναδική δυτική χώρα που δεν διαθέτει ένα υγιές πατριωτικό κόμμα, στελεχωμένο με ανιδιοτελείς ανθρώπους που να ενδιαφέρονται πράγματι για τη χώρα τους, χωρίς φυσικά να είναι εθνικιστές.

Ολοκληρώνοντας, είμαστε ανέκαθεν και συνεχίζουμε να είμαστε υπέρ της ενωμένης Ευρώπης, καθώς επίσης της Ευρωζώνης – όχι βέβαια για το νόμισμα, αλλά επειδή πιστεύουμε πως διαφορετικά η ήπειρος μας δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει με το διεθνή νομισματικό, εμπορικό και γεωπολιτικό ανταγωνισμό, ούτε με τα μεταναστευτικά κύματα, βιώνοντας τρομακτικές καταστάσεις.

Εν τούτοις, με τη σημερινή γερμανική κυβέρνηση, καθώς επίσης με τα ανταλλάγματα που απαιτούν οι δανειστές μας για να παραμείνουμε, κυριότερα εκ των οποίων είναι η απώλεια της ελευθερίας, της εθνικής μας ανεξαρτησίας, καθώς επίσης της συλλογικής και ατομικής μας ιδιοκτησίας, δεν βλέπουμε κανέναν απολύτως λόγο να παραμείνουμε – χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν γνωρίζουμε τον εγκλωβισμό μας, την παγίδα δηλαδή, στην οποία έχουμε οδηγηθεί σαν ανόητοι, καθώς επίσης το βαρύ τίμημα που απαιτείται για να αποφύγουμε την κατοχή της πατρίδας μας στο διηνεκές.

Οφείλουμε όμως να πάρουμε το τεράστιο ρίσκο, έχοντας στη διάθεση μας μία τελευταία, αν και πολύ μικρότερη ευκαιρία το 2017 – χωρίς να διστάσουμε καθόλου, συνειδητοποιώντας πως αυτός που ανέχεται διαχρονικά ένα έγκλημα, είναι το ίδιο ένοχος με αυτόν που το διαπράττει: την ενοχή δηλαδή της ανοχής.

Βασίλης Βιλιάρδος

Οικονομολόγος