Με ευχαρίστηση είδα την ανακοίνωση / πρόσκληση την νέα ΕΔΕΥ να προσκαλεί ξένες εταιρείες για την συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που υπάρχουν στο Βόρειο Αιγαίο, Ιόνιο και Δυτική Ελλάδα, εικόνα 1. Αυτό σημαίνει παραδοχή της ύπαρξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Του καθηγητή Αντώνη Φώσκολου*
Ένα θέμα όμως που έχει ανακύψει, είναι αυτό των ποσοτήτων υδρογονανθράκων που υπάρχουν στο Ιόνιο. Συνεχώς αναφέρεται η ποσότητα του 1-1,5 δις βαρελιών. Καίτοι έχω κατ’ επανάληψη γράψει και εξηγήσει με μαθηματικούς υπολογισμούς ότι αυτή η ποσότητα είναι πολύ μικρή, είμαι υποχρεωμένος να .......το επαναλάβω. Οι λόγοι είναι οι εξής:
Τόσο ο τέως πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς όσο και ο τέως ΥΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης δήλωσαν στις αρχές του 2014, μάλιστα υπάρχει επίσημο έγγραφο από του Μαξίμου, ότι σε βάθος 25 – 30 χρόνων τα έσοδα του δημοσίου από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του Ιονίου θα είναι της τάξης των 150 δις ευρώ.
Με δεδομένο ότι με βάση τον νόμο Μανιάτη 4001/2011 το Ελληνικό Δημόσιο παίρνει το 20% της ακαθαρίστου αξίας των κοιτασμάτων ενώ το υπόλοιπο 80% της αξίας των κοιτασμάτων θα το πάρουν οι εταιρείες που θα εκμεταλλευτούν τα κοιτάσματα, γίνεται κατανοητό ότι η αξία των κοιτασμάτων των υδρογονανθράκων του Ιονίου υπερβαίνει τα 750 δις ευρώ.
Ερωτώ και τον πλέον αδαή, πως είναι δυνατόν το απόθεμα των 1,5 δις βαρελιών να δώσει έσοδα 750 δις ευρώ! Αυτό επιτυγχάνεται μόνο αν η αξία ενός βαρελιού πετρελαίου είναι 750 ευρώ δηλαδή περίπου $825/βαρέλι το οποίο είναι αδύνατο. Ή οι κύριοι Σαμαράς και Μανιάτης δεν ήξεραν τι έλεγαν, ή τα αποθέματα του Ιονίου είναι πολλαπλάσια του 1,5 δις βαρελιών.
Και θα δούμε ότι τα αποθέματα είναι πράγματι περισσότερα. Στην Κύπρο βρέθηκε από την εταιρεία NOBLE, στο μπλοκ 12, κοίτασμα της Αφροδίτης, που έχει 5 τρις κυβικά πόδια, χωρίς να συνεκτιμήσουμε τα 2 δορυφορικά μικρά κοιτάσματα (εικόνες 2, 3 και 4 / σ.σ. κατά σειρά όπως έχουν αναρτηθεί στο άρθρο).
Αυτή η ποσότητα, χωρίς τα δορυφορικά κοιτάσματα φυσικού αερίου και του Μεσοζωικού αργού πετρελαίου, αντιστοιχεί ενεργειακά σε 900 εκ. βαρέλια. Αν συνεκτιμήσουμε και τα δορυφορικά κοιτάσματα φυσικού αερίου που έχουν κατ’ ελάχιστο 4 τρις κυβικά πόδια, δηλαδή περισσότερη ποσότητα από τα κοιτάσματα Tanin και Karish (2,3 τρις κυβικά πόδια) στην AOZ του Ισραήλ, που θα τα εκμεταλλευτεί η ENERGEAN, φθάνουμε στο ισοδύναμο των 1,6 δις βαρελιών αργού πετρελαίου.
Εάν δε προσθέσουμε και την ποσότητα του αργού πετρελαίου που υπάρχει στο μπλοκ 12, τότε ξεπερνάμε τα 3 τρις βαρέλια. Ναι, η Κύπρος δεν έχει μόνο φυσικό αέριο. Και τίθεται το εξής βασανιστικό ερώτημα: Το μπλοκ 12 της Κύπρου με έκταση περίπου 4.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, είναι δυνατόν να έχει υπερδιπλάσια αποθέματα υδρογονανθράκων από το Ιόνιο που έχει έκταση 100000 τετραγωνικών χιλιομέτρων; Όχι βέβαια. Άρα, διά της λογικής και μόνο, τα αποθέματα του Ιονίου είναι περισσότερα του 1,5 δις βαρελιών.
Το 2013 ο ΥΠΕΚΑ Μανιάτης δίνει για εκ νέου επεξεργασία… (λες και είχε γίνει ποτέ επεξεργασία, διότι αν είναι είχε γίνει, δεν θα πήγαιναν ποτέ τα ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση εν χορδαίς και οργάνοις στη Λιβύη… θα άφηναν κοιτάσματα αξίας 1 τρις δολαρίων που υπάρχουν στο Ιόνιο;) τα δισδιάστατα γεωφυσικά μήκους 9.000 χιλιομέτρων που είχαν τα ΕΛΠΕ στα χέρια τους από το 1997 στην PGS ούτως ώστε όταν τελειώσουν τις μελέτες τους που έκαναν στα 12.500 χιλιόμετρα να ενσωματώσουν και αυτά τα στοιχεία για να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το Ιόνιο.
Δηλαδή, στο Ιόνιο έγιναν δύο φορές γεωφυσικές έρευνες μία πριν το 1997 και μία το 2013. Τα στοιχεία που είχαν στα χέρια τους τα ΕΛΠΕ δόθηκαν μετά από διεθνή διαγωνισμό που έκανε η PGS στην εταιρεία γεωφυσικών ερευνών GEONERGY COROPRATION διευθυντής της οποίας είναι ο Ελληνοαμερικανός Δρ. Αντώνης Βασιλείου.
Η εταιρεία του αφού μελέτησε τις δισδιάστατες γεωφυσικές γραμμές επί περίπου εφτά μήνες και έχοντας συνεργάτη για περίπου ένα μήνα τον καθηγητή της γεωλογίας πετρελαίου του πανεπιστημίου Πατρών Αβραάμ Ζελιλίδη, ο οποίος επεσκέφθη 2 φορές το Χιούστον, μια φορά τον Μάρτιο του 2013 και μια φορά τον Δεκέμβριο του 2013, παρέδωσε την τεχνική μελέτη στην PGS για να την ενσωματώσει στην τελική τεχνική έκθεση.
Παράλληλα, ο ΥΠΕΚΑ Μανιάτης στέλνει πριν Χιούστον πριν τα Χριστούγεννα του 2013 την κυρία Σοφία Σταματάκη και τον κύριο Σπύρο Μπέλλα στο Χιούστον Χριστούγεννα για να ενημερωθούν από τον Δρ. Βασιλείου για το τί έδειξαν τα γεωφυσικά που είχαν στα χέρια τους τα ΕΛΠΕ από 1997.
Τους υπέδειξε ότι υπήρχαν έξι μεγάλες δομές που έχουν υδρογονάνθρακες. Σε ερώτηση της κυρίας Σταματάκη αν κανείς άλλος είδε τα αποτελέσματα ο κύριος Βασιλείου απαντά ΝΑΙ ο καθηγητής Ζελιλίδης με τον οποίον ήμουνα υποχρεωμένος να συνεργαστώ διότι εγώ δεν γνωρίζω την γεωλογία του Ιονίου.
Χωρίς να γνωρίζεις την γεωλογία δεν ερμηνεύεις τα γεωφυσικά. Τότε έλαβε χώρα μια δυσάρεστη συνομιλία που ο κάθε ένας καταλαβαίνει. Ορισμένοι υπάλληλοι δεν ήθελαν να μαθευτεί ότι τα γεωφυσικά που είχαν τα ΕΛΠΕ στο χέρι τους από το 1997 έδειχναν κοιτάσματα υδρογονανθράκων και επομένως δεν υπήρχε λόγος να πάνε στην Λιβύη.
Όλα αυτά τα γνωρίζω διότι είμαι πολύ φίλος των κυρίων Βασιλείου και Ζελιλίδη. Ποτέ δεν μου είπαν που είναι τα κοιτάσματα και τι δείχνουν τα γεωφυσικά στοιχεία διότι έχουν υπογράψει σύμφωνο εχεμύθειας με την PGS. Γνωρίζω όμως, ότι ο καθηγητής Ζελιλίδης έγραψε μία εμπιστευτική έκθεση προς το ΥΠΕΝ που έδειχνε που είναι τα κοιτάσματα και το μέγεθος των αποθεμάτων. Την ερμηνεία των γεωφυσικών γραμμών που είχαν στα χέρια τους τα ΕΛΠΕ πρέπει να την έχει το ΥΠΕΝ.
Με βάση τις μελέτες και επιστημονικές δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά μεγάλου κύρους και τις διαλέξεις που έδωσε ο καθηγητής Ζελιλίδης, αλλά και το γεγονός ότι μελέτησε κατά βάθος τα γεωφυσικά, τα αποθέματα πρέπει να υπερβαίνουν τα 10 δις βαρέλια. Αυτή η τάξη μεγέθους δικαιολογεί τα λεχθέντα από τον πρωθυπουργό Σαμαρά και τον πρώην ΥΠΕΚΑ Μανιάτη, ότι σε βάθος 25-30 ετών το Ελληνικό Δημόσιο θα πάρει 150 δις ευρώ. Μία ανάλυση θα μας πείσει.
11 δις βαρέλια x $85/βαρέλι (τιμή του 2014) x 20% νόμος Μανιάτη (4001/2011) x 1 ευρώ/ $1.25 ( ισοτιμία ευρώ/δολάριο το 2014) = 150 δις ευρώ! Άρα, η έμμεση δήλωση των Σαμαρά και Μανιάτη για έσοδα του δημοσίου για 150 δις ευρώ προϋποθέτει την ύπαρξη 11 δις βαρελιών.
Με βάση αυτή την ποσότητα μπορούμε να δούμε σε ποιες από τις 6 περιοχές υπάρχουν αυτές οι ποσότητες. Από την τελευταία συνομιλία που είχα στις 15 Ιανουαρίου 2017 με τον κύριο Βασιλείου, μου υπέδειξε μόνο τις 3 περιοχές διότι ήδη τις πήραν τα ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση. Τις άλλες 3 περιοχές δεν μου τις είπε, λόγω της υπογραφής συμβολαίου εχεμύθειας με την PGS, αλλά εκτιμώ πως είναι εύκολο να τις εντοπίσουμε, με την αναλυτική μέθοδο.
Οι τρεις περιοχές που πήραν τα ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση είναι το μπλοκ 1, Δαπόντεια νησιά, με πολύ πιθανό απόθεμα της τάξης των 2 δις βαρελιών, το μπλοκ 2 που το πήραν οι TOTAL 50%, EDISON 25% και ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση, 25%. Εκτιμώμενο απόθεμα περίπου 300 δις Μ3 φυσικού αερίου που ισοδυναμεί ενεργειακά με 2 δις βαρέλια.
Αν νομίζει κάποιος ότι μία TOTAL θα χτυπήσει κοίτασμα της τάξης των 200 η 300 εκ. βαρελιών που κείται σε θαλάσσιο πάνω από 1.500 μέτρα, κοροϊδεύει τον εαυτό του. Τέλος, η περιοχή του μπλοκ 10 που είναι 50 χιλιόμετρα δυτικά της Ζαχάρως, στον κόλπο της Κυπαρισσίας, έχει ένα κοίτασμα φυσικού αερίου που ισούται με το Λεβιάθαν, δηλαδή 20 τρις κυβικά πόδια που ισοδυναμεί ενεργειακά με 3,2 δις βαρέλια πετρέλαιο. Ουσιαστικά το ΥΠΕΝ έδωσε στα ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση το 70% των αποθεμάτων υδρογονανθράκων του Ιονίου και περίπου το ίδιο ποσοστό και στη δυτικά Ελλάδα.
Οι άλλες τρεις περιοχές που έχουν υδρογονάνθρακες πρέπει να είναι δυτικά των Παξών, διότι αυτή την περιοχή διαφήμιζε η PGS σε όλες τις διαλέξεις που έδινε στο εξωτερικό για να προσελκύσει πετρελαϊκές εταιρείες. Δεύτερον, η περιοχή νοτιοδυτικά της Κεφαλλονιάς που μελέτησε η κυρία Ελένη Κόκκινου όταν εκπονούσε το διδακτορικό της στο Πολυτεχνείο Κρήτης υπό την επίβλεψη των καθηγητών Βαφείδη και Ζελιλίδη με βάση μια γραμμή δυσδιάστατων γεωφυσικών στοιχείων που έδωσαν τα ΕΛΠΕ.
Η διατριβή που δείχνει την ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο νότιο Ιόνιο είναι δημοσιευμένη στο μεγάλου κύρους επιστημονικό περιοδικό TECTONOPHYSICS. Η τρίτη περιοχή πρέπει πάλι να είναι δυτικά της Πρέβεζας στο Ιόνιο.
Αν υποθέσουμε ότι τα ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση θα προχωρήσουν, είτε μόνοι τους είτε με συνεργασία ξένων εταιρειών στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του Ιονίου και Δυτικής Ελλάδας που τους δόθηκαν από το ΥΠΕΝ, τότε εντός μιας δεκαπενταετίας θα περιμένουμε μια μέση ημερήσια παραγωγή φυσικού αερίου και αργού πετρελαίου εκπεφρασμένη ενεργειακά σε ισοδύναμα βαρέλια πετρελαίου της τάξης άνω των 700.000 βαρελιών για 30 χρόνια.
Η μέση ημερήσια παραγωγή ενός κοιτάσματος είναι το 1/10.000 του αποθέματος επί 30 χρόνια. Παραδείγματος χάριν, το κοίτασμα του Πατραϊκού κόλπου είναι της τάξης των 100 εκατ. βαρελιών. Η μέση ημερήσια παραγωγή για 30 χρόνια θα πρέπει να είναι 10.000 βαρέλια.
Το προσωπικό που θα χρειαστεί για την εκμετάλλευση εκτιμάται πάνω από 35.000 κατ’ αντιστοιχία με την ημερήσια παραγωγή αργού πετρελαίου στον κόλπο της Καβάλας, 5.000 βαρέλια (σύντομα θα υπερβεί τα 10.000), προς προσωπικό, 400 άτομα, και κατ’ αντιστοιχία της ετήσιας παραγωγή λιγνίτη από τα λιγνιτωρυχεία της Πτολεμαΐδας, 50 εκατ. τόνοι (ένας τόνος λιγνίτη Πτολεμαΐδας = 1 βαρέλι πετρέλαιο) προς 8.000 ανθρακωρύχους.
Δορυφορικά, στον δευτερογενή τομέα, στη μεν Καβάλα απασχολούνται 1.300 άτομα και στην Πτολεμαΐδα 25000 άτομα. Άρα, δορυφορικά λοιπόν στο Ιόνιο και τη Δυτική Ελλάδα, θα δημιουργηθούν στον δευτερογενή τομέα 105.000 θέσεις εργασίας. Καταλαβαίνει κανείς το τι περιμένει η Ελλάδα από τα ΕΛΠΕ- Όμιλο Λάτση.
Ίδωμεν και θα φανεί από το πότε θα προχωρήσει η εκμετάλλευση του κοιτάσματος στον Πατραϊκό κόλπο που θα χρειαστεί άμεσα την πρόσληψη 500 ατόμων. Τα κέρδη των ΕΛΠΕ –Όμιλος Λάτση θα ανέλθουν σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το Ελληνικό δημόσιο και οι περιφέρειες θα εισπράξουν δισεκατομμύρια ευρώ βάση του νόμου Μανιάτη, 4001/2011 και την άμεση φορολογία από τις υψηλές αποδοχές των εργαζομένων.
Την γεωπολιτική αξία των κοιτασμάτων του Ιονίου δεν την αναπτύξω καίτοι είναι πολύ μεγάλη. Στο μπλοκ 2 υπάρχουν 300 δις Μ3 φυσικού αερίου και στο μπλοκ 10 τουλάχιστον 500 δις Μ3 φυσικού αερίου. Με απλά λόγια, μπορεί να εξάγουμε προς την Ευρώπη 20 δις Μ3 φυσικού αερίου μέσω αγωγού, ας τον αποκαλέσουμε Ιόνιο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου.
Αυτός ο αγωγός είναι ανταγωνιστικός τόσο του TAP, όσο και του EAST-MED, διότι θα μεταφέρει την ίδια ποσότητα φυσικού αερίου, αλλά η κατασκευή του θα στοιχίζει τουλάχιστον τρεις φορές λιγότερο από τους προαναφερθέντες αγωγούς. Σταδιακά το φυσικό αέριο της δυτικής Πελοποννήσου θα εκτοπίσει το ρωσικό φυσικό αέριο που προορίζεται για τη Μεγαλόπολη και βεβαίως θα βοηθήσει στην ανάπτυξη χημικών βιομηχανιών.
Τα ΕΛΠΕ έχουν ΗΘΙΚΗ υποχρέωση να προχωρήσουν άμεσα στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του Ιονίου, διότι επί σχεδόν 20 χρόνια έλεγαν ότι δεν υπήρχαν κοιτάσματα υδρογονανθράκων, όχι μόνο στο Ιόνιο αλλά και σε όλη την Ελλάδα, καίτοι είχαν στα χέρια τους όλα τα γεωφυσικά στοιχεία που έδειχναν το αντίθετο, με αποτέλεσμα η έρευνα των υδρογονανθράκων να πάει πίσω 20 χρόνια.
Αν η έρευνα για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων προχωρούσε, διότι ο Θεός δεν έβαλλε χθες τους υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο, πολύ πιθανόν να μην υπογράφαμε τα τρία Μνημόνια. Τώρα τα ΕΛΠΕ-Όμιλος Λάτση είναι υποχρεωμένοι να μας βγάλουν από τα Μνημόνια χωρίς κωλυσιεργίες.
Στους υπολογισμούς μου, δεν έλαβα υπόψη τα άλλα τρία κοιτάσματα υδρογονανθράκων, αποθέματα – προσωπικό – οικονομικά οφέλη, που υπάρχουν στο Ιόνιο, ούτε τα κοιτάσματα του Θρακικού πελάγους.
ΟΧΙ ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ 1.5 ΔΙΣ ΒΑΡΕΛΙΑ. ΜΗΝ ΠΑΜΕ ΠΙΣΩ ΣΤΟ 1997. ΑΥΤΑ. ΑΝ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΘΑ ΕΠΑΝΕΛΘΩ.
Όποιος επιθυμεί, ας διαβάσει ξανά το «Έδωσαν πετρέλαιο και αέριο σε αυτούς που αρνούνταν την ύπαρξή τους…» για να κάνει τις συνδέσεις.
*Ο καθηγητής Αντώνης Φώσκολος είναι ομότιμος καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων, Τομέας Ανίχνευσης και Εντοπισμού Κοιτασμάτων και ομότιμος ερευνητής της Γεωλογικής Υπηρεσίας του Καναδά (Emeritus Research Scientist, Geological Survey of Canada-Calgary) / tfoscolo@NRCan.gc.ca (Natural Resources Canada = Υπουργείο Εθνικών Πόρων Καναδά) και foscolos@mred.tuc.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου