Η Ελλάδα και ο παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος.

Η διάλυση της ζώνης του ευρώ και της ΕΕ από τις Η.Π.Α., παράλληλα με την παραδειγματική τιμωρία της πρωσικής κυβέρνησης, φαίνονται πολύ πιθανά ενδεχόμενα – αφού η υπερδύναμη δεν θα διακινδυνεύσει τον ανταγωνισμό του δολαρίου από το ευρώ και του συστήματος συναλλαγών της από την Ευρώπη ή/και τη συμμαχία της Γερμανίας με την Κίνα.

Ανάλυση

Εισαγωγικά, έχουμε την άποψη πως μία χώρα δεν διαπραγματεύεται ποτέ με μία άλλη, όταν είναι σε τόσο δύσκολη οικονομική κατάσταση όπως η Ελλάδα – χρεοκοπημένη, με μεγάλα .........τραπεζικά προβλήματα, με χαμένη την εθνική της κυριαρχία, με μνημόνια στο διηνεκές που εμποδίζουν κάθε προσπάθεια ανάπτυξης της και υπό την αυστηρή επιτήρηση των δανειστών της, όπου ακόμη και η συλλογή φόρων ελέγχεται από μία εταιρεία με έδρα το Λουξεμβούργο.

Στα πλαίσια αυτά, η χώρα μας δεν έπρεπε να ξεκινήσει καν τις διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια, αφού ήταν φύσει αδύνατον να πετύχει αυτά που θέλει – πόσο μάλλον όταν τα στηρίζει ο μεγαλύτερος πιστωτής της, η Γερμανία, για λόγους που έχουμε αναφέρει στο παρελθόν (ανάλυση), ενώ υπάρχουν αρκετοί άλλοι που τους τεκμηριώνουν (άρθρο).

Η πρόθεση πάντως της Γερμανίας να δημιουργήσει έναν άξονα με την Τουρκία (ανάλυση), αναιρεί τους ισχυρισμούς περί της δήθεν ωφέλιμης συμφωνίας με τα Σκόπια – ως προστασία απέναντι στις προθέσεις περικύκλωσης της Ελλάδας από το εχθρικό γειτονικό της κράτος. Όσον αφορά το δημοψήφισμα που δεν διεξήχθη στην πατρίδα μας (αν και δεν έχει νόημα να ερωτηθούν οι Πολίτες για το αυτονόητο, όπως είναι η ελληνικότητα της Μακεδονίας), απλά τεκμηριώνει πως ήταν αυτονόητη στην κυβέρνηση, καθώς επίσης σε αυτούς που την ελέγχουν, η έκβαση του – οπότε προτίμησαν να το αποφύγουν. Η δε αποχή του 65% περίπου των Σκοπιανών αποδεικνύει πως έχουν πιστέψει στο μύθο της δήθεν Μακεδονικής τους προέλευσης, με τον οποίο έχουν χειραγωγηθεί για πάρα πολλές δεκαετίες – προτιμώντας να είναι «Μακεδόνες» παρά Ευρωπαίοι, ως μέλη της ΕΕ.

Επίσης εισαγωγικά, πρέπει να σταματήσουν οι αναφορές στις ιδιωτικοποιήσεις που δήθεν διενεργούνται στην Ελλάδα, με στόχο την αναδιάρθρωση της οικονομίας της, όποιες απόψεις και αν έχει κανείς για το θέμα – όπου εμείς είμαστε ξεκάθαρα εναντίον αυτών που αφορούν τις κοινωφελείς επιχειρήσεις (ανάλυση). Με απλά λόγια, οφείλουμε να καταλάβουμε πως όταν μία τράπεζα βγάζει σε πλειστηριασμό ένα σπίτι λόγω των χρεών του ιδιοκτήτη του απέναντι της, δεν ισχυρίζεται κανείς πως το πουλάει εκούσια για να καλυτερεύσει τα οικονομικά του.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει για ένα κράτος, όταν οι πιστωτές του το υποχρεώνουν να πουλήσει τα περιουσιακά του στοιχεία καταναγκαστικά, όσο-όσο, όπως στους πλειστηριασμούς, για να εξυπηρετήσει τα χρέη του απέναντι τους – ενώ όλοι γνωρίζουμε πως παρά τα σκανδαλώδη ξεπουλήματα των επιχειρήσεων του δημοσίου (ΟΠΑΠ, αεροδρόμια, ΟΛΠ κλπ.), καθώς επίσης τα δήθεν πλεονάσματα που ισχυρίζεται πως έχουμε η κυβέρνηση, το δημόσιο χρέος συνεχίζει παραδόξως την ανοδική του πορεία, έχοντας φτάσει ήδη στα 360 δις € ή στο 202% του ΑΕΠ (μαζί με το «μαξιλάρι»).

Άλλο λοιπόν ιδιωτικοποιήσεις και άλλο καταναγκαστικές εκποιήσεις σε εξευτελιστικές τιμές, αφού προηγουμένως απαξιώθηκαν τα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας, σκόπιμα ή από την κρίση – όπως στο παράδειγμα της ΔΕΗ που η χρηματιστηριακή της αξία είναι σήμερα 323 εκ. €, όταν της πορτογαλικής 11,38 δις € (35 φορές υψηλότερη!).

Ειδικά όσον αφορά το «μαξιλάρι» που επέλεξε τελικά η κυβέρνηση αντί της πιστοληπτικής γραμμής στήριξης, για καθαρά πολιτικούς λόγους και όχι οικονομικούς, αφού κοστίζει πολύ περισσότερο (υποθετικά 240 εκ. το έτος εάν είναι 24 δις € με 1% επιτόκιο), ενώ ασφαλώς η Ελλάδα δεν βγήκε από τα μνημόνια αλλά από τις δανειακές συμβάσεις (μνημόνια δεν είναι μόνο τα μέτρα αλλά, επί πλέον, τα υποχρεωτικά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%, ο κόφτης που έχει ψηφιστεί το 2016, οι καταναγκαστικές ιδιωτικοποιήσεις κοκ.), πρόκειται για ένα ακόμη δικό μας λάθος – επειδή όχι μόνο κοστίζει ακριβά η πολιτική απόφαση της κυβέρνησης αλλά, εκτός αυτού, για τα εξής:

(α) δεν επέτρεψε τη συμμετοχή μας στο QE της ΕΚΤ, με αποτέλεσμα τα επιτόκια ενός ενδεχόμενου δανεισμού μας από τις αγορές να παραμένουν πάνω από το 4%, (β) δεν μπορούν οι ελληνικές τράπεζες να καταθέσουν ως εγγύηση στην ΕΚΤ τα ελληνικά ομόλογα που διαθέτουν, οπότε δανείζονται ακριβότερα, (γ) δεν μας δίνουν επενδυτικό βαθμό οι εταιρείες αξιολόγησης, εμποδίζοντας την πώληση των ομολόγων μας στις αγορές, τις επενδύσεις  κοκ.

Τέλος, όσον αφορά τη χρηματοδότηση των κομμάτων, του πελατειακού κράτους από το σύστημα για να είμαστε πιο ακριβείς, έχουμε εν πρώτοις την άποψη πως θα έπρεπε να τιμωρηθούν παραδειγματικά τα χρεοκοπημένα κόμματα που δεν είναι πια σε θέση να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, όπως το ΠΑΣΟΚ (η ΝΔ θα μπορούσε εάν το επιδιώξει αμέσως, ενώ δεν καταλαβαίνουμε γιατί δεν το κάνει). Εκτός αυτού, θεωρούμε πως είναι υπερβολικά υψηλή, κρίνοντας από τους Ισολογισμούς των δύο μεγάλων κομμάτων (πηγή) – όπου το ΣΥΡΙΖΑ εισπράττει πάνω από 500.000 € μηνιαία, ενώ η ΝΔ άνω των 400.000 € κάθε μήνα. Εάν θέλουμε πάντως να βρούμε μία πραγματική, βιώσιμη λύση για την Ελλάδα, θα πρέπει να δρομολογήσουμε τα εξής:

(α) να καταγγείλουμε τις παράνομες δανειακές συμβάσεις στο ευρωπαϊκό δικαστήριο, μαζί με τα μνημόνια που τις συνοδεύουν (β) να καταγγείλουμε την ΕΚΤ για τους εκβιασμούς του 2015 και τους σημερινούς, αφού είναι η μοναδική μας κεντρική τράπεζα – οπότε είναι υποχρεωμένη να λειτουργεί ως δανειστής ύστατης ανάγκης για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης αντί να μας απομονώνει ως μίασμα, (γ) να καταθέσουμε αγωγή αποζημίωσης εναντίον της Τρόικα για τις ζημίες που μας προκάλεσε η πολιτική που μας επέβαλλε, ενώ τις έχει αποδεχθεί το ΔΝΤ,

(δ) να συνταχθούμε με την Ιταλία στο θέμα του φορολογικού νομίσματος που οφείλουν να έχουν όλες οι χώρες της νομισματικής ένωσης (ανάλυση) για την περίπτωση της πιθανής διάλυσης της (ε) να συμμαχήσουμε με την Πολωνία για τη διεκδίκηση των πολεμικών επανορθώσεων (άρθρο), τις οποίες θα είχαμε τη δυνατότητα να συμψηφίσουμε με τα χρέη μας απέναντι στη Γερμανία, καθώς επίσης (στ) να λύσουμε τα εγχώρια προβλήματα μας, όπως το πελατειακό κράτος που δεν αφήνει τίποτα να ανθήσει στην Ελλάδα – όλοι μαζί, από κοινού, χωρίς εμφύλιες κομματικές αντιπαλότητες και χωρίς να φοβηθούμε την πολλή και αποτελεσματική δουλειά που χρειάζεται (ανάλυση).

Με απλά λόγια, έως ότου αποδώσουν όλα τα παραπάνω, κάτι που δεν μπορεί κανένας να προεξοφλήσει, πρέπει να βρούμε μόνοι μας τις λύσεις μας, οι οποίες ασφαλώς υπάρχουν – χωρίς να χρεοκοπήσουμε, εντός του ευρώ αφού είμαστε εγκλωβισμένοι, κυρίως όμως εκμεταλλευόμενοι τα τεράστια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, καθώς επίσης τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας της (πρωτογενής τομέας, τουρισμός, ναυτιλία). Όλα αυτά, σε συνδυασμό με μία χρηστή διαχείριση της οικονομίας μας, είναι σε θέση να μας οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση – αρκεί να ανακτήσουμε την εθνική μας υπερηφάνεια και την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας που έχουμε χάσει.

Οι διεθνείς εξελίξεις

Περαιτέρω, ενώ η Αργεντινή εξετάζει ξανά τη σύνδεση του νομίσματος της με το δολάριο (πηγή), αδυνατώντας να ανταπεξέλθει με την κλιμάκωση της νομισματικής κρίσης παρά την τεράστια στήριξη της από το ΔΝΤ (με 60 δις $ σχεδόν μετά την τελευταία επί πλέον έγκριση), όταν η ιταλική κυβέρνηση φαίνεται να επιμένει στην τήρηση των προεκλογικών της δεσμεύσεων με αποτέλεσμα να πιέζονται από τις αγορές τα ομόλογα και οι τράπεζες της (προφανώς με το συνήθη δάκτυλο της ΕΚΤ), το σημαντικότερο όλων είναι ίσως ο εμπορικός πόλεμος που έχουν κηρύξει οι Η.Π.Α. στην Κίνα – όπου οι κυρώσεις που θα επιβληθούν το Νοέμβριο στο Ιράν, τις οποίες σχεδιάζει να μη σεβαστεί η Ευρώπη, είναι στενά συνδεδεμένες με την Κίνα.

Εν προκειμένω, σύμφωνα με τον J. Rickard, η Κίνα έχει το μεγαλύτερο όγκο χρεογράφων σε δολάρια (επιχειρήσεις και κράτος), ύψους περί τα 100 δις $, τα οποία λήγουν εντός των επομένων 15 μηνών (γράφημα) – χωρίς τα ποσά που αφορούν τα χρηματοπιστωτικά της ιδρύματα και τις ενδοεταιρικές οφειλές, μαζί με τα οποία υπερβαίνει τα 200 δις $. Το ποσόν αυτό θα μπορούσε να είναι ασήμαντο για τη χώρα, λόγω των  μεγάλων συναλλαγματικών της αποθεμάτων, εάν είχε εύκολη πρόσβαση στις αγορές και εάν η οικονομία της αναπτυσσόταν με υγιή τρόπο.

Το γεγονός όμως της εισόδου της στον εμπορικό πόλεμο με τις Η.Π.Α. μειώνει σημαντικά τις δυνατότητες πολλών κινεζικών επιχειρήσεων να αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη τους σε δολάρια – ενώ την ίδια χρονική περίοδο η Κίνα προσπαθεί να ελέγξει το χρέος της που έχει αυξηθεί γεωμετρικά μετά το 2008, περιορίζοντας τα πιστωτικά όρια και επιβάλλοντας αυστηρότερους όρους (γράφημα, αριστερή πλευρά). Εύλογα λοιπόν η νομισματική της «σύσφιξη» έχει αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη της οικονομίας της –  ενώ έχουν ήδη διαπιστωθεί επιλεκτικές αθετήσεις πληρωμών μεγάλων επιχειρήσεων της και περιφερειακών κυβερνήσεων.

Το Ιράν και η Κίνα

Από την άλλη πλευρά το Ιράν, έχοντας ήδη δεχθεί τις χρηματοπιστωτικές και οικονομικές επιθέσεις των Η.Π.Α. την περίοδο 2011 – 2013, καθώς επίσης την αποκοπή του από το αμερικανικό σύστημα πληρωμών «Fed wire», μέσω του οποίου μπορεί να αποστείλει ή να λάβει δολάρια, χρησιμοποίησε για τις συναλλαγές πετρελαίου το ευρώ, σε συνδυασμό με το δυτικό σύστημα διακανονισμού Swift που εδρεύει στο Βέλγιο – όπου όμως οι Η.Π.Α. πίεσαν τους Ευρωπαίους και κατάφεραν να απαγορεύσουν στο Ιράν τη χρησιμοποίηση του (de-Swift-ing).

Στη συνέχεια  το Ιράν αναγκάσθηκε να εισάγει (λαθραία) δολάρια από το Ιράκ, καθώς επίσης από τη μαύρη αγορά του Ντουμπάι, για να είναι σε θέση να πληρώνει τις εξωτερικές του υποχρεώσεις – ενώ υποχρεώθηκε να αυξήσει τα βασικά του επιτόκια για να στηρίξει το νόμισμα του. Τελικά όμως το νόμισμα κατέρρευσε, ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε στα ύψη, οι άνθρωποι εξαθλιώθηκαν και ξεκίνησαν οι πρώτες διαδηλώσεις που συνήθως οδηγούν στην ανατροπή κυβερνήσεων – έως ότου ο πρόεδρος Obama σταμάτησε τον οικονομικό πόλεμο στα τέλη του 2013, με αντάλλαγμα το ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, στο οποίο αφενός μεν πλήρωσε πολλά δις $ σε χρήματα και χρυσό, αφετέρου κατάργησε πολλές από τις κυρώσεις, για να εξασφαλίσει τη συμφωνία.

Έτσι ξεκίνησαν οι άμεσες επενδύσεις απόν την Ευρώπη, έως ότου ο πρόεδρος Trump δρομολόγησε ξανά τις κυρώσεις το Μάιο – όπου όμως η οικονομική κατάσταση του Ιράν είναι κατά πολύ χειρότερη σε σχέση με το 2013, αφού έχει δαπανήσει πολλά χρήματα στις επιθέσεις του εναντίον των τρομοκρατών στο Ιράκ, στην Υεμένη, στη Συρία, στο Λίβανο, στη Γάζα και στο Σινά. Με δεδομένο δε το ότι, το νόμισμα του είναι πλέον εκτός ελέγχου (άρθρο), ενώ οι Η.Π.Α. σχεδιάζουν την επιβολή νέων κυρώσεων το Νοέμβρη που θα οδηγήσουν στον τερματισμό των ξένων επενδύσεων στο Ιράν και στην αδυναμία πωλήσεων πετρελαίου, η χώρα είναι καταδικασμένη – με μία μόνο δυνατότητα επιβίωσης: τις πωλήσεις πετρελαίου στην Κίνα, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο της πελάτη (γράφημα, η Ινδία είναι δεύτερη, αλλά υποφέρει επίσης από μία μεγάλη νομισματική κρίση).

Από την άλλη πλευρά, η Κίνα χρειάζεται απεγνωσμένα το πετρέλαιο από το Ιράν, για να λειτουργεί η οικονομία της, έτσι ώστε να μπορεί να πληρώνει τα χρέη της – ενώ δεν πρέπει να υποτιμάμε την εξάρτηση της Ελλάδας από τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, από τις οποίες θα αποκοπεί μετά το Νοέμβριο, όπως επίσης η Ν. Κορέα, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Ισπανία, η Γαλλία κοκ. Σε κάθε περίπτωση, το Ιράν θα μείνει με μοναδικούς μεγάλους πελάτες την Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία – όπου οι δύο τελευταίες αντιμετωπίζουν ήδη επικίνδυνες κρίσεις σε πολλά μέτωπα, οπότε πιθανότατα δεν θα έχουν δολάρια για να αγοράσουν πετρέλαιο από το Ιράν.

Ως εκ τούτου, η Κίνα είναι η μόνη που θα ήταν σε θέση να του παρέχει δολάρια, αν και έχει τα δικά της οικονομικά προβλήματα, αλλά θα πρέπει να βρει ένα άλλο σύστημα πληρωμών από το Swift – ενώ το Ιράν θα αναγκασθεί να χρησιμοποιήσει τα δικά του δεξαμενόπλοια για να μεταφέρει το πετρέλαιο στην Κίνα ή αλλού, επειδή οι υπόλοιπες χώρες δεν θα παραβιάσουν τις κυρώσεις. Εάν βέβαια η Κίνα συμφωνήσει με τον πρόεδρο Trump αποδεχόμενη τις απαιτήσεις του όσον αφορά το εμπόριο, όπως επίσης το Ιράν για το πυρηνικό θέμα, τότε η κατάσταση θα εξομαλυνθεί – κάτι που όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει, αφού θα ήταν συνώνυμο με την ήττα κατά κράτος των δύο χωρών (Κίνας και Ιράν).

Η Ευρώπη

Σημειώνοντας την επικίνδυνη έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στις αναπτυσσόμενες οικονομίες που έχουν βυθιστεί ήδη σε μία μεγάλη κρίση, παραδόξως χωρίς να έχουν τρομοκρατηθεί ακόμη οι χρηματιστηριακές και λοιπές αγορές, με τις ισπανικές σε πολύ άσχημη θέση ειδικά στην Τουρκία (άρθρο), έχουμε ήδη αναφερθεί στο «όχημα ειδικού σκοπού» που προετοιμάζει η ΕΕ – με στόχο να παρακάμψει το Swift και το αμερικανικό μονοπώλιο στις παγκόσμιες νομισματικές συναλλαγές σε δολάρια. Ενδεχομένως λοιπόν να θέσει σε κίνδυνο το καθεστώς του δολαρίου ως το ισχυρότερο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – το οποίο θα ισοδυναμούσε με την κήρυξη πολέμου εναντίον των Η.Π.Α., αφού κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για την οικονομία τους (ανάλυση).

Φαίνεται πάντως πως οι Η.Π.Α. βρήκαν μία γραμμή συνεννόησης με τη Ρωσία, στη μάχη της Σαουδικής Αραβίας – η οποία αποτελεί το θεμέλιο λίθο του πετροδολαρίου, οπότε γενικότερα του αμερικανικού νομίσματος και της οικονομίας της υπερδύναμης, ειδικά μετά τα εγκαίνια του πετρογουάν από την Κίνα. Πιθανολογείται επίσης πως η Γερμανία βρίσκεται πίσω από την «εξέγερση» της Ευρώπης, με αφορμή τις κυρώσεις εναντίον της και εναντίον του Ιράν – ενώ οι ύπουλες επεμβάσεις της στα Βαλκάνια δεν έχουν μόνο στόχο την πρόσβαση της στα ελληνικά/κυπριακά ενεργειακά αποθέματα και στους αγωγούς από τη Μέση Ανατολή αλλά, επί πλέον, τη Ρωσία, η οποία αποτελούσε ανέκαθεν κόκκινο πανί για τους Γερμανούς (ενώ φυσικά φοβούνται την ενδεχόμενη συμμαχία των Η.Π.Α. με τη Ρωσία, με «λάφυρο» την Ευρώπη, επιλέγοντας τη δική τους με την Κίνα).

Σύμφωνα τώρα με έναν Ιρανό διπλωμάτη, το σύστημα παράκαμψης του Swift που έχει προταθεί από την ΕΕ, για την προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που ευρίσκονται στο Ιράν από τις αμερικανικές κυρώσεις, θα είναι διαθέσιμο και σε τρίτες χώρες (πηγή) – ελπίζοντας να λειτουργήσει πριν τις 4 Νοεμβρίου που θα επιβληθούν οι νέες κυρώσεις στο Ιράν. Παράλληλα, η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ δήλωσε πως θα ακολουθήσουν τεχνικές συνομιλίες με το Ιράν – ενώ οι λεπτομέρειες κατά τους Ιρανούς θα παραμείνουν μυστικές, για να μην υπονομευθεί η προσπάθεια (από τις Η.Π.Α. προφανώς).

Παρά το ότι τώρα ο πρόεδρος Trump προσπαθεί να δρομολογήσει νέες διαπραγματεύσεις με το Ιράν, το τελευταίο απέκλεισε κάθε συζήτηση για το θέμα της πυρηνικής συμφωνίας,  η οποία έχει πλέον συμπεριληφθεί στο Διεθνές Δίκαιο το 2015 – ενώ η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ επιβεβαίωσε πως οι χώρες που την έχουν υπογράψει θα την σεβαστούν, εργαζόμενες για τη δημιουργία νέων διαύλων τραπεζικών συναλλαγών με το Ιράν, πιθανότατα σε ευρώ.

Εν τούτοις οι μεγάλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, όπως η Total, η Daimler κλπ., δεν φαίνονται πρόθυμες να παρακάμψουν τις κυρώσεις των Η.Π.Α. – αφού δεν είναι σε θέση να λειτουργήσουν ανεξάρτητα από το διεθνές τραπεζικό σύστημα και τις χρηματοπιστωτικές αγορές που κυριαρχούνται από τις Η.Π.Α. Οφείλουμε άλλωστε να γνωρίζουμε πως οι μεγαλύτεροι μέτοχοι των γερμανικών εισηγμένων επιχειρήσεων στο δείκτη DAX είναι οι αμερικανικές σκιώδεις τράπεζες – όπως η Black Rock, η Black Stone κλπ.

Επίλογος

Όπως εύκολα συμπεραίνεται, η κατάσταση ωθείται στα άκρα, εν μέσω του οικονομικού, εμπορικού, νομισματικού, χρηματοπιστωτικού και ενεργειακού πολέμου που μαίνεται, με την ΕΕ να έχει πάρει πλέον τη σκυτάλη – άρα τη Γερμανία που δεν φαίνεται να έχει μετανιώσει για τα εγκλήματα της στο παρελθόν, ούτε να έχει εκτιμήσει την πολλαπλή στήριξη της από τις Η.Π.Α. μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (ανάλυση). Πόσο μάλλον όταν συνεχίζει να συσσωρεύει τεράστια πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της – υπενθυμίζοντας πως τα πλεονάσματα του ενός είναι ίσα με τα ελλείμματα των άλλων, τους οποίους απομυζεί και υπερχρεώνει.

Αντίθετα, η Κίνα συμπεριφέρεται πολύ πιο λογικά, αποφεύγοντας τη μετωπική σύγκρουση με την υπερδύναμη, παρά τις επιθέσεις της εναντίον του δολαρίου με τη συμμετοχή της Ρωσίας – με την τελευταία να απέχει «εκκωφαντικά», παρά το ότι ασφαλώς αντιλαμβάνεται τι ακριβώς συμβαίνει. Στα πλαίσια αυτά η διάλυση της ζώνης του ευρώ και της ΕΕ με τη βοήθεια των Η.Π.Α., αφού έχει προηγηθεί η έξοδος της Μ. Βρετανίας, φαίνεται εξαιρετικά πιθανή, εάν φυσικά δεν συμβεί κάτι στον πρόεδρο Trump – επειδή η υπερδύναμη δεν θα διακινδυνεύσει τον ανταγωνισμό του δολαρίου από το ευρώ και του συστήματος συναλλαγών της από την ΕΕ, υπενθυμίζοντας την «τύχη» του Σαντάμ Χουσεΐν όταν θέλησε να συναλλάσσεται με ευρώ ή του Καντάφι στη Λιβύη.

Ως εκ τούτου, όπως αναφέραμε στην αρχή, όλες οι χώρες της Ευρωζώνης θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εν πρώτοις με την υιοθέτηση ενός παράλληλου φορολογικού νομίσματος – καθώς επίσης για την αντιμετώπιση της επόμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης με τα χρηματιστηριακά και λοιπά κραχ που τη συνοδεύουν. Ειδικά η Ελλάδα που σχεδιάζει να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές, περπατώντας κυριολεκτικά ξυπόλητη στα αγκάθια. Τέλος, η άνοδος της AfD στη δεύτερη θέση των προτιμήσεων των Γερμανών, σε συνδυασμό με τη μείωση της δημοτικότητας της καγκελαρίου, ίσως δεν είναι τυχαία γεγονότα – πόσο μάλλον όταν έχει φανεί πολλές φορές το «ταλέντο» των Η.Π.Α. στην ανατροπή κυβερνήσεων.