Κυριακή 7 Απριλίου 2013

6 Απριλίου 1941: Όταν μια χούφτα τρελοί είπαν ΟΧΙ!

ΟΧΥΡΟ ΡΟΥΠΕΛ
  • “Του αντρειωμένου ο θάνατος, θάνατος δεν λογιέται…”
  • “Επειδή μόνο εμείς, αντίθετα προς τους βαρβάρους, ποτέ δεν μετρήσαμε τον εχθρό στη μάχη” Αισχύλος
  • “Τα οχυρά δεν παραδίδονται, αλλά καταλαμβάνονται” Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος
  • “Μὴ σκιάζεστε στὰ σκότη! Ἡ λευτεριὰ σὰν τῆς αὐγῆς τὸ φεγγοβόλο ἀστέρι τῆς νύχτας τὸ ξημέρωμα θὰ φέρει” Ι.Πολέμης
ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ – ΔΕΡΒΕΝΑΚΙΑ – ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟΣ – ΚΡΕΣΝΑ – ΡΟΥΠΕΛ

Στη στενωπό ανάμεσα στο Μπέλες και το Τσιγκέλι, εκεί που οι ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ, σταμάτησαν του Σκύθες, οι ΑΚΡΙΤΕΣ σταμάτησαν τους Ούννους και τους Βούλγαρους…

Νέες Θερμοπύλες, από τους απόγονους του Λεωνίδα. 

Ο Άξονας έκανε παρέλαση, στην Ευρώπη, αλλά...κάποιοι τρελοί, “τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι”, αναβίωσαν τις Θερμοπύλες 2420 χρόνια μετά τον Λεωνίδα… 

Και όταν έρθει η ώρα, παρά την καταχνιά και το σκοτάδι του σήμερα, πάλι αυτοί “ΜΙΑ ΧΟΥΦΤΑ ΤΡΕΛΟΙ”“Η ΜΑΓΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ”, θα είναι πάλι ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ…

Απέναντι στη μισανθρωπία και το ναζισμό (σε όλες τις εκφάνσεις του) υποχρεώνοντάς τον για άλλη μια φορά, να παραδεχτεί ότι ηττήθηκε…

Οχυρό ΡΟΥΠΕΛ, της γραμμής Μεταξά.

του Χρήστου Ζαλοκώστα

1.Ιστορικά Στοιχεία

Το ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΕΠΟΣ σε εξέλιξη, οι στρατιώτες στο Ρούπελ σε απόγνωση. 

Ο οπλισμός μεταφέρεται από τα βόρεια σύνορα στη Βόρειο Ήπειρο για να χρησιμοποιηθεί εναντίον των Ιταλών. Χριστούγεννα έχουν πάρει τα μισά κανόνια και το μεγαλύτερο μέρος των πυρομαχικών από τις αποθήκες. 

Ακόμα και τα καλώδια ξηλώνει το Στρατηγείο όπως αφηγείται ο Χρήστος Ζαλοκώστας στο βιβλίο του Ρούπελ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τηλεφωνικές επικοινωνίες. 

Οι στρατιώτες σε απόγνωση βλέπανε την απογύμνωση και φαντάζονταν ότι πόλεμος δε θα γίνοταν από τη μεριά τους και παρακαλούσαν να τους στείλουν στη Βόρεια Ήπειρο. 

Οι αξιωματικοί προσπαθούσαν να τους ησυχάσουν με τη βεβαίωση ότι ο πόλεμος θα ερχόταν κάποτε προς αυτούς και τότε το έργο τους θα ήτανε βαρύτατο.  

Πολλοί το πίστεψαν και περίμεναν,μερικοί όμως βγήκαν πάλι στην αναφορά ζητώντας να μετατεθούν, κι όταν είδαν πως η αίτησή τους δεν ακουγόταν, το έσκασαν και πήγαν πεζή στην Ήπειρο να πολεμήσουν. 

Αλλά τους έπιασαν και τους έστειλαν πίσω με συνοδεία. Δεν τους τιμώρησαν γιατί ήτανε είκοσι χρονών παιδιά γεμάτα πατριωτισμό. 

Με λόγια προσπάθησαν οι βαθμοφόροι να τους δώσουν να καταλάβουν πως η φρουρά των συνόρων είναι θέση τιμητική που ποτέ δεν εγκαταλείπεται. 

Οι φαντάροι έλεγαν «μάλιστα, μάλιστα» σα να είχαν τάχα νιώσει το σφάλμα τους μα σιγομιλούσαν μεταξύ τους κι ετοιμάζονταν να το ξανασκάσουν.

Αυτοί οι θερμόαιμοι λιποτάχτες λίγες ώρες μόνον στάθηκαν στην Αλβανία,από το έπος της Ηπείρου τίποτα σχεδόν δεν είχανε δει, όμως πόσα ανδραγαθήματα των Ιταλομάχων δεν διηγούνταν στο γυρισμό τους, τι δεν έλεγαν για τα θαύματα της Παναγιάς. 

Έτσι, όταν τον Μάρτη φάνηκε απέναντί τους ο τρομερότερος στρατός του κόσμου, εκείνος ο ίδιος που είχε σπάσει μετα μοντέρνα όπλα του την απόρθητη γραμμή Μαζινό, τα Ελληνόπουλα αντί να φοβηθούνε, χάρηκαν: «Δόξα σοι ο Θεός, είπαν, ήρθε κι η σειρά μας να νικήσουμε»

Ένα μήνα βάσταξαν οι μετακινήσεις των Γερμανών. Ως τις 2 του Απρίλη κατέβαιναν από το Δούναβη οι μηχανοκίνητες φάλαγγές τους, μα από τότε,διαμιάς, κάθε κίνηση σταμάτησε. 

Οι ναζήδες εξαφανίστηκαν, λες και τους είχε καταπιεί η γης. 

Η φρουρά κατάλαβε πως για να βουβαθεί τόσο ξαφνικά ο Γερμανός θα είχε συμπληρώσει τις συγκεντρώσεις του και τώρα θα περίμενε τη διαταγή να ορμήσει. Ο κίνδυνος πλησίαζε. Τα οχυρά όρισαν επιφυλακή και διπλασίασαν τους φρουρούς.
H γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε στις 05.15 της 6ης Απριλίου. 

Για τον κανονισμό των βολών πυροβολικού είχε μεταφερθεί στα βόρεια του Στρυμόνα ένα δέσμιο στη γη αερόστατο, η παρουσία του ήταν προκλητική καθώς η ελληνικές δυνάμεις στερούσαν από αεροπορική κάλυψη. 

Ελάχιστα λεπτά αργότερα άρχισαν οι επιθέσεις από αεροσκάφη στούκας, στόχος τους εκτός από το οχυρό ήταν και το Κέντρο Αντίστασης Καπίνας.
Η γερμανική επίθεση στα ανατολικά του Ρούπελ

Στα ανατολικά του αριστερού υποτομέα του Συγκροτήματος Σιδηροκάστρου έδρασαν τα τάγματα ΙΙ/125 & ΙΙΙ/125, όπου σύμφωνα με το σχέδιο της επίθεσης έπρεπε πρώτα να καταλάβουν το ύψωμα 350 στο διάκενο των οχυρών Ρούπελ-Καρατάς. 

Για να μην καταληφθεί το ύψωμα πολέμησαν, η διμοιρία του φυλακίου Κούλας, και του 3ου λόχου προκάλυψης. 

Το ΙΙ/125 τάγμα πλησίασε, στις 06.40, το ύψωμα 350 και το κατέλαβε με αιφνιδιαστική επίθεση, ακολουθούμενο από το ΙΙΙ/125.

Επίθεση του ΙΙΙ/125 γερμανικού τάγματος

Εκμεταλλευόμενοι τις πτυχώσεις του εδάφους, οι Γερμανοί έφθασαν σε απόσταση 200 μ. από τα έργα του οχυρού Ρούπελ. Οι υπερασπιστές του οχυρού μαζί με την βοήθεια του Καρατάς και του πυροβολικού κατάφεραν να αποκρούσουν και της τρεις επιθέσεις του τάγματος.

Διείσδυση του ΙΙ/125 γερμανικού τάγματος στα νώτα του Ρούπελ

Οι Γερμανοί του ΙΙ/125 τάγματος υποβλήθηκαν σε παρόμοιες δοκιμασίες, αλλά ήταν ο μόνος πραγματικός κίνδυνος για τις ελληνικές δυνάμεις καθ’όλοι την διάρκεια του αγώνα. Από τους 100 άντρες πέρασαν οι 60 με μια ομάδα βαρέων πολυβόλων και μια ομάδα διαβιβαστών. Οι υπόλοιποι λόχοι του τάγματος γνώρισαν την καταστροφή. Ο 5ος λόχος σχεδόν διαλύθηκε. Ο 8ος κατάφερε να περάσει το βράδυ της 6-7/4 και ενώθηκε με τα υπόλοιπα τμήματα το μεσημέρι της 7/4 με πολύ μεγάλες απώλειες.

7 Απριλίου

Την αυγή του 7ης Απριλίου συγκροτήθηκαν τρεις περίπολοι του Ρούπελ με αποστολή την εκκαθάριση της περιοχής από τους εχθρούς και την αποκατάσταση της τηλεφωνικής επικοινωνίας. 

Αποτέλεσμα αυτής της περιπολίας ήταν η σύλληψη 14 αιχμαλώτων με 3 συσκευές ασυρμάτου και 2 όλμους. Επίσης δεν έλειψαν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί, μάλιστα στις 7-8/4 τα στούκας χρησιμοποίησαν βόμβες 500 κιλών. Η υποχώρηση των Γερμανών και οι μικρές απώλειες των Ελλήνων υπερασπιστών ανύψωσαν το ηθικό των Ελλήνων. 

Ο Παπακωνσταντίνου σημειώνει χαρακτηριστικά: “Το ηθικών των στρατιωτών υπέροχον. Τους βομβαρδισμούς και την κόλασιν πυρός υποδέχοντο με ζητωκραυγάς”.

Αγώνες εναντίον των Γερμανών στα νώτα του Ρούπελ

Η παρουσία των Γερμανών στα νότια του οχυρού Ρούπελ απασχόλησε τις ελληνικές δυνάμεις. 

Η διμοιρία αρμάτων που θα ενεργούσε με το απόσπασμα του Παπαχατζή δεν χρησιμοποιήθηκε λόγω εδαφικών δυσχερειών. 

Εναντίων των Γερμανών που είχαν καταλάβει το παρατηρητήριο της 7ης πυροβολαρχίας στο ύψωμα Τεπελάρ κινήθηκαν δύο διμοιρίες του 3ου λόχου υπό των Νιάνου και Παπαχατζή υπό τον ανθυπολοχαγού Καρατζά. 

Μετά από ολοήμερη μάχη, οι ελληνικές δυνάμεις κατάφεραν να απωθήσουν τους Γερμανούς στο ύψωμα Γκολιαμά ανάμεσα στο χωριό Κλειδί και το λόφο Λουτρών.

8 Απριλίου

Στις 6:00 το πρωί της 8ης Απριλίου το οχυρό Ρούπελ δέχτηκε νέο σφοδρό βομβαρδισμό από την αεροπορία και το πυροβολικό, που συνεχίστηκε όλη την ημέρα. 

Οι Γερμανοί του ΙΙΙ/125 τάγματος ετοιμάστηκαν για νέα επίθεση με τρεις ομάδες εδάφους και μία διμοιρία σκαπανέων. Για το σκοπό αυτό ενισχύθηκε με δύο διμοιρίες του 13ου και 14ου λόχου.

Οι απώλειες του οχυρού την ημέρα αυτή ήταν ένας νεκρός και τέσσερις τραυματίες οπλίτες ενώ οι υλικές ήταν ελάχιστες. Σημαντικές, αντίθετα, ήταν οι απώλειες του εχθρού. Ενέργειες για την εξουδετέρωση των Γερμανών στα νώτα του Ρούπελ. 

Πιο σοβαρή ήταν η κατάσταση στα νότια του οχυρού αφού το ΙΙ/125 τάγμα ενισχύθηκε από την κάθοδο των γερμανών δυνάμεων της 5ης Ορεινής Μεραρχίας στα δυτικά του Στρυμόνα.

Η κατάσταση χειροτέρεψε για την ελληνική πλευρά γιατί η Ομάδα Μεραρχιών διέταξε τα τάγματα του 41 Συντάγματος Πεζικού να επιστρέψουν στης αρχικές τους θέσεις μάχης. 

Η κατάσταση ήταν κρίσιμη καθώς η επόμενη προγραμματισμένη ενέργεια ήταν η διάβαση του Στρυμόνα από την 5η Ορεινή Μεραρχία.
9 Απριλίου
Το οχυρό Ρούπελ υπέστη βομβαρδισμούς πυροβολικού και αεροπορίας και την ημέρα αυτή. 

Μέχρι το μεσημέρι οι βομβαρδισμοί ήταν μικρής έντασης αλλά από τις 14:00 μετατράπηκαν σε σφοδρούς. 

Στις 12:30, όμως, όταν επρόκειτο να εφορμήσουν τα τμήματα κρούσης, το Ελληνικό πυροβολικό εξαπέλυσε στους χώρους εξόρμησης το φονικό πυρ και προκλήθηκαν πολλές και βαριές απώλειες στους Γερμανούς. 

Μετά από αυτό τα γερμανικά τμήματα άρχισαν να οπισθοχωρούν. Οι απώλειες του οχυρού ήταν πέντε νεκροί και έντεκα τραυματίες. 

Στις 17:00 προσήλθαν Γερμανοί κήρυκες για να γνωστοποιήσουν την συνθηκολόγηση του ΤΣΑΜ ζητώντας την παράδοση του οχυρού.

Ο διοικητής του, Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος απάντησε ότι τα οχυρά δεν παραδίδονται αλλά καταλαμβάνονται και ότι θα συνεχίσει τον αγώνα στερούμενος άλλων διαταγών. 

Ο κήρυκας διαβεβαίωσε στην στρατιωτική του τιμή ότι δεν επρόκειτο για απάτη και όρισε συνάντηση για την 6:00 της επόμενης 10/4. Το οχυρό επικοινώνησε με τη Μεραρχία όπου κοινοποίησε την συνθηκολόγηση. 

Η αντίδραση των ανδρών του οχυρού ήταν ότι ο αγώνας έπρεπε να συνεχιστή. 

Την επομένη 10 Απριλίου 1941 έλαβε χώρα η παράδοση του οχυρού. Τα γερμανικά τμήματα “μας εσεβάσθησαν και μας ετίμησαν”, σύμφωνα με την έκθεση Πλευράκη. Έξω από το οχυρό ήταν παραταγμένο γερμανικό τμήμα και απέδωσαν τιμές. 

Ο εντεταλμένος για την παραλαβή του οχυρού Γερμανός αξιωματικός συγχάρηκε τον διοικητή του, Ταγματάρχη Γεώργιο Δουράτσο, διαβεβαιώνοντας τα συγχαρητήρια και το θαυμασμό των ανωτέρων του. 

Τόνισε μάλιστα ότι για τους Γερμανούς αποτελούσε τιμή και υπερηφάνεια ότι είχαν ως αντίπαλο έναν τόσον ηρωικό στρατό. 

Σχετικά με τις απόλυες των εμπολέμων στον αριστερό υποτομέα του Συγκροτήματος Σιδηροκάστρου, ο Πλευράκης σημειώνει στην έκθεση του: “Αι απώλειαι ασήμαντοι έναντι τοιούτου αγώνος ώστε περιορισθεί σε 4 νεκρούς αξιωματικούς και 40 άνδρες τραυματίες 2 αξιωματικοί και 150 άνδρες. Απεναντίας του αντιπάλου βαρύτατε ως μαρτυρούν τα υπάρχοντα νεκροταφεία και ας αποσιωπώ δια λόγους σκοπιμότητος”.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου