Η μόνη καθαρή και βιώσιμη λύση για το χρέος είναι το haircut 50%, τίποτε άλλο...

Οι ντεμί λύσεις στην αναδιάρθρωση του χρέους δεν διασφαλίζουν το μέλλον

Εμείς δεν εμπαίξουμε τους αναγνώστες μας όσον αφορά το μοντέλο λύση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. 

Το αναφέρουμε αυτό γιατί ήδη πολλοί σπεύδουν με στόμφο να παρουσιάσουν ως νίκη της Ελλάδος τα σενάρια – μοντέλα που παρουσιάζονται για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. 

Ξεπερνώντας το επιχείρημα ότι haircut προτείνει το ΔΝΤ, haircut έχουν προτείνει διεθνείς επενδυτικοί οίκοι, haircut έχει υπονοήσει ως βέλτιστη λύση ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταικούρας θα εστιαστούμε στους λόγους για τους οποίους το haircut είναι η μόνη καθαρή και βιώσιμη λύση για το χρέος.
Έως τώρα οι λύσεις που έχουν παρουσιαστεί είναι οι εξής 

1)Επιμήκυνση 50 έτη και μείωση επιτοκίων κατά 0,5% στα δάνεια που έχουν χορηγηθεί δηλαδή στα 245 δισεκ. 2)Επαναξιολόγηση με προοπτική το roll over στα επενδυτικά ομόλογα που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες τα λεγόμενα ANFA confidential Agreement on Net Financial Assets ή καθαρά επενδυτικά assets καθώς και στα ομόλογα των προνομιούχων μετοχών. 

Τα ελληνικά ομόλογα ANFA είναι 5,6 δισεκ. ευρώ. 

Η ΕΚΤ έχει απορρίψει το ενδεχόμενο τα ομόλογα ANFA να μπουν σε καθεστώς roll over ενώ είναι δεδομένη ή σχεδόν δεδομένη η μετακύληση roll over των ομολόγων των προνομιούχων μετοχών ύψους 4,47 δισεκ. ευρώ. 
3)Να χορηγηθεί νέο δάνειο περίπου 18 δισεκ. ευρώ στην Ελλάδα, έχει αναφερθεί ένα εύρος μεταξύ 10 και 20 δισεκ. ευρώ.

Το νέο δάνειο θα αποτελεί το τρίτο μνημόνιο.

4)Είχε τεθεί ως πρόταση αλλά δεν έχει δοθεί κάποια συνέχεια τα 25 δισεκ. που χρησιμοποιήθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών να μεταφερθούν στον ESM. 
Ο ESM να αποκτήσει τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών απαλλάσσοντας το ελληνικό κράτος από το βάρος των 25 δισεκ. 
Το αντάλλαγμα είναι ότι ο ESM θα είναι ο νέος μέτοχος των τραπεζών και όχι το ελληνικό κράτος. 

Οι λύσεις αυτές 
Αν εφαρμοζόντουσαν όλες μαζί θα βοηθούσαν να μειωθεί το χρέος μόνο 7 δισεκ. ευρώ. 
Μείωση του χρέους επιτυγχάνεται μόνο από την μεταφορά των 25 δισεκ. των τραπεζών από τον ESM αλλά η χορήγηση νέου δανείου 18 δισεκ. μετριάζει το όφελος 7 δισεκ. 
Επέρχεται ελάφρυνση στην διαδικασία εξυπηρέτησης του χρέους από την μείωση των τοκοχρεολυτικών δόσεων και αποπληρωμής κεφαλαίου.
Πρακτικά με την επιμήκυνση το κράτος θα περιόριζε σε καθαρές τιμές περίπου στα  7  δισεκ. ευρώ τις υποχρεώσεις εξυπηρέτησης του χρέους δηλαδή τόκοι και αποπληρωμή κεφαλαίου. 
Το χρέος σε απόλυτα μεγέθη θα διαμορφωνόταν 321 δισεκ. + 18 δισεκ. – 25 δισεκ. αν συμπεριλαμβάνονταν η λύση ESM δηλαδή 314 δισεκ. ευρώ. 
Τα 321 δισεκ. θα μειωνόντουσαν στα 314 δισεκ. 

Αν δεν περάσει η λύση του ESM που προσκρούει σε πολλά εμπόδια τότε το χρέος θα αυξηθεί στα 339 δισεκ. 

Το χειρότερο πρόβλημα που εμφανίζει το ελληνικό χρέος είναι η δομή του.
Έχουμε πλειστάκις φορές επισημάνει ότι ιστορικά και διαχρονικά το χρέος των κρατών ανακυκλώνεται από τους ιδιώτες. 
Ο δανειζόμενος είναι το κράτος και ο δανειστής ο ιδιώτης. 
Δηλαδή ο δανειζόμενος ένα κράτος δανείζεται από τις αγορές από τους ιδιώτες δηλαδή μέσω των ομολόγων για να χρηματοδοτήσει τις κρατικές υποχρεώσεις και τους προϋπολογισμούς.

Τα 37 τρισεκ. του παγκόσμιου χρέους είναι ουσιαστικά δανεικά του ιδιωτικού πλούτου στα κράτη του πλανήτη. 
Οι ιδιώτες του πλανήτη δάνεισαν 37 τρισεκ. και τα κράτη δαπανούν τα κεφάλαια αυτά, καταβάλλουν τοκοχρεολύσια, αποπληρώνουν ομόλογα όταν λήγουν, ανανεώνουν εκδόσεις (μέσω re-opening), εκδίδουν νέους τίτλους και το χρέος αυξάνεται αλλά εξυπηρετείται πλην περιπτώσεων όπως η Ελλάδα που χρεοκόπησε. 

Ας κρατήσουμε αυτή την παράμετρο. 

Αυτό που ονομάζουμε δημόσιο χρέος είναι πραγματικά ιδιωτικής προέλευσης, οι ιδιώτες παγκοσμίως δανείζουν τα κράτη. 
Προσέξτε δεν αναφερόμαστε στο ιδιωτικό χρέος των δανείων από τις τράπεζες αυτό το χρέος είναι το βάρος των ιδιωτών γιατί είναι υποχρέωση τους. 
Αναφερόμαστε στο δημόσιο χρέος. 

Η Ελλάδα από τα 321 δισεκ. του χρέους τα 245 ή 263 δισεκ. μαζί με την νέα βοήθεια, αφορούν δάνεια διακρατικά από μηχανισμούς στήριξης όχι δηλαδή δανειακά από ιδιώτες

. 
Αυτό σημαίνει ότι ενώ στους ιδιώτες τα κράτη αποπληρώνουν και ξαναδανείζονται μέσα από συνεχή και αέναη διαδικασία η Ελλάδα υποχρεούται να αποπληρώσει τα δάνεια από τα κράτη αντικαθιστώντας τον διακρατικό δανεισμό και το δανεισμό των μηχανισμών στήριξης από ιδιωτικά κεφάλαια. 
Δηλαδή τα 245 ή 263 δισεκ. των μηχανισμών στήριξης του ελληνικού χρέους πρέπει να αντικατασταθούν από ιδιωτικά κεφάλαια. 
Αυτό πρακτικά τι σημαίνει; 

Ότι ενώ τα φυσιολογικά κράτη δανείζονται από τους ιδιώτες μέσα από μια αέναη διαδικασία τα κράτη πάντα θα δανείζονται και οι ιδιώτες πάντα θα δανείζουν στην Ελλάδα πρέπει να αλλάξει η δομή του χρέους. 

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά ότι η Ελλάδα για τα επόμενα 50 χρόνια δεν θα εκμεταλλεύεται την αέναη διαδικασία δανεισμού κράτους και ιδιωτών γιατί πρέπει να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης.
Δηλαδή θα δανείζεται – στο καλό σενάριο - από τους ιδιώτες για να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης. 
Άρα η Ελλάδα δεν θα έχει την δυνατότητα της ανακυκλούμενης πίστωσης αλλά θα είναι δέσμια της αποπληρωμής των δανείων.

Το ελληνικό κράτος θα παγιδευτεί στα γρανάζια εξυπηρέτησης του χρέους και μετατροπής του από κρατικό σε ιδιωτικό, χάνοντας την μεγάλη ευκαιρία να χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα και τα αντληθέντα κεφάλαια από τις αγορές για την ανάπτυξη, φοροελάφρυνση και άσκηση κοινωνικής πολιτικής. 
Σε αντίθεση με όλες αυτές τις προτάσεις που εξετάζονται η μόνη καθαρή και βιώσιμη λύση είναι το haircut στο χρέος.

Στα 245 δισεκ. δάνεια ένα haircut 50% σημαίνει 122 δισεκ. ευρώ όφελος για την Ελλάδα. 
Αφαιρώντας 122 δισεκ. από το χρέος το συνολικό δημόσιο χρέος θα διαμορφωνόταν στα 321 +18 δισεκ. το νέο δάνειο – 122 δισεκ. το haircut = 217 δισεκ. ευρώ. 
Τα σημερινά 321 δισεκ. του χρέους θα διαμορφώνονταν στα 217 δισεκ. και η σχέση χρέους προς ΑΕΠ από 177% την τρέχουσα περίοδο θα υποχωρούσε στο 118%.

Όμως δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το ποσοστό μείωσης όσο έχει το γεγονός ότι με haircut η Ελλάδα θα είχε μόνο 140 δισεκ. δανείων να μετατρέψει από «κρατικοποιημένο» σε «ιδιωτικοποιημένο» χρέος.
Παράλληλα έχοντας μειώσει δραστικά το κρατικοποιημένο χρέος, ότι κεφάλαια συγκεντρώνει από τις αγορές στο μέλλον θα καλύπτουν τόσο τις παρελθούσες δανειακές υποχρεώσεις, ενώ θα υπάρχουν και κεφάλαια που θα έχουν αναπτυξιακό προσανατολισμό. 

Με ένα τέτοιο σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους σε διάστημα 6 ετών η Ελλάδα θα έχει καταφέρει να ξεπεράσει όλα τα κακώς κείμενα και η κοινωνία να πορεύεται με αισιοδοξία. 

Με το μοντέλο της επιμήκυνσης για τα επόμενα τουλάχιστον 20 χρόνια θα υπάρχει μιζέρια. 

Υποσημείωση 

Τα δύο βασικά επιχειρήματα 1)ότι τα χρέη δεν αποπληρώνονται και 2) ότι τα κοινοβούλια δεν θα ψηφίσουν haircut στο χρέος, υπάρχει απάντηση και αυτή θα είναι πολιτική λύση – απάντηση στο χρέος.
Αν δεν λυθεί το πρόβλημα, οι αιτίες που γέννησαν την κρίση χρέους θα επανεμφανιστούν ακόμη πιο σκληρές και αδυσώπητες. 

www.bankingnews.gr