Περί κομμάτων και κινημάτων…

Γράφει ο Κλεισθένης.
Η σημερινή τραγική κατάσταση της χώρας προβληματίζει πολλούς σκεπτόμενους Έλληνες.
Άλλοι τάσσονται υπέρ της δημιουργίας νέου κόμματος με πατριωτικά χαρακτηριστικά που θα αναλάβει να βγάλει την χώρα απ’ το σημερινό αδιέξοδο.

Άλλοι, πιο ρομαντικοί, τάσσονται υπέρ ενός πατριωτικού κινήματος με στόχο την απελευθέρωση της χώρας απ’ τα σημερινή σκλαβιά.

Γίνονται προσπάθειες και για τα δύο προαναφερθέντα.

Ας σκεφτούμε λίγο τι είναι κόμμα και τι κίνημα.

Κόμμα, άλλωστε το λέει και η λέξη (κόμμα δλδ κομμάτι), είναι η δημιουργία μιας ομάδας που ……

…αποκόπτεται απ’ την κοινωνία επειδή οι όροι και τα καταστατικά διαχωρίζουν τους πολίτες σε μέλη, οπαδούς, φίλους απ’ την μια μεριά και αντιπάλους και «εχθρούς» απ’ την άλλη. Αυτό σημαίνει ότι πολίτες με κοινούς στόχους και οράματα χωρίζονται εξ αιτίας της συμμετοχής τους σε κόμματα.

Κάθε κόμμα δημιουργεί ιδεολογικοπολιτικούς διαχωρισμούς στους πολίτες έτσι ώστε να αυτοπροστατευτεί και να «καθοδηγεί» όπως οι ηγήτορές του επιθυμούν.

Το κίνημα απ’ την άλλη είναι ενωτικό και δεν δημιουργεί αντιπαραθέσεις και αποκλεισμούς σε όσους θελήσουν να το ακολουθήσουν.

Κάθε κίνημα έχει σαν πρωτεργάτη μία ομάδα σφιχτά δεμένη μεταξύ της με κοινούς στόχους. Μία ομάδα οραματιστών που μπορεί να αποτελείται από διαννοούμενους, πολιτικοποιημένους πολίτες καi αγωνιστές που δρουν μέσα στην κοινωνία (αυτοδιοίκηση, συνδικαλισμό, συλλόγους κτλ).

Τελευταία στην χώρα μας έχουν ξεπηδήσει πάμπολλα κινήματα. Το θέμα είναι, γιατί κανένα απ’ αυτά δεν κατορθώνει να συμπαρασύρει μεγάλο κομμάτι της Ελληνικής κοινωνίας;

Ένα πρόβλημα είναι ότι μερικά κινήματα είναι μονοθεματικά αποκλείοντας έτσι μεγάλο μέρος των πολιτών.

Άλλο πρόβλημα είναι η προσπάθεια των ηγετών τους να κατευθύνουν το κίνημα σε ότι αυτοί πιστεύουν σωστό. Κάθε άλλη άποψη ή κατακεραυνώνεται απ’ τους ηγετίσκους ή περνάει στο περιθώριο.  Θεωρούν δλδ το κίνημα ιδιοκτησία τους.

Αυτή η διαδικασία και ο τρόπος αντιμετώπισης απογοητεύει γρήγορα όσους μετέχουν στο κίνημα που αποχωρούν και φυσικά το κίνημα είτε παραμένει στο περιθώριο με ελάχιστους συμμετέχοντες είτε καταλήγει γραφικό.

Ίσως υπάρχουν και άλλοι λόγοι για τους οποίους μερικά κινήματα δεν επιτυγχάνουν. Ποτέ στα κείμενά μου δεν ισχυρίστηκα ότι τα κατέχω όλα.

Υπάρχει όμως και ένας πολύ βασικός λόγος της αποτυχίας.

Αυτός είναι η βιασύνη και η  μετατροπή του κινήματος σε κόμμα. Δηλαδή ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί.

Μία άλλη βασική διαφορά ανάμεσα στο κόμμα και το κίνημα είναι ότι, το μεν κόμμα έχει σαν στόχο την κατάληψη της κυβέρνησης ενώ το κίνημα έχει σαν βασικό στόχο την κατάληψη της εξουσίας. Θα πει κάποιος, υπάρχει διαφορά; Σαφώς και υπάρχει.
Η εκάστοτε κυβέρνηση είναι απλά ο διαχειριστής και δρα κάτω απ’ τις εντολές της εξουσίας, δεν ταυτίζονται κυβέρνηση και εξουσία. Η εκάστοτε κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να δρα κάτω από συγκεκριμένο καθεστώς και δεν μπορεί να κάνει δομικές αλλαγές, ούτε στο πολίτευμα, ούτε στο σύνταγμα, ούτε στους θεσμούς.
Χρειάζεται γι αυτά την συγκατάθεση της εκάστοτε βουλής και μάλιστα με ενισχυμένη πλειοψηφία, κάτι που δεν επιτυγχάνεται αν δεν το επιτρέψει η εκάστοτε εξουσία.

Απεναντίας το κίνημα όταν ισχυροποιηθεί τόσο ώστε να επιβληθεί μπορεί να κάνει όλες τις προαναφερθείσες αλλαγές γιατί θα καταλάβει την εξουσία. Είναι θέσφατο ότι «επανάσταση» επικρατούσα δημιουργεί δίκαιο.

Ένα κίνημα αφού τοποθετήσει τους βασικούς του στόχους, προσπαθεί να διασπείρει σε όλη την κοινωνία το μήνυμά του, προσπαθεί να αποκτήσει ερείσματα σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, εργάτες, αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες, στρατό, σώματα ασφαλείας και πάει λέγοντας. Χωρίς μια πλατιά αποδοχή και στήριξη το κίνημα είναι καταδικασμένο είτε αν βιαστεί να αποτύχει είτε να παραμένει για πολύ στην αφάνεια.

Ένα επιτυχημένο κίνημα δεν αναλαμβάνει μόνο του «επαναστατικώ δικαίω» την κυβέρνηση. Προκηρύσσει εκλογές και ο λαός επιλέγει τους κυβερνήτες του. Το κίνημα απλά παρακολουθεί την εκάστοτε κυβέρνηση στο αν τηρεί τα όσα προγραμματικά είχε δεσμευτεί και αν οι κυβερνητικές πράξεις και αποφάσεις συνάδουν με τις βασικές αρχές του κινήματος. Η ανακλητότητα της κυβέρνησης σε περίπτωση που πράττει ενάντια στα συμφέροντα της χώρας είναι μία αναφαίρετη δυνατότητα του κινήματος.

Ο χρόνος που απαιτείται για την ανάληψη της εξουσίας από ένα κίνημα δεν είναι μικρός, συνήθως απαιτείται πάνω από δεκαετία. Η βιαστική απόφαση κινητοποίησης μπορεί να καταστρέψει το κίνημα και να επιφέρει μεγαλύτερη ζημιά στην χώρα.

Σήμερα πολλοί σκεπτόμενοι συμπολίτες βιάζονται να απαλλάξουν την χώρα απ’ τα δεσμά της. Θεμιτό αλλά χωρίς ένα καλά οργανωμένο και πλατιάς λαϊκής υποστήριξης κίνημα δεν πρόκειται να γίνει.

Οργάνωση, πολύ δουλειά και υπομονή, αυτά οδηγούν τα κινήματα σε επιτυχία..