Κυριακή 21 Απριλίου 2013

Αναζητώντας έναν ηγέτη…

Πολλά έχουν γραφτεί και ακόμα περισσότερα έχουν ειπωθεί σχετικά με τα χαρακτηριστικά που περιγράφουν ένα ηγέτη.. 
Σαφέστατα, εκτός κάποιων γενικών και κοινά αποδεκτών χαρακτηριστικών, υπάρχουν και αρκετά επιμέρους στοιχεία της προσωπικότητας του ηγέτη που συνάδουν με τις ιδιαιτερότητες κάθε έθνους. 
Αυτά τα στοιχεία δεν είναι άλλα από την ιστορία κάθε τόπου, τη γλώσσα (που αντιπροσωπεύει τη πολυπλοκότητα σκέψης) και την «αξιακή παράδοση», όπως αυτή εξελίσσεται και αλληλεπιδρά με τα προηγούμενα στοιχεία. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και ο Πλάτωνας «Η εξουσία ασκείται κατά το νόμο, κατά τη φύση, κατά το έθιμο, κατά την καταγωγή και κατά τη βία».
Όμως ο ηγέτης γεννιέται ή γίνεται; Είναι εκφραστής ή επιβολέας μιας πραγματικότητας; 
Ερωτήματα πολύ σημαντικά για το ρόλο του ηγέτη, που εκ πρώτης θα πρέπει να απαντηθούν από τον καθένα για τον εαυτό του στα πλαίσια της αυτοκριτικής,  ενώ παράλληλα αποτελούν ένα εργαλείο διαχώρισης των πραγματικών ηγετών-εκφραστών από τους τεχνητούς ηγετίσκους, που αποτελούν δημιουργήματα των ΜΜΕ και επικοινωνιολόγων. 
Σε αυτή τη περίπτωση, ο φερόμενος ηγέτης αντί να είναι εκφραστής και εκπρόσωπος του κοινού αισθήματος, μπερδεύεται με τους αυλητές.. ή μήπως ψάχνουμε για αυλητές (από το γνωστό παραμύθι του Χαμελίν με τον αυλητή που παρέσυρε τα ποντίκια στο θάνατο)..; 
Έχουμε λάβει τόσο ελαφρά την ευθύνη της ψήφου μας, για να αποδεχόμαστε ευκολότερα ότι παρασυρθήκαμε; 
Σαφέστατα θα πρέπει να σταματήσουμε να δεχόμαστε το ρόλο του ποντικιού που κατέληξε στη μνημονιακή θάλασσα πνιγμένο από εντολοδόχους αυλητές- σωτήρες της συγκυβέρνησης! 
Γιατί όσο θα δεχόμαστε αυτό το ρόλο, θα μας συμπεριφέρονται σαν ποντίκια.. και αντί για ηγέτες-αντιπροσώπους θα συνεχίσουμε να καταλήγουμε υποχείρια σε ηγεμόνες 2ης και 3ης κατηγορίας.
Άραγε, πόσοι ακόμα συνάνθρωποί μας πρέπει να «χαθούν» για να κατανοήσουμε ότι ίσως αύριο να είναι η σειρά μας, και να είμαστε εμείς εκείνοι που θα ακολουθήσουμε.. 
Τα 3.500 άτομα που έχουν «φύγει» από την αρχή της κρίσης δεν αποτελούν απλώς ένα αριθμό σε ένα χαρτί. Ήταν άτομα με οικογένεια και δουλειά.. που εγκλωβίστηκαν από την «ανάπτυξη» που έφεραν και συνεχίζουν να φέρνουν οι «πολιτικοί σωτήρες» μας. 
Μήπως όμως έχουμε τους ηγέτες που μας αξίζουν, ηγέτες που αρέσκονται στο να χαϊδεύουν αυτιά και να τα μπουκώνουν με ψεύδη; 
Και όμως, αυτή η επιλογή –όσο και αν ακούγεται περίεργο- είναι τόσο δύσκολη… του χαϊδέματος των αυτιών σε σχέση με την αποτύπωση της πραγματικότητας και της αλήθειας.. πόση αλήθεια άραγε μπορεί να αντέξει ο κόσμος όταν βομβαρδίζεται καθημερινά με τηλεοπτικές και άλλες «τεχνητές αλήθειες».. μπορεί να ξεχωρίσει πια τι είναι και τι δεν είναι αλήθεια όταν η μία αλήθεια τελειώνει στο διπλανό πλήκτρο του τηλεκοντρόλ; 
Μήπως είναι αργά μιας και έχουμε αποδεχθεί (ή μας έπεισαν) ότι τίποτα δεν αλλάζει όσο και αν προσπαθήσουμε..; Μήπως τελικά απλώς νομίζουν ότι γίναμε τόσο αδιάφοροι;
          
  Και όμως η διαφορά μπορεί να γίνει.. ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΤΟ ΠΙΣΤΕΨΟΥΜΕ! αναγνωρίζοντας την ειδοποιό διαφορά για το διαχωρισμό της αλήθειας και της τεχνητής αλήθειας, του ηγέτη από τον τεχνητό ηγέτη είναι η αίσθηση του καθήκοντος, έναντι της αίσθησης της υποχρέωσης και του προσωπικού συμφέροντος. 
Αυτά τα χαρακτηριστικά, όπως είναι φυσικό, βεβαιώνονται κυρίως από τις πράξεις και αρκετά λιγότερο από τα λόγια, από τα οποία έχουμε χορτάσει.. Η αίσθηση του καθήκοντος, προς τη πατρίδα και τη κοινωνία, είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά συνοχής μιας κοινωνίας, και όχι μόνο. 
Το καθήκον προς τη πατρίδα, και κατ’ επέκταση προς τη κοινωνία, αποτέλεσε πολλές φορές στο παρελθόν τη κινητήρια δύναμη, αλλά και μια ιδιαίτερη δύναμη αλληλεγγύης έναντι των όποιων εξωτερικών κινδύνων. 
Σταδιακά, βέβαια, η αίσθηση του καθήκοντος αντικαταστάθηκε με την επιβολή, και αργότερα –όποτε και μειώθηκαν ή αφαιρέθηκαν οι όποιες κυρώσεις- αποτέλεσε και αποτελεί ιστορική μνήμη, μαζί με την Ελληνική δημοκρατία. Και είναι έτσι, για τον απλούστατο λόγο ότι η δημοκρατία βασίζεται στην συμμετοχή και την αίσθηση του καθήκοντος προς τη πόλη και το συνάνθρωπο. Εν αντιθέσει, η επιβολή και η αδιαφορία αποτελούν εργαλεία αποδόμησης της δημοκρατίας και της κοινωνικής συνοχής, ενώ οδηγούν με μαθηματικό τρόπο στην τυραννία και ολιγαρχία
Στη σύγχρονη όμως Ελληνική πραγματικότητα, όπου η οικονομική κρίση μπορεί να θεωρηθεί (για πολλούς είναι) απειλή για τη κοινωνία και το Ελληνικό κράτος, ο Ελληνικός λαός φέρεται να κοιτάζει ανήμπορος και να μην αντιδρά στην υφαρπαγή των κόπων του και των δικαιωμάτων του. 
Η συμμετοχή, η αλληλεγγύη και το κοινό όφελος αντικαταστάθηκαν από τον ατομικισμό και το προσωπικό όφελος καταστρέφοντας, παράλληλα, κοινωνικές συνοχές και δομές στο όνομα το πρόσκαιρου: 
Η πολιτική που είναι αληθινή Τέχνη, δεν πρέπει να σκέπτεται το ατομικό συμφέρον αλλά το κοινό. Επειδή το κοινό συμφέρον ενώνει ενώ το ατομικό διασπά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα οικονομικά ελλείμματα που στοιβάχτηκαν, αφενός  αντικατοπτρίζουν τον «αξιακό» κατήφορο της πολιτικής ηγεσίας, και αφετέρου αποτελούν αδιάψευστη απόδειξη της αποτυχίας και ανικανότητας των διοικούντων.
           
Ως εκ τούτου, η όποια σωτηρία και λύση που θα ωθήσει την Ελλάδα να εξέλθει της κρίσης θα πρέπει να είναι προϊόν ουσιαστικής ανανέωσης σε άτομα και ιδέες. Νέα ηγεσία, νέες ιδέες, χωρίς παλαιοκομματικές ταμπέλες με μοναδικό γνώμονα το πατριωτισμό. Χρειάζεται, λοιπόν, ηγέτη που θα κληθεί να προχωρήσει σε «άγνωστα νερά» με μοναδικό γνώμονα τη διασφάλιση και το όφελος της πατρίδας και της κοινωνίας. 
Σαφέστατα ο δρόμος αυτός δεν είναι εύκολος ούτε για τον ίδιο προσωπικά, όπου θα δει τις προσωπικές του σχέσεις να δοκιμάζονται.. Θα συναντήσει πολλά προσωπικά διλλήματα, σχετικά με φίλους ή συνεργάτες, και θα χρειαστεί να λάβει δύσκολες αποφάσεις, όταν θα βλέπει τη φιλία να καταστρέφει τη συνεργασία ή και το ανάποδο. 

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποφασίσουμε τι πραγματικά αποζητούμε: Να ξεκαθαρίσουμε μέσα μας αν θέλουμε να συνεχίσουμε την ίδια άρρωστη κατάσταση ή να προβούμε σε ριζικές αλλαγές στη κοινωνία και στο κράτος, απομακρύνοντας τα «πολιτικά παράσιτα καριέρας» που εδώ και δεκαετίες λυμαίνονται το δημόσιο χρήμα; 
Γιατί αν πραγματικά θέλουμε να αλλάξουμε κάτι, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τον εαυτό μας, από τα πιστεύω μας και από τις πράξεις μας… 
«Πρόσεχε τις σκέψεις σου, γίνονται λόγια. 
Πρόσεχε τα λόγια σου, γίνονται πράξεις. Πρόσεχε τις πράξεις σου, γίνονται συνήθειες. 
Πρόσεχε τις συνήθειές σου, γίνονται χαρακτήρας. 
Πρόσεχε το χαρακτήρα σου, γιατί γίνεται η μοίρα σου» (Χαλίλ Γκιμπράν, Λιβανέζος ποιητής –φιλόσοφος).

Πέτρος Βιολάκης
Υποψήφιος Διδάκτορας
Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες
Πανεπιστήμιο Exeter (UK)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου