Κυριακή 3 Μαρτίου 2013

Ο ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ


Εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη κινδυνεύουν να οδηγηθούν στην οικονομική γενοκτονία, στη φτώχεια και στην εξαθλίωση - θύματα της θηριώδους μάχης μεταξύ της δυτικής τρόικας, με απόλυτο ηγέτη τις Η.Π.Α., καθώς επίσης της κίτρινης γάγγραινας, της Κίνας

“Το ευρώ και το δολάριο μοιάζουν με δύο επιβάτες στο ίδιο καράβι – όπου κάποια στιγμή ευρίσκεται ο ένας επιβάτης στο υψηλότερο κατάστρωμα και κάποια άλλη στιγμή στο χαμηλότερο. Μπορούν να αλλάζουν τις θέσεις μεταξύ τους, καθώς επίσης να κινούνται υψηλότερα ή χαμηλότερα,αλλά, σε κάθε περίπτωση, κάθονται στο ίδιο καράβι - κινούμενοι με την ίδια ταχύτητα, προς τον ίδιο προορισμό.

Οι καθημερινές διακυμάνσεις της ισοτιμίας τους
καθρεφτίζουν «τεχνικές επιρροές» - τη βραχυπρόθεσμη σχέση μεταξύ ζήτησης και προσφοράς. Επίσης, φόβους για το τέλος ή για την κατάρρευση του ευρώ και στη συνέχεια ανακούφιση - μέσω νέων μέτρων. 

Σε κάθε περίπτωση, το ζευγάρι ευρώ-δολαρίου ταξιδεύει συνεχώς μαζί, πάντοτε σε μία ορισμένη απόσταση, η οποία δεν ξεπερνά τα όρια - το μήκος και το πλάτος δηλαδή του πλοίου.

Οι Η.Π.Α., έχοντας δημιουργήσει έξυπνα μόνες τους το (δήθεν) «αντίπαλο δέος», έτσι ώστε να «κατατροπώνεται» εύκολα ο κάθε εχθρός τους, ο οποίος ευρίσκεται αντιμέτωπος με διασταυρωμένα πυρά, δεν προσπαθούν να ενισχύσουν υπερβολικά την ισοτιμία του ευρώ.

Αντίθετα, είναι σχεδόν ολοκληρωτικά απασχολημένες με τη διατήρηση, με τη μη διάλυση δηλαδή της Ευρωζώνης, «απομυζώντας» την κατά καιρούς – έχοντας τοποθετήσει τη Γερμανία διευθύνοντα σύμβουλο της/τους” (V.Rids).   

Ανάλυση

Μετά το σοκ του Νίξον και την έξοδο του πλανήτη από τον κανόνα του χρυσού, δεν υπάρχει ουσιαστικά κανένα παγκόσμιο συναλλαγματικό σύστημα – αφού οι ισοτιμίες των νομισμάτων καθορίζονται πλέον από τις κεντρικές τράπεζες οι οποίες, πολύ συχνά, τις χειραγωγούν.

Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την κακή χρήση των βασικών επιτοκίων, έχει δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα παγκοσμίως - τα κυριότερα εκ των οποίων είναι οι συνεχείς, όλο και πιο επικίνδυνες χρηματοπιστωτικές φούσκες, καθώς επίσης η αδυναμίαρύθμισης του συστήματος, όσον αφορά τις πλεονασματικές και ελλειμματικές χώρες (με κριτήριο τα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, ιδίως τις εξαγωγές και τις εισαγωγές).

Σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως έχουμε ήδη αναλύσει στο παρελθόν, η επικίνδυνη απορρύθμιση του (μη) συστήματος προκαλείται κυρίως από την Κίνα, από τη Γερμανία και από την Ιαπωνία (ασύμμετρη παγκοσμιοποίηση). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τη Γερμανία (ευρωπαϊκές ασυμμετρίες), η οποία «εκμεταλλεύεται» την Ευρωζώνη, για να παραμένει ανταγωνιστικά χαμηλή η ισοτιμία του νομίσματος της – με αποτέλεσμα, οι εξαγωγές της να είναι σταθερά υψηλότερες από τις εισαγωγές.

Περαιτέρω, για να γίνει κατανοητός ο συναλλαγματικός πόλεμος που στην κυριολεξία «μαίνεται» σήμερα, παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις εκ μέρους των επισήμων «φορέων», είναι απαραίτητο να προηγηθούν τα παρακάτω:

(α) Η περίοδος του κανόνα του χρυσού

Με βάση τον κανόνα του χρυσού, ολόκληρη η ποσότητα των χρημάτων που «εξέδιδε» μία χώρα, είχε αντίκρισμα το πολύτιμο μέταλλο - απέναντι στο οποίο διαμορφωνόταν η διεθνής ισοτιμία του νομίσματος της (ή άλλα νομίσματα με αντίκρισμα σε χρυσό, τα οποία είχε στα συναλλαγματικά της αποθέματα).

Αυτό σήμαινε ότι εάν, για παράδειγμα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας Α ήταν «χρόνια» ελλειμματικό, απέναντι στη χώρα Β, τότε η χώρα Α υποχρεωνόταν κάποια στιγμή να παραδώσει χρυσό στη χώρα Β – εξοφλώντας τα χρέη της (εξαργυρώνοντας τα δικά της χαρτονομίσματα), τα οποία είχαν συγκεντρωθεί στη χώρα Β.

Απλουστευμένα, το αποτέλεσμα της όλης αυτής διαδικασίας ήταν αφενός μεν να υποτιμάται το νόμισμα της χώρας Α (αφού ο χρυσός της περιοριζόταν ή/και τα χαρτονομίσματα αυξανόταν), καθώς επίσης να ανατιμάται το νόμισμα της χώρας Β (αφού ο χρυσός της αυξανόταν ή/και τα χαρτονομίσματα παρέμεναν σταθερά).

Κατ’ επακόλουθο, επειδή ο σκοπός δεν ήταν φυσικά ο μηδενισμός των αποθεμάτων χρυσού, η χώρα Α μείωνε «καταναγκαστικά» τις εισαγωγές της από τη χώρα Β (λόγω αύξησης των τιμών), ενώ διευκολυνόταν οι εξαγωγές της (λόγω της μείωσης των τιμών των προϊόντων της) – οπότε, κάποια στιγμή, ισοσκελιζόταν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας Α, όπως επίσης της χώρας Β (για την οποία ίσχυαν τα ακριβώς αντίθετα).

Με αυτόν τον τρόπο διορθώνονταν οι ασυμμετρίεςκαι έπαυαν, αργά ή γρήγορα, να υπάρχουν πλεονασματικές και ελλειμματικές χώρες – αφού οι δεύτερες υποχρεώνονταν αυτόματα να διαχειριστούν έγκαιρα, συνετά και σωστά τα οικονομικά τους, έτσι ώστε να μην χρεοκοπήσουν.  

(β) Η περίοδος του Bretton-Woods (1944-1971)

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν την υιοθέτηση της συμφωνίας του Bretton-Woodsόλα τα νομίσματα είχαν αντίκρισμα σε δολάρια - τα οποία, με τη σειρά τους, είχαν αντίκρισμα σε χρυσό. Όταν λοιπόν κάποια χώρα εμφάνιζε πλεονάσματα, έχοντας συγκεντρώσει περισσότερα δολάρια, σε σχέση με αυτά που της ήταν απαραίτητα, μπορούσε να τα ανταλλάξει με χρυσό – στην τιμή ανταλλαγής που προέβλεπε η συμφωνία του Bretton-Woods (περί τα 35 $ την ουγγιά).

Στα πλαίσια αυτά, επειδή οι Η.Π.Α. κατέληξαν να έχουν ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (με την Ευρώπη και την Ιαπωνία τότε, όπως σήμερα με την Κίνα),από 20.000 τόνους χρυσού που κατείχαν το 1950, βρέθηκαν με λιγότερους από 9.000 τόνους το 1971– έως τη στιγμή που ο Νίξον «έκλεισε το παράθυρο διαφυγής του αμερικανικού χρυσού», καταργώντας μονομερώς και αυθαίρετα τη σύνδεση του δολαρίου μαζί του.

Οι 11.000 τόνοι χρυσού που έχασαν οι Η.Π.Α., σε 21 περίπου χρόνια, κατέληξαν κυρίως σε έναν μικρό αριθμό εξαγωγικών χωρών – στη Γερμανία, τα αποθέματα της οποίας αυξήθηκαν, στην ίδια χρονική περίοδο, από μηδενικά σε πάνω από 3.600 τόνους, στην Ιταλία (από 227 στους 2.500 τόνους), στη Γαλλία (από 588 στους 3.100) και στην Ολλανδία (από 280 τόνους στους 1.700).

Βέβαια, τα αποθέματα χρυσού που συγκέντρωσαν τότε όλες οι εξαγωγικές πλεονασματικές χώρες, δεν προήλθαν μόνο από τις Η.Π.Α. αλλά, επίσης, από άλλες ελλειμματικές χώρες - μεταξύ των οποίων σημαντικότερη ήταν η Μ. Βρετανία, ο χρυσός της οποίας μειώθηκε από 2.500 τόνους το 1950 στους 690 τόνους το 1971.

(γ)  Η περίοδος μετά το Bretton-Woods

Μετά την κατάργηση του κανόνα του χρυσού-δολαρίου το 1971, έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει κάποιος τρόπος αντικειμενικής μέτρησης της σωστής ή μη διαχείρισης των οικονομικών μίας χώρας – με αποτέλεσμα, ο δανεισμός πολλών χωρών της «Δυτικής Τρόικας» (Η.Π.Α., Ευρώπη, Ιαπωνία), να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ.

Στη συνέχεια ο δανεισμός, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, προκάλεσε διαδοχικές υπερβολές (φούσκες), καταλήγοντας στη σημερινή, τεράστια κρίση - δημοσίου χρέους, νοικοκυριών επιχειρήσεων και τραπεζών. Ο Πίνακας Ι, από τον οποίο φαίνεται η εξέλιξη του αμερικανικού χρέους, είναι χαρακτηριστικός:

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Εξέλιξη του δημοσίου χρέους των Η.Π.Α. σε τρις $, δημόσιο χρέος σε ποσοστά του ΑΕΠ, έλλειμμα (πλεόνασμα) σε τρις $


Όπως αναφέραμε, την ίδια πορεία με τις Η.Π.Α., με μεγαλύτερη ή μικρότερη «ένταση», ακολούθησαν και όλες οι άλλες χώρες της Δυτικής Τρόικας – κυρίως δε η Ιαπωνία, το δημόσιο χρέος της οποίας ξεπερνάει πλέον το 230% του ΑΕΠ της (επιβιώνει λόγω του εσωτερικού δανεισμού – μία από τις πολλές λύσεις κάποτε της Ελλάδας, εάν οι πολίτες δάνειζαν το κράτος τους με χαμηλά επιτόκια, έχοντας εμπιστοσύνη στους Θεσμούς του).  

Ο Πίνακας ΙΙ, στον οποίο καταγράφονται τα συνολικά χρέη, δημόσια και ιδιωτικά αρκετών χωρών,τεκμηριώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το που μας οδήγησε η έξοδος από τον κανόνα του χρυσού – η «υιοθέτηση του χάους» καλύτερα.    

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Συνολικά χρέη 2011, δημόσια και ιδιωτικά, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ


Με δεδομένο τώρα το ότι, καμία χώρα δεν έχει αντίκρισμα των χρημάτων της σε χρυσό, η εξόφληση των χρεών της μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της πώλησης της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας της – της «μεταφοράς» της δηλαδή από τις ελλειμματικές, προς τις πλεονασματικές χώρες (όπως επιχειρείται σήμερα).

Οι πλεονασματικές χώρες κέρδιζαν στο παρελθόν αφενός μεν από την πώληση των προϊόντων τους, αφετέρου από τον έντοκο δανεισμό των πλεονασμάτων τους - των καθαρών κερδών τους δηλαδή (εάν φυσικά καταφέρουν να εισπράξουν τα δάνεια τους – κάτι που φαίνεται πάρα πολύ δύσκολο πλέον, ακατόρθωτο ίσως, όσον αφορά τις Η.Π.Α.). Σήμερα δε, θέλουν να κερδίσουν ακόμη περισσότερα – από την εξαγορά, σε εξευτελιστικές τιμές, της δημόσιας περιουσίας των οφειλετών τους(ιδιωτικοποιήσεις).

Παράλληλα, οι πλεονασματικές χώρες αποσύρουν πλέον σταδιακά τα κεφάλαια τους (δάνεια) από τις ελλειμματικές, λόγω του μεγάλου ρίσκου - τοποθετώντας τα σε πιο επικερδείς και ασφαλείς περιοχές. Για παράδειγμα, η Γερμανία προσπαθεί να εξοφληθούν τα δάνεια των τραπεζών της προς τον ευρωπαϊκό Νότο – με τον πιστωτικό κίνδυνο να μεταφέρεται στην ΕΚΤ.    

Ειδικά όσον αφορά τις Η.Π.Α., για παράδειγμα, η Κίνα έχει αγοράσει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου αξίας περίπου 1 τρις $ - έχει ουσιαστικά δανείσει στην υπερδύναμη αυτό το ποσόν. Εάν ήθελε τώρα να εξαργυρώσει ένα μικρό μόνο μέρος τους, υποθετικά 100 δις $, ζητώντας από τις Η.Π.Α. χρυσό, θα έπρεπε να παραλάβει περί τους 2.840 τόνους (με μία μέση τιμή της τάξης των 1.000 δολαρίων ανά ουγγιά) – ποσότητα που ισοδυναμεί με το 35% περίπου των αποθεμάτων της υπερδύναμης.

Προφανώς λοιπόν οι Η.Π.Α. είναι αδύνατον να αποπληρώσουν την Κίνα με χρυσό, αφού χρωστούν (μόνο στην Κίνα), το υπερδιπλάσιο των αποθεμάτων τους, με τη σημερινή τιμή του – πόσο μάλλον την Ιαπωνία (χρέος περί τα 800 δις $) και τον υπόλοιπο πλανήτη.

(δ)  Η συναλλαγματική πολιτική της Κίνας

Τις προηγούμενες δεκαετίες η Κίνα, στην προσπάθεια της να αυξήσει τις εξαγωγές της, μειώνοντας τις εισαγωγές και επιτυγχάνοντας πλεονάσματα, υποτιμούσε συνεχώς το νόμισμα της – αφού αυτός είναι ο συνήθης τρόπος μεγέθυνσης της ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών. Η εξέλιξη της ισοτιμίας του κινεζικού γουάν με το δολάριο, φαίνεται στον Πίνακα ΙΙΙ που ακολουθεί:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Διαμόρφωση της ισοτιμίας του γουάν, απέναντι στο δολάριο (το 1983 με ένα δολάριο αγόραζε κανείς 2,80 γουάν, το 1993 5,32 κοκ).
























Σημείωση: Μέχρι το 1997, το έλλειμμα των Η.Π.Α. σε σχέση με την Κίνα ήταν λιγότερο από 50 δις $. Έκτοτε αυξανόταν συνεχώς, ενώ από το 2003 έως το 2006 διαμορφώθηκε από τα 124 δις $ στα 234 δις $.Αρχές του 2011 το συναλλαγματικό πλεόνασμα της Κίνας συνολικά ήταν 2,85 τρις $ - εκ των οποίων τα 950 δις $ είχαν τοποθετηθεί σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου.    
* Η Κίνα υποχρεώθηκε να αυξήσει σταδιακά τη ισοτιμία του γουάν, από τις συνεχείς πιέσεις των Η.Π.Α. - κυρίως μέσα από τις συναντήσεις των G20.
** 22.02.2013   

Σε αντίθεση τώρα με τα κυριότερα άλλα νομίσματα, τα οποία διαπραγματεύονται ελεύθερα στις αγορές, το γουάν ελέγχεται αυστηρά από την κεντρική τράπεζα της Κίνας (PBOC).

Ειδικότερα, όταν ένας εξαγωγέας πληρώνεται σε δολάρια ή σε ευρώ από τους πελάτες του, είναι υποχρεωμένος να τα καταθέτει στην κεντρική τράπεζα – εισπράττοντας έναντι φρεσκοτυπωμένα γουάν, σε μία προκαθορισμένη τιμή. Εάν τώρα χρειάζεται αυτός ή κάποιος άλλος δολάρια ή ευρώ, για να εισάγει πρώτες ύλες ή άλλα προϊόντα, τότε του δίνεται ακριβώς το ποσόν που χρειάζεται για τις εισαγωγές του, από τηνPBOC – τίποτα παραπάνω οπότε, όλα τα υπόλοιπα χρήματα παραμένουν στην κεντρική τράπεζα.

Περαιτέρω, η Κίνα έχει συνδέσει το νόμισμα της με το δολάριο – ενώ η PBOC δεν συγκέντρωνε απλά τα δολάρια που προερχόταν από τις πλεονασματικές εξαγωγές της, αλλά αγόραζε ακόμη περισσότερα στην ελεύθερη αγορά, με φρεσκοτυπωμένα γουάν.

Αυτό είχε το εξής αποτέλεσμα: για κάθε δολάριο, το οποίο τύπωνε η Fed και οδηγούταν στην Κίνα, μέσω της αγοράς εμπορευμάτων από τις Η.Π.Α. κλπ., η κεντρική τράπεζα της Κίνας τύπωνε αντίστοιχα γουάν. Ουσιαστικά, η Κίνα ακολουθούσε ανέκαθεν την ίδια νομισματική πολιτική με τη Fed, χωρίς καμία παρέκκλιση – οπότε, κάθε φορά που η Fed τύπωνε περισσότερα χρήματα, η PBOC τύπωνε αντίστοιχες ποσότητες, για να διατηρήσει σταθερή την ισοτιμία του νομίσματος της.

Σε τελική ανάλυση λοιπόν, τόσο οι Η.Π.Α., όσο και η Κίνα, λειτουργώντας νυχθημερόν τις «εκτυπωτικές μηχανές» τους, είναι αλυσοδεμένες σε μία «χρηματοπιστωτική πυριτιδαποθήκη» - η οποία θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να εκραγεί εκ μέρους της μίας ή της άλλης χώρας, εάν ο συναλλαγματικός πόλεμος που διεξάγουν ξεφύγει από τον έλεγχο. 

Οι Η.Π.Α.

Γνωρίζοντας πλέον όλα τα παραπάνω, έχει τη δυνατότητα να κατανοήσει κανείς τι ακριβώς συμβαίνει και πως εξελίχθηκε ο συναλλαγματικός πόλεμος, μεταξύ της Κίνας και των Η.Π.Α.

Αναλυτικότερα η υπερδύναμη, για να μπορέσει να ξεφύγει από την παγίδα του χρέους, καθώς επίσης των δίδυμων ελλειμμάτων της, χρειάζεται ανάπτυξη – αύξηση δηλαδή του ΑΕΠ της. Στα πλαίσια αυτά (άρθρο μας), είναι γνωστό ότι, τα τέσσερα βασικά στοιχεία του ακαθάριστού εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ) είναι η ιδιωτική κατανάλωση (Κ), οι μικτές επενδύσεις (Ε), οι καταναλωτικές δαπάνες του δημοσίου (Δ), καθώς επίσης η διαφορά μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών. Πρόκειται λοιπόν για την παρακάτω μαθηματική εξίσωση:

ΑΕΠ = Κ+Ε+Δ+(Εξαγωγές - Εισαγωγές)

Το ΑΕΠ των Η.Π.Α. τώρα, ύψους περί τα 15 τρις $ (2011),αποτελείται από 71% κατανάλωση, 12% επενδύσεις, 20% δημόσιες δαπάνες και -3% καθαρές εξαγωγές. Με δεδομένο δε το ότι,

(α)  οι Αμερικανοί πολίτες έχουν μειώσει την κατανάλωση λόγω υπερχρέωσης - έχει πάψει δηλαδή να λειτουργεί το παραδοσιακό «φάρμακο» για την αύξηση του ΑΕΠ, οπότε περιορίζονται αναγκαστικά οι ιδιωτικές επενδύσεις, καθώς επίσης

(β)  την απαίτηση των πολιτών για μείωση του δημοσίου χρέους, επειδή «δεν θέλουν να καταλήξουν σαν την Ελλάδα» - άρα τον περιορισμό των κρατικών δαπανών,

ο μόνος τρόπος αύξησης του ΑΕΠ (ανάπτυξης), είναι η μείωση των εισαγωγών, με την παράλληλη αύξηση των εξαγωγών (όπως συμβαίνει και στη Ελλάδα).

Εδώ ακριβώς εστιάζεται και η δήλωση του προέδρου των Η.Π.Α. στην ομιλία του για την κατάσταση του έθνους (27.01.2010), σε σχέση με μία εθνική ανάγκη για εξαγωγές - με στόχο το διπλασιασμό τους, εντός πέντε ετών. Μία τέτοια ενέργεια, ο διπλασιασμός δηλαδή των εξαγομένων προϊόντων, θα μεγέθυνε το ΑΕΠ κατά 1,3% - οπότε ο σημερινός ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 2,5%, θα αυξανόταν στο 3,8% (ποσοστό αρκετό για να μειωθεί η ανεργία στη χώρα, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιες κοινωνικές αναταραχές).

Ο πιο εύκολος τρόπος τώρα για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, είναι η μείωση της ισοτιμίας (υποτίμηση) του δολαρίου – σε συνδυασμό με την αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης της Κίνας(επίσης της Γερμανίας και της Ιαπωνίας), έτσι ώστε να επιβοηθηθούν ο εξαγωγές των αμερικανικών προϊόντων (η μέθοδος στην Ευρωζώνη είναι η εσωτερική υποτίμηση των ελλειμματικών χωρών, παράλληλα όμως με την αύξηση των εισοδημάτων και της ζήτησης των πλεονασματικών χωρών, σε προϊόντα των ελλειμματικών).   

Η ΚΙΝΑ

Ο βασικός στόχος της Κίνας είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας, με κάθε θυσία – αφού διαφορετικά κινδυνεύει να ξεσπάσουν εσωτερικές εξεγέρσεις,από τις οποίες έχει υποφέρει τα πάνδεινα τους τελευταίους δύο αιώνες. Χρειάζεται λοιπόν επίσης ανάπτυξη, όπως οι Η.Π.Α. - κάτι που όμως είναι πολύ δύσκολο να το πετύχει, αυξάνοντας την εσωτερική της κατανάλωση, για τις εξής κυρίως αιτίες:

(α)  Οι Κινέζοι αποταμιεύουν σε μεγάλο βαθμό, λόγω του σχεδόν ανύπαρκτου κοινωνικού κράτους– κάτι που τους αναγκάζει να προνοούν οι ίδιοι για το μέλλον τους (σύνταξη), για την υγεία, για τη μόρφωση των παιδιών τους κοκ.

(β)  Λόγω της παραδοσιακής κομφουκιανής «κουλτούρας» τους, δεν είναι «θιασώτες» της κατανάλωσης – επιλέγοντας έναν κατά πολύ λιγότερο επιδεικτικό και «απαιτητικό» τρόπο ζωής, σε σχέση με πολλούς άλλους λαούς.      

Επομένως, με βάση τα παραπάνω, η Κίνα είναι υποχρεωμένη να αυξάνει τις εξαγωγές της - αφού διαφορετικά δεν είναι δυνατόν να έχει ανάπτυξη, έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεργία.

Όσον αφορά δε τα «συστατικά» του ΑΕΠ της (ΠίνακαςIV), είναι ακριβώς αντίθετα από τα αντίστοιχα των Η.Π.Α. – 38% κατανάλωση, 48% επενδύσεις, 10,4% δημόσιες δαπάνες και 3,6% καθαρές εξαγωγές(εξαγωγές μείον εισαγωγές)


Όπως φαίνεται από τον Πίνακα IV, οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών είναι τεράστιες – ενώ ανάλογες διαπιστώνονται μεταξύ αρκετών χωρών της Ανατολικής Ασίας και της Δυτικής Τρόικας. Και στις δύο περιοχές δε, τυχόν αλλαγές θα προϋπέθεταν μία «πολιτισμική επανάσταση» – αφού θα έπρεπε να διαφοροποιηθεί εντελώς ο αντίστοιχος τρόπος ζωής.   

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΑ – ΠΡΩΤΟΣ ΓΥΡΟΣ

Κατά τη γνώμη των Η.Π.Α., εάν οι Κινέζοι ανατιμούσαν το γουάν και αύξαναν την εσωτερική τους κατανάλωση, τότε θα επανερχόταν η ανάπτυξη τόσο στη Βόρεια Αμερική, όσο και στη Ευρώπη – επίσης, στη Λατινική Αμερική και στη Ιαπωνία. Στόχος τους ήταν λοιπόν είτε να πείσουν την Κίνα, είτε να την πιέσουν με τη βοήθεια των G20 – τελευταία φορά στη συνάντηση κορυφής της Σεούλ.

Δυστυχώς όμως δεν μπόρεσαν να το επιτύχουν, αφού η Κίνα (επίσης η Γερμανία, η οποία όμως είναι ο επόμενος, σχετικά «δευτερεύον στόχος» της υπερδύναμης),αρνήθηκε να αποδεχθεί την ανατίμηση του νομίσματος της – ακόμη και υπό την προϋπόθεση πως μόνο όταν μία χώρα εμφανίζει πλεονάσματα υψηλότερα του 4% του ΑΕΠ της, θα υποχρεωνόταν σε ανατίμηση (όπως πολύ σωστά και λογικά πρότειναν οι Η.Π.Α.)

Χωρίς λοιπόν να καθυστερήσουν καθόλου οι Αμερικανοί, αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν ένα δραστικό, «κρυφό» όπλο τους – με τη γνωστή σε όλους μας ονομασία «ποσοτική χαλάρωση» (Quantitative Easing– QE), η οποία ουσιαστικά δηλώνει αύξηση της ποσότητας χρήματος και πρόκληση πληθωρισμού (παρομοιάζεται με την ισχυρή δόση κορτιζόνης, σε ετοιμοθάνατο ασθενή).

Στην πραγματικότητα οι Η.Π.Α., όπως και το 1971 (Νίξον σοκ) αποφάσισαν να υιοθετήσουν μονομερώς μία νομισματική πολιτική - με στόχο την υποτίμηση (διολίσθηση) του δολαρίου, μέσω της αύξησης του πληθωρισμού. Στα πλαίσια αυτά, έριξαν την πρώτη «νομισματική βόμβα μεγατόνων» (QE1) στην παγκόσμια οικονομία το έτος 2009, καθώς επίσης τον απόγονο της (QE2) στα τέλη του 2010 – πρόσφατα δε, το Σεπτέμβρη του 2012, την τρίτη.

Τα επακόλουθα για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα ήταν αναμφίβολα ακαριαία και εξαιρετικά ισχυρά – αφού, μέσω της βόμβας αυτής, δημιούργησαν (εξήγαγαν) πληθωρισμό σε όλες σχεδόν τις χώρες του πλανήτη, αυξάνοντας έτσι, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το κόστος παραγωγής κάθε ανεπτυγμένης (βιομηχανικής) εξαγωγικής χώρας, καθώς επίσης κάθε ραγδαία αναπτυσσόμενης (μέχρι τότε οι Η.Π.Α. εισήγαγαν αποπληθωρισμό από την Κίνα, οπότε δεν μπορούσαν να επιτύχουν ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, παρά τα χαμηλά βασικά επιτόκια).

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, τα ίδια σχεδόν αποτελέσματα είχε αρχικά (1971) και «το σοκ του Νίξον» – γεγονός που τότε πανηγύρισαν επίσης τα χρηματιστήρια, όπως και σήμερα. Εν τούτοις, δύο χρόνια περίπου αργότερα, οι Η.Π.Α. κινδύνευσαν να βουλιάξουν από τα «ωστικά» κύματα, από τη βολή προς τα πίσω καλύτερα του τότε «υπερόπλου» τους – αφού ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε ανεξέλεγκτα στο 20%, τα χρηματιστήρια κατέρρευσαν κοκ.   

Συνεχίζοντας στo 2011, το γουάν, στις αρχές του έτους, άρχισε να ανατιμάται πολύ αργά – ενώ ο πληθωρισμός στην Κίνα ξεπέρασε το 5%, επειδή επέλεξε να συνεχίσει να τυπώνει ανάλογες ποσότητες με τηFed, για να διατηρήσει την ισοτιμία του γουάν στα ίδια επίπεδα.

Ειδικότερα, τα πληθωριστικά δολάρια των Η.Π.Α., με τα οποία πληρώνονταν οι εισαγωγές από την Κίνα,συνοδεύθηκαν από ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες του ονομαζόμενου «καυτού χρήματος» - το οποίο, αφού δημιουργήθηκε από το QE, οδηγήθηκε στις τράπεζες και στα κερδοσκοπικά κεφάλαια (hedge fund).

Στη συνέχεια, μεγάλο μέρος των χρημάτων αυτών,αναζητώντας περισσότερο κερδοφόρες αποδόσεις λόγω των μηδενικών σχεδόν βασικών επιτοκίων της Δύσης, κατευθύνθηκε, μεταξύ άλλων, στην Κίνα – η οποία αναγκάσθηκε να τυπώσει ακόμη περισσότερα γουάν, προκαλώντας πληθωρισμό.

Μεταξύ του Ιουνίου του 2010 και του Ιανουαρίου του 2011, το γουάν ανατιμήθηκε κατά 4% (σε ετήσια βάση), ενώ ο πληθωρισμός στην Κίνα έφτασε το +5%. Επομένως,το σχετικό κόστος των κινεζικών προϊόντων αυξήθηκε συνολικά στο +9% - γεγονός που ουσιαστικά καλυτέρευσε, έμμεσα και αντίστοιχα, την ανταγωνιστικότητα των Η.Π.Α.

Εάν λοιπόν η Κίνα συνέχιζε την ίδια νομισματική πολιτική, διατηρώντας συνδεδεμένο το νόμισμα της με το δολάριο και υποχρεούμενη να τυπώνει γουάν, αντίστοιχα με τηFedο πληθωρισμός θα ξέφευγε από τον έλεγχο της – με οδυνηρά επακόλουθα για τους πολίτες της (η επανάσταση και η μαζική σφαγή στην πλατεία Tiananmenτο 1989, ήταν ουσιαστικά το αποτέλεσμα του τότε πληθωρισμού και της επισιτιστικής κρίσης που προκάλεσε).

Εάν, αντίθετα, η Κίνα ανατιμούσε το νόμισμα της, θα μπορούσε ενδεχομένως να ελέγξει τον πληθωρισμό – εν τούτοις, το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο, αφού το σχετικό κόστος παραγωγής της θα αυξανόταν ανάλογα. Έτσι ή αλλιώς δηλαδή, οι Η.Π.Α. (η Fed) θα κέρδιζαν το παιχνίδι.

Συνεχίζοντας, μία νομισματική ανατίμηση μπορεί, σε κάποιο βαθμό, να ελεγχθεί – ενώ ο πληθωρισμός είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπισθεί. Εμφανιζόμενος αρχικά σε ένα μόνο τμήμα της αγοράς, στα τρόφιμα συνήθως ή/και στην ενέργεια, επεκτείνεται λίγο αργότερα, με αστραπιαίο ρυθμό, απρόβλεπτα, σε όλα τα άλλα επίπεδα της οικονομικής αλυσίδας – ενώ επηρεάζει πάρα πολύ την ανθρώπινη συμπεριφορά. Για παράδειγμα οι έμποροι, περιμένοντας ότι θα αυξηθούν οι τιμές λόγω του πληθωρισμού, αναπροσαρμόζουν πολύ πριν και δυσανάλογα τους τιμοκαταλόγους τους – επιταχύνοντας και αυξάνοντας έτσι το μέγεθος του πληθωρισμού.

Τελικά η Κίνα αποφάσισε να συμβιβαστεί και να επιλέξει την αύξηση της ισοτιμίας του νομίσματος της, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει αργά το 2010,  με αρχή τον Ιούνιο του 2011.

Έτσι, ολοκληρώθηκε ο πρώτος γύρος του συναλλαγματικού πολέμου, με αδιαμφισβήτητο νικητή τις Η.Π.Α. (στα σημεία όμως, όπως θα λέγαμε σε έναν αγώνα μποξ, οπότε θα συνεχισθεί για πολλούς γύρους ακόμη).

ΟΙ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ

Όταν οι δύο θηριώδεις εχθροί, το «εισερχόμενο» νέο και το «απερχόμενο» παλαιό, μάχονται μεταξύ τους, χρησιμοποιώντας όλα τους τα όπλα, προκαλούνται πολύ γρήγορα μεγάλες ζημίες στον περίγυρο τους – σε χώρες, οι οποίες δεν συμμετέχουν στη μάχη.

Ο πληθωρισμός λοιπόν που δημιούργησαν οι Η.Π.Α., στην αγωνιώδη προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν τις απώλειες που επέφερε η Κίνα στην οικονομία τους, δεν περιορίσθηκε μόνο στα εδάφη του βασικού εχθρού τους.Επεκτάθηκε, εύλογα προφανώς, σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη, κυρίως στις αναπτυσσόμενες και ισχυρές εξαγωγικά - στις οποίες «εισέβαλλαν» τα φρεσκοτυπωμένα δολάρια, προερχόμενα αφενός μεν από τις δικές τους πλεονασματικές εξαγωγές, αφετέρου από τα «καυτά χρήματα» που αναζητούσαν υψηλότερες αποδόσεις.

Η Ν. Κορέα, η Βραζιλία, η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και πολλά άλλα κράτη, έγιναν θύματα της επίθεσης των Η.Π.Α. στην Κίνα – εφόσον φυσικά δεν επέλεγαν την ανατίμηση των νομισμάτων τους ή/και τον περιορισμό των πλεονασμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών τους με τις Η.Π.Α.

Για παράδειγμα, το ρεάλ ανατιμήθηκε κατά 40% μέσα σε δύο μόλις έτη, προκαλώντας τεράστιες ζημίες στις εξαγωγές της Βραζιλίας – αφού η χώρα, από 15 δις $ πλεόνασμα με τις Η.Π.Α., «καταδικάσθηκε» σε έλλειμμα 6 δις $.

Η μαζική εκτύπωση* χρημάτων όμως από τις Η.Π.Α. δεν έκανε ζημία μόνο στις αναπτυσσόμενες, επιτυχημένες εξαγωγικά οικονομίες της Ανατολικής Ασίας και της Λατινικής Αμερικής – αλλά, επίσης, σε πολλές άλλες φτωχές περιοχές του πλανήτη, όπως στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή.

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να τονίσουμε ότι, για έναν μέσο εργαζόμενο της Δύσης, με μισθό της τάξης των 10.000 € ετήσια, οι αυξήσεις των τιμών των ειδών διατροφής είναι αρκετά δυσάρεστες. Όμως, για έναν χωρικό της Αφρικής, με μισθό κάτω από 2.500 € το έτος, μία τέτοια αύξηση είναι αποφασιστική για τη ζωή του – αφού μπορεί να τον οδηγήσει στο θάνατο, λόγω της αδυναμίας του να εξασφαλίσει τη βασική διατροφή του.

Ο εξαγόμενος πληθωρισμός από τις Η.Π.Α. (άρθρο μας) οδήγησε στην αύξηση των τιμών των προϊόντων διατροφής σε ολόκληρο τον πλανήτη – είτε πραγματικά, είτε μέσω της κερδοσκοπίας στα χρηματιστήρια, στα οποία τοποθετήθηκε το υπερβάλλον χρήμα. Κατ’ επέκταση, οι τιμές αυξήθηκαν και στις πλέον φτωχές περιοχές της γης, καταδικάζοντας πολλά εκατομμύρια ανθρώπους στην εξαθλίωση, στην πείνα και στη δυστυχία.

Οι κοινωνικές αναταραχές και οι εξεγέρσεις στην Τυνησία, στην Αίγυπτο, στην Ιορδανία, στην Υεμένη, στο Μαρόκο και στη Λιβύη, δεν είχαν στόχο τις δικτατορίες και δεν οφειλόταν στην έλλειψη δημοκρατικών καθεστώτων – αλλά στην αύξηση των τιμών των ειδών διατροφής, καθώς επίσης της ενέργειας, οι οποίες ξεπέρασαν τα ανώτατα αποδεκτά όρια για τους συγκεκριμένους λαούς.

Για να μπορέσουν τώρα να ανταπεξέλθουν πολλές από αυτές τις χώρες με το πρόβλημα του πληθωρισμού, αναγκάσθηκαν να «επιδοτήσουν» τα βασικά είδη διατροφής – όπως το ψωμί, αφού διαφορετικά θα επικρατούσε το χάος. Με τον τρόπο αυτό όμως αύξησαν τα δημόσια χρέη τους – όπως για παράδειγμα η Αίγυπτος, στην οποία η είσπραξη των φόρων έγινε χαοτική και τα δημόσια έσοδα κατέρρευσαν.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το μηδενισμό του τουρισμού, οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία – με τους G8 να εγκρίνουν επειγόντως δάνειο 20 δις $ για την Αίγυπτο και την Τυνησία, έτσι ώστε να αποφευχθεί το απόλυτο χάος που θα επικρατούσε.    

Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Η ΙΑΠΩΝΙΑ

Στόχος των Η.Π.Α. ήταν επίσης η ανατίμηση τόσο του ευρώ, όσο και του γεν – παράλληλα με το γουάν. Η Ευρωζώνη όμως, ειδικά η Γερμανία, η οποία λειτουργεί πλεονασματικά, ανάλογα με την Κίνα, κατάφερε σε κάποιο βαθμό να το αποφύγει – με την εύλογη αιτιολογία της τεράστιας κρίσης χρέους και τραπεζών, όπου μία ανατίμηση του ευρώ θα ήταν η χαριστική βολή (υπενθυμίζουμε ότι, το ευρώ και το δολάριο ταξιδεύουν στο ίδιο πλοίο, με την ίδια κατεύθυνση).

Από την άλλη πλευρά η Ιαπωνία, λόγω των τεράστιων καταστροφών που προκάλεσε στις 11.05.2011 ο γνωστός σεισμός των εννέα ρίχτερ, το τσουνάμι και η πυρηνική καταστροφή, αντιμετώπισε μία ραγδαία άνοδο της ισοτιμίας του γεν - η οποία απειλούσε να καταστρέψει ολόκληρη την εξαγωγική βιομηχανία της.

Η αιτία της ανόδου ήταν η μαζική εισροή ενός μεγάλου μέρους των τοποθετημένων στο εξωτερικό γεν (συνολικά ήταν επενδυμένα εκτός Ιαπωνίας περί τα 2 τρις $), με στόχο να κατασκευασθούν ξανά τα έργα υποδομής που είχαν καταστραφεί – γέφυρες, λιμάνια, επιχειρήσεις, δρόμοι κλπ. Ουσιαστικά δηλαδήπουλήθηκαν μαζικά δολάρια και ευρώ για να αγοραστού γεν – οπότε η μεγάλη ζήτηση αύξησε την ισοτιμία.

Στα πλαίσια αυτά, έπρεπε να περιορισθεί η άνοδος του γεν και όχι να επιδιωχθεί η πτώση του – γεγονός που έγινε τελικά εφικτό με τη βοήθεια των G7**. Ειδικότερα, η σημερινή διευθύντρια του ταμείου (υπουργός οικονομικών τότε της Γαλλίας), κατ’ εντολή των G7, οργάνωσε ένα σχέδιο διάσωσης του γεν – σε συνεργασία με τις κεντρικές τράπεζες των ηγετικών δυνάμεων του πλανήτη.

Το πρωί της 18ης Μαρτίου του 2011 λοιπόν, με το ξεκίνημα των χρηματιστηρίων της Ιαπωνίας, οργανώθηκαν μαζικές πωλήσεις γεν εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών, μέσω αγοράς δολαρίων, ευρώ, φράγκων κλπ. – με την «επίθεση» να συνεχίζεται σε ολόκληρο τον πλανήτη και στα υπόλοιπα χρηματιστήρια, αμέσως μόλις άνοιγαν.

Η «επέμβαση» πέτυχε, αφού τελικά σταθεροποιήθηκε το γεν – ενώ η κυρία C.Lagarde διαδέχθηκε τον προηγούμενο διευθυντή του ΔΝΤ, κυρίως ένεκα αυτής της επιτυχίας της. Σήμερα, η υποτίμηση του γεν έχει λάβει νέες διαστάσεις, όπως αποφάσισε η καινούργια κυβέρνηση – με στόχο τη δημιουργία ξανά πλεονασμάτων στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο, για πρώτη φορά το 2012, ήταν ελλειμματικό.

Στα πλαίσια αυτά θεωρούμε ότι, το γεν έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει υποχωρώντας (όπως και η βρετανική στερλίνα), αφού διαφορετικά η Ιαπωνία θα καταρρεύσει – με κριτήριο την ύφεση και το τεράστιο δημόσιο χρέος της.       

ΕΠΙΛΟΓΟΣ                 

Είμαστε προφανώς αντιμέτωποι με πάρα πολλά προβλήματα – ενώ ο υπόγειος συναλλαγματικός πόλεμος που διεξάγεται, μεταξύ της Κίνας και των Η.Π.Α., είναι ασφαλώς το μεγαλύτερο, αφού απειλείται σοβαρά το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και ολόκληρος ο πλανήτης.

Η βασική αιτία του πολέμου είναι η απορρύθμιση του συστήματος, μετά την έξοδο μας από τον κανόνα του χρυσού – με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν υπερβολικάπλεονασματικές οικονομίες, παράλληλα με εξαιρετικά ελλειμματικές και υπερχρεωμένες. Αρκεί δε να τονίσει κανείς το μέγεθος των ασυμμετριών (Πίνακας V), για να κατανοήσει την ανάγκη άμεσης καταπολέμησης τους:

ΠΙΝΑΚΑΣ V: Συγκεντρωμένα πλεονάσματα 34 περίπου χωρώ του πλανήτη








Πηγή: IMF, Weltwinkel
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σημείωση: Το ποσόν αυτό, εάν τοποθετηθεί μοχλευμένο στα παράγωγα, πλησιάζει το σημερινό, απόλυτα καταστροφικό ύψος τους. 

Δηλαδή, μέσα στα τελευταία δέκα «άναρχα» έτη,τετραπλασιάστηκαν σχεδόν τα πλεονάσματα κάποιων ελάχιστων χωρών (περί τις 34, εκ των οποίων ένα συντριπτικό ποσοστό, σχεδόν το 80%, οφείλεται στις χώρες παραγωγής πετρελαίου, στην Κίνα, στη Γερμανία και στην Ιαπωνία), με τον παράλληλο πολλαπλασιασμό των ελλειμμάτων των υπολοίπων – οι οποίες ουσιαστικά σήμερα υποφέρουν (μία από τις παράπλευρες απώλειες του πολέμου είναι και η Ελλάδα). 
Εάν λοιπόν δεν υπάρξουν ριζικές λύσεις όπως, για παράδειγμα, το πάγωμα των χρεών που έχουμε αναφέρει στην ανάλυση μας «Η αποφυγή του χάους», η επιστροφή στον κανόνα του χρυσού (όπως έχουμετεκμηριώσει, το θέμα δεν είναι οι ποσότητες, αλλά η τιμή που θα καθορισθεί, ανάλογα με τις σημερινές ανάγκες), ή κάποιες άλλες, η κατάσταση θα ξεφύγει εντελώς από τον έλεγχο μας – με καταστροφικές συνέπειες για το μέλλον του πλανήτη μας.


* Σημείωση: Όταν η Fed θέλει να μειώσει τη ποσότητα χρημάτων, πουλάει στους «πρωταρχικούς» διαπραγματευτές (ένας περιορισμένος αριθμός μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων) ομόλογα του δημοσίου –εισπράττοντας χρήματα, τα οποία στη συνέχεια καταστρέφει (εξαφανίζει στο πουθενά, όπως δημιουργήθηκαν από το πουθενά). Οι βασικοί αυτοί διαπραγματευτές τα πουλούν αργότερα σε άλλες τράπεζες και σε επενδυτές.

Αντίθετα, όταν η Fed θέλει να αυξήσει την ποσότητα χρημάτων, όπως λέμε δηλαδή να τυπώσει καινούργια, τότε αγοράζει ομόλογα του δημοσίου από τους διαπραγματευτές – πληρώνοντας τους με φρεσκοτυπωμένα δολάρια, χωρίς αντίκρισμα.

** G7: Οι επτά ισχυρότερες χώρες του πλανήτη. Ουσιαστικά έχουν αντικατασταθεί πλέον από τους G20, όπου συμμετέχουν χώρες με γεωγραφικά, οικονομικά  και πληθυσμιακά κριτήρια – με αρχή την χρηματοπιστωτική κρίση.        

ΥΓ: Οι σημαντικότατες γεωπολιτικές προεκτάσεις του συναλλαγματικού πολέμου, ο δεύτερος γύρος του, οι προβλέψεις μας, καθώς επίσης οι δυσκολίες επαναφοράς του κανόνα του χρυσού (για παράδειγμα, θα ωφελούνταν κυρίως οι χώρες εξόρυξης, όπως η Ρωσία και η Ν. Αφρική, γεγονός που δεν επιθυμούν καθόλου οι Η.Π.Α.), θα αναφερθούν σε κάποια επόμενα άρθρα μας – λόγω της πολύ μεγάλης έκτασης του παρόντος.     

Αθήνα, 23. Φεβρουαρίου 2013

 

ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: Το δεύτερο μέρος της ανάλυσης για τον υπόγειο παγκόσμιο πόλεμο - με αναφορά στις υπερεθνικές εταιρείες, στο μονοπωλιακό καπιταλισμό, στην παγκοσμιοποίηση, στον κρατικό καπιταλισμό, στην Gazprom, στη Ρωσία, στην Ελλάδα και στη ΔΕΠΑ

"Ο πόλεμος με τη βοήθεια των χρηματοπιστωτικών όπλων, ευρίσκεται πλέον επίσημα στο επίκεντρο της πολεμικής τέχνης - μία θέση που, για χιλιάδες χρόνια μέχρι σήμερα, κατείχαν οι στρατιώτες και τα συμβατικά όπλα. Είμαστε της άποψης ότι, η διεξαγωγή πολέμων με χρηματοπιστωτικά όπλα, αμυντικών ή επιθετικών, θα αναλύεται σύντομα από τα επίσημα στρατιωτικά εγχειρίδια, αλλά και θα διδάσκεται στις στρατιωτικές σχολές.


Όταν τα ιστορικά βιβλία του μέλλοντος θα αναφέρονται στους πολέμους που διεξήχθηκαν από τα τέλη του 20ουαιώνα και μετά, ένα μεγάλο μέρος τους, το οποίο θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους μελετητές, καθώς επίσης για τους υπόλοιπους αναγνώστες, θα έχει σαν αντικείμενο τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές μάχες.

Σήμερα, τα πυρηνικά όπλα είναι ήδη εγκαταλειμμένα σε σκονισμένα, φρικιαστικά δοχεία, έχοντας χάσει σχεδόν εντελώς τη λειτουργική χρησιμότητα τους - αφού ο χρηματοπιστωτικός πόλεμος έχει εξελιχθεί σε ένα υπερστρατηγικό όπλο.

Το συγκεκριμένο όπλο υποκινεί το ενδιαφέρον και ενθουσιάζει ολόκληρο τον πλανήτη, επειδή χειραγωγείται εύκολα, επιτρέπει καλυμμένες, κρυφές ενέργειες, ενώ διαθέτει μία εξαιρετικά καταστροφική δύναμη - ανώτερη και ασφαλέστερη ταυτόχρονα, όλων των άλλων πολεμικών όπλων" (Βιβλίο για έναν πόλεμο χωρίς όρια, γραμμένο από τους δύο ανώτατους στρατηγούς του κινεζικού στρατού Q.Liang και W.Xiangsui, σε ελεύθερη μετάφραση). 

Ανάλυση

Συνεχίζοντας ουσιαστικά το πρώτο μέρος της ανάλυσης μας (Ο υπόγειος παγκόσμιος πόλεμος), επιθυμούμε να τονίσουμε αρχικά την απόλυτη ανάγκη ενίσχυσης της πατρίδας μας, με έναν ανάλογο «οικονομικό στρατό» - εκπαιδευμένο στις μεθόδους και στα όπλα, με τα οποία διενεργούνται οι σύγχρονοι πόλεμοι. Η ανάγκη αυτή είναι κατά την άποψη μας επείγουσα, επειδή η εισβολή που αντιμετωπίζουμε ήδη, ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη - ενώ ο πόλεμος θα έχει χαθεί οριστικά, όταν και εάν λεηλατηθεί η δημόσια, καθώς επίσης η ιδιωτική περιουσία των Ελλήνων (ειδικά δε, τα «διαμάντια του στέμματος»).

Ανεξάρτητα τώρα από τα παραπάνω υπενθυμίζουμε ότι, παραδοσιακά ένας συναλλαγματικός πόλεμος περιγράφεται ως η προσπάθεια κάποιων χωρών να υποτιμήσουν τα νομίσματα τους, με στόχο να περιορίσουν το σχετικό κόστος τους - έτσι ώστε να αυξήσουν τις εξαγωγές τους, να πολλαπλασιάσουν τις θέσεις εργασίας τους, καθώς επίσης να εξυγιάνουν ή/και να αναπτύξουν περαιτέρω την οικονομία τους, εις βάρος των άλλων. Στην περίπτωση αυτή, το νόμισμα χρησιμοποιείται σαν όπλο, με στόχο να επιφέρει οικονομικές ζημίες στον ή στους εκάστοτε αντιπάλους - χωρίς δυστυχώς να αποφεύγονται οι παράπλευρες απώλειες των υπολοίπων κρατών, τα οποία δεν συμμετέχουν ενεργά.

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, η αξία του νομίσματος είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» μιας χώρας - αφού, εάν τυχόν καταρρεύσει, παρασύρει όλα τα υπόλοιπα στο γκρεμό. Ειδικότερα, εάν καταφέρει κανείς να καταστρέψει το νόμισμα ενός κράτους, τότε καταστρέφει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία, τα οποία ουσιαστικά εκφράζονται στο νόμισμα - με αποτέλεσμα να οδηγείται ολόκληρο το κράτος στην απόλυτη καταστροφή (η εσωτερική υποτίμηση, η οποία μας επιβλήθηκε, έχει σχετικά ανάλογα αποτελέσματα - αφού μειώνεται η αξία όλων των περιουσιακών μας στοιχείων, καταρρέει το ΑΕΠ, εξαθλιώνεται ο πληθυσμός κοκ.). Επομένως, το νόμισμα είναι ο κεντρικός στόχος κάθε χρηματοπιστωτικού επιθετικού πολέμου - οπότε η οχύρωση του, θα έπρεπε να είναι η βασική φροντίδα του «οικονομικού στρατού» της αμυνόμενης χώρας. 

Περαιτέρω, για να γίνει κατανοητή η ανάλυση που θα ακολουθήσει, είναι σκόπιμο να αναφερθούμε σε ορισμένες βασικές έννοιες, οι οποίες αφορούν και περιγράφουν το σημερινό, παγκόσμιο περιβάλλον:

(α) Παγκόσμιες εταιρείες: Μέχρι πρόσφατα αναφερόμαστε σε πολυεθνικές εταιρίες, βασικό χαρακτηριστικό των οποίων ήταν η αντιπροσώπευση τους σε πολλές χώρες, χωρίς όμως να χάνουν την εθνικότητα τους - αφού η έδρα τους ήταν συνήθως στη χώρα προέλευσης τους. Σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με τις παγκόσμιες, υπερεθνικές εταιρείες, οι οποίες περιορίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο την εθνικότητα τους, με στόχο να αποτελέσουν μία παγκόσμια «μάρκα» (Brand), χωρίς αναγνωρίσιμα εθνικά χαρακτηριστικά.

Στόχος τους είναι το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, με το χαμηλότερο δυνατό κόστος - όσον αφορά τη φορολόγηση, το εργατικό δυναμικό, τις πρώτες ύλες κοκ. Η ανώτατη διοικητική στελέχωση τους είναι απολύτως ορθολογική - με την έννοια ότι στηρίζονται στον «Homo Economicus», κινητήρια δύναμη του οποίου είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους(επομένως, ο εγωισμός χωρίς όρια). Οι αποφάσεις τους βασίζονται στη θεωρία των παιγνίων - σε ένα μαθηματικό μοντέλο δηλαδή, στο οποίο οι παίχτες έρχονται αντιμέτωποι μεταξύ τους, συμπεριφερόμενοι απολύτως ορθολογικά (εγωιστικά).  

Η κυριότερη χώρα δημιουργίας αυτών των εταιριών, οι οποίες υπερδιογκώθηκαν τα τελευταία χρόνια, στηριζόμενες στο νεοφιλελεύθερο δόγμα, στα χρήματα των φορολογουμένων και στις αποκρατικοποιήσεις των πάντων, είναι οι Η.Π.Α. - με αποτέλεσμα νααναφερόμαστε στον απόλυτο ιδιωτικό καπιταλισμό, στο μονοπωλιακό καπιταλισμό κατά κάποιον τρόπο, ο οποίος είναι το ουσιαστικό πολίτευμα της υπερδύναμης.

Πίσω από αυτά τα μεγαθήρια ευρίσκεται η μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα του πλανήτη - η Fed,μέτοχοι της οποίας είναι οι γνωστές μας υπερτράπεζες, οι οποίες φαίνεται ότι εποφθαλμιούν σήμερα, όπως επίσης οι υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις (Ρωσία, Κίνα), το χρυσόμαλλο δέρας: την Ευρώπη.

Στα σχέδια τους αυτά υπάγεται προφανώς και η πρόσφατη αναφορά της κυβέρνησης των Η.Π.Α.,σχετικά με τις προθέσεις δημιουργίας μίας κοινής ζώνης ελευθέρου εμπορίου και επενδύσεων με την Ευρώπη - της ΒΑΕΕ (Βορειοατλαντικής Ευρωπαϊκής Ένωσης) κατά κάποιον τρόπο, αφού θα συμμετέχουν αφενός μεν η NAFTA (Η.Π.Α., Καναδάς και Μεξικό), αφετέρου η ΕΕ. Η ένωση αυτή θα ήταν το αντίπαλο δέος της CAFTA (China-Asian Free Trade Area) ενώ, εάν στη συνέχεια επιδιωχθεί ένα κοινό νόμισμα (ευρωδολάριο), είναι κάτι που δεν μπορεί κανείς να το αποκλείσει.    

(β)  Παγκοσμιοποίηση: Μετά το πέρας του 2ουπαγκοσμίου πολέμου και έως το τέλος του ψυχρού πολέμου, ο πλανήτης δεν ήταν απλά χωρισμένος σε δύο ζώνες, στην κομμουνιστική και στην καπιταλιστική δηλαδή - αλλά σε πολύ περισσότερες, μέσω των διαφόρων περιορισμών που υπήρχαν (έλεγχος της διασυνοριακής κίνησης κεφαλαίων, μερική απαγόρευση της επέκτασης των τραπεζών σε άλλες χώρες, δασμοί, ανυπαρξία φορολογικών παραδείσων κλπ.).

Μετά το 1990, αφενός μεν έπεσαν τα τείχη μεταξύ του κομμουνισμού και του καπιταλισμού, αφετέρου έπαψαν σταδιακά να ισχύουν οι περιορισμοί, ειδικά όσον αφορά την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων - οπότε ο πλανήτης ενώθηκε, για δεύτερη φορά (η πρώτη εποχή της παγκοσμιοποίησης ήταν μεταξύ των ετών 1880 και 1914, τελειώνοντας με τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο). Από την πλευρά της «χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας», δεν υπάρχουν πλέον καθόλου σύνορα και εμπόδια - ενώ ο πλανήτης είναι αντιμέτωπος με «το λυκόφως της εθνικής κυριαρχίας» (twilight of sovereignty - W.Wriston), ενδεχομένως δε με προσπάθειες εγκατάστασης μίας παγκόσμιας απολυταρχικής διακυβέρνησης.   

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, την εποχή της πρώτης παγκοσμιοποίησης, η Βρετανική αυτοκρατορία είχε δημιουργήσει μία ενιαία νομισματική ένωση, του μεγέθους της σημερινής Ευρωζώνης - ενώ το 1900 η Κίνα άνοιξε για πρώτη φορά τα σύνορα της, όσον αφορά το εμπόριο και τις επενδύσεις, η Ρωσία άρχισε να «αναδιαρθρώνει» σταδιακά το παλαιό, φεουδαρχικό της σύστημα και η Γερμανία εξελίχθηκε από αγροτική σε βιομηχανική υπερδύναμη.  

(γ)  Κρατικός καπιταλισμός: Ο μονοπωλιακός καπιταλισμός και η παγκοσμιοποίηση δεν ήταν οι μοναδικές «γεωπολιτικές εξελίξεις» στο τέλος του 20ουαιώνα. Μία επόμενη ήταν ο κρατικός καπιταλισμός, ο οποίος αποτελεί ουσιαστικά την αναβίωση του μερκαντιλισμού των προηγουμένων αιώνων  (17ου – 19ου) - ενός συστήματος, το οποίο είναι το ακριβώς αντίθετο από την παγκοσμιοποίηση (απαιτεί κλειστές αγορές, εθνικό νομισματικό σύστημα, συνδεδεμένο με το χρυσό, καθώς επίσης ευημερία, μέσω της αύξησης των εξαγωγών εις βάρος των άλλων).

Ειδικότερα, φαινομενικά ιδιωτικές εταιρείες, πίσω από τις οποίες ευρίσκονται ανεξάντλητοι κρατικοί πόροι (όπως η Sinopec, η κινεζική China Petroleum &Chemical Corporation δηλαδή, η ρωσική Gazprom κλπ.),έχουν τη δυνατότητα, χωρίς κανέναν βραχυπρόθεσμο χρηματικό περιορισμό, να αγοράζουν τεράστιες ποσότητες πρώτων υλών ή/και ενέργειας, να επενδύουν σε βιομηχανικές ή άλλες εγκαταστάσεις υποδομής, να εξαγοράζουν μεγάλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις κοκ.

Παράλληλα, μπορούν να κερδίζουν όλο και μεγαλύτερα μερίδια αγοράς σε πολλούς τομείς, επιδοτώντας τις τιμές τους - πουλώντας δηλαδή για κάποιο χρονικό διάστημα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, σε τιμές χαμηλότερες του κόστους τους, έτσι ώστε να χρεοκοπήσουν οι ανταγωνιστές τους.

Πρόκειται λοιπόν για ένα νεομερκαντιλιστικό φαινόμενο, στο οποίο το κράτος κρύβεται πίσω από δήθεν ιδιωτικές, σύγχρονες επιχειρήσεις - με κύριους εκπροσώπους την Κίνα και τη Ρωσία (τη Βραζιλία, το Μεξικό και τη Γερμανία επίσης, αλλά σε πολύ μικρότερο μέγεθος).

Ουσιαστικά, τα σύνορα μεταξύ του μονοπωλιακού καπιταλισμού των Η.Π.Α., καθώς επίσης του κρατικού καπιταλισμού των άλλων μεγάλων δυνάμεων, δεν είναι εύκολο να διακριθούν - ειδικά μετά τη διάσωση μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, εκ μέρους της κυβέρνησης των Η.Π.Α. (General MotorsCiti Group,AIG κλπ.), καθώς επίσης όσον αφορά τον παγκόσμιο συναλλαγματικό πόλεμο, ο οποίος μαίνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Η ΡΩΣΙΑ

Στο προηγούμενο  μέρος της ανάλυσης μαςαναφερθήκαμε στις Η.Π.Α., στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία (στη δυτική Τρόικα δηλαδή), καθώς επίσης περιληπτικά στην Κίνα - με ιδιαίτερη έμφαση στα νομισματικά όπλα της Δύσης (των Η.Π.Α. κυρίως), η οποία είναι ο αναμφίβολος νικητής της πρώτης μεγάλης «σύρραξης» (2011).

Εκτός όμως από αυτές τις δυνάμεις, ένας αρκετά σημαντικός παίχτης είναι ασφαλώς η Ρωσία - η οποία διαθέτει ένα ισχυρότατο όπλο, με το οποίο έχει ίσως τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει επιτυχημένα τους εχθρούς της, στο πεδίο που διεξάγονται σήμερα οι μάχες του παγκόσμιου συναλλαγματικού πολέμου: την ενέργεια.  

Στα πλαίσια αυτά, το σημαντικότερο ίσως «μέσο χρήσης» του συγκεκριμένου όπλου, εκ μέρους της Ρωσίας, είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση της, η οποία είναι ταυτόχρονα ο «Νούμερο Ένα» παραγωγός φυσικού αερίου στον πλανήτη: η Gazprom η οποία, σε συνεργασία με την κυβέρνηση, εκμεταλλεύεται τα αποθέματα της «γαλάζιας ενέργειας» (όπως αποκαλείται το φυσικό αέριο, λόγω του χρώματος της φλόγας, όταν καίγεται).

Ο ετήσιος τζίρος της τεράστιας αυτής εταιρείας (Πίνακας Ι), εάν συμπεριλάβουμε όλες τις συμμετοχές της και όχι μόνο τη μητρική, πλησιάζει το 10% περίπου του ρωσικού ΑΕΠ - ενώ παράγει το 85% του ρωσικού φυσικού αερίου, τροφοδοτώντας το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης. Παράλληλα, ελέγχει το 20% των αποθεμάτων φυσικού αερίου του πλανήτη, καθώς επίσης το 60% των αποθεμάτων της Ρωσίας.

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Θεμελιώδη μεγέθη του ισολογισμού της μητρικής Gazprom
Φυσικά η επιχειρηματική και οργανωτική της δομή είναι εξ ολοκλήρου κάθετη - αφού συμπεριλαμβάνει εξόρυξη, παραγωγή, μεταφορά, προετοιμασία, εμπορία και παράδοση. Εκτός δε από τον τομέα της ενέργειας, έχει αναπτυχθεί στους τομείς των ΜΜΕ, τραπεζών, ασφαλειών και επενδύσεων - έχοντας ιδιόκτητη εσωτερική επενδυτική εταιρεία.

Με στόχο να αντιληφθούμε τα μεγέθη της εταιρείας αυτής, καθώς επίσης για να έχουμε μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα των βασικών μονομάχων,παραθέτουμε εδώ τον Πίνακα ΙΙ:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Οικονομικά μεγέθη 2012 σε $, προβλέψεις

Όπως συμπεραίνεται εύκολα από τον Πίνακα ΙΙ, οι Η.Π.Α. αντιμετωπίζουν πολύ μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα, σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους - ειδικά όσον αφορά τα δίδυμα ελλείμματα (προϋπολογισμού και τρεχουσών συναλλαγών), καθώς επίσης το εξωτερικό χρέος.

Εάν δε κατανοήσουμε ότι, το μεγάλο ΑΕΠ της υπερδύναμης στηρίζεται κυρίως στην κατανάλωση (71%) και στις υπηρεσίες, της Κίνας στη βιομηχανική παραγωγή, ενώ της Ρωσίας στην ενέργεια, θα διαπιστώσουμε πως οι κίνδυνοι που απειλούν τις Η.Π.Α. είναι τεράστιοι - γεγονός που έχουμε ήδη αναφέρει στην ανάλυση μας «Η μητέρα των κρίσεων». Ταυτόχρονα, τα προβλήματα της υπερδύναμης επιδεινώνονται καθημερινά, όπως επίσης της υπόλοιπης Δύσης, επειδή έχουμε εισέλθει στον αστερισμό του παραδόξου του Minsky (άρθρο μας)- ένα από τα χαρακτηριστικότερα αποτελέσματα του οποίου είναι η μαζική φυγή κεφαλαίων προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.   

Περαιτέρω, α μακροπρόθεσμος προγραμματισμός της Gazprom θυμίζει περισσότερο το σχεδιασμό μίας πολεμικής τακτικής, παρά μία επιχειρησιακή στρατηγική - αφού υπάρχουν αναφορές στην Κίνα, στην προσάρτηση της χερσονήσου Jamal, στη δημιουργία βάσεων στην Ανταρκτική κοκ. Εκτός αυτού, η εταιρεία διαθέτει σημαντικότατο ιδιωτικό στρατό (αν και ισχυρίζεται ότι πρόκειται για προσωπικό ασφάλειας) - γεγονός που θυμίζει αντίστοιχες επιχειρήσεις της μερκαντιλιστικής εποχής.   

Ο αγωγός τώρα, με τον οποίο μεταφέρεται το φυσικό αέριο από τη Ρωσία στην Ευρώπη, είναι ο «NordStream» - πρόκειται για μία ανώνυμη εταιρεία, με μετόχους τη ρωσική Gazprom, καθώς επίσης τις γερμανικές Wintershall και E.ON, την ολλανδική Gasunieκαι τη γαλλική GDF Suez. Σχεδιάστηκε επίσης ο «SouthStream», με μετόχους την Gazprom (50%), την  ιταλικήEni (20%),  τη γαλλική EdF (15%), καθώς επίσης τη γερμανική Wintershall (15%) - για να αποφευχθεί ο εφοδιασμός της Ευρώπης, μέσω της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας.  Στην Εικόνα Ι που ακολουθεί, φαίνονται τρεις αγωγοί: ο Nord Stream, ο South Stream και οNabucco

 

Συνεχίζοντας, ο μεγάλος «εχθρός» της Gazprom είναι ο αγωγός Nabucco - ο οποίος σχεδιάζεται από κράτη της Ευρώπης, σε συνεργασία με τις Η.Π.Α., με στόχο να εξασφαλίσει στην Ευρώπη φυσικό αέριο από τα αποθέματα της Κασπίας (Αζερμπαϊτζάν και Καζακστάν, ενδεχομένως επίσης από το Ιράν, το Ιράκ και την Αίγυπτο) - έτσι ώστε να μην είναι απόλυτα εξαρτημένη από τη Ρωσία.

Ο αγωγός αυτός, θα έχει μήκος περίπου 3.300 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 2.000 είναι στην Τουρκία, τα 400 στη Βουλγαρία, τα 460 στη Ρουμανία, τα 390 στην Ουγγαρία και τα 46 στην Αυστρία - αν και επανασχεδιάζεται συνεχώς, ενώ προγραμματίζεται να τεθεί σε λειτουργία το 2017. Στην Εικόνα ΙΙ απεικονίζεται οSouth Stream (κόκκινη γραμμή), καθώς επίσης ο Nabucco(μπλε γραμμή). Στην Εικόνα ΙΙΙ, δίπλα, ο σημερινός επίσημος South Stream της Gazprom:

    

Μία κρίσιμη περιοχή, από την οποία θα περνούσε ο Nabucco, ήταν η Γεωργία - όπου με την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων το 2008, απειλήθηκε ο αγωγός και ισχυροποιήθηκε η θέση της Gazprom. Η εισβολή πραγματοποιήθηκε ακριβώς την εποχή όπου, οι Η.Π.Α. προσπαθούσαν να διασώσουν την FannieMae - το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό οργανισμό διαχείρισης ενυπόθηκων δανείων της υπερδύναμης, ένας από τους κυριότερους ιδιοκτήτες των δανειακών ομολόγων του οποίου ήταν η Ρωσία.

Με τη διάσωση της Fannie Maeη τότε κυβέρνηση των Η.Π.Α. (Bush) προστάτευσε ουσιαστικά τα χρηματοπιστωτικά ενδιαφέροντα της Ρωσίας - με χρήματα των αμερικανών φορολογουμένων.  Την ίδια στιγμή, η Ρωσία απειλούσε τα ενεργειακά ενδιαφέροντα της υπερδύναμης - ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των πολύπλοκων και αλληλοεξαρτώμενων γεωπολιτικών συμφερόντων, εντός των οποίων εξελίσσονται σήμερα οι παγκόσμιοι συναλλαγματικοί πόλεμοι. 

Ολοκληρώνοντας, η Ρωσία δεν προσπαθεί μόνο να εμποδίσει την κατασκευή του Nabucco αλλά, παράλληλα,προωθεί δύο εναλλακτικούς αγωγούς, μέσω των οποίων θα μεταφέρεται το φυσικό αέριο από την κεντρική Ασία στην Ευρώπη - ελεγχόμενους βέβαια από την Gazprom. Η προμήθεια άλλωστε της Ευρώπης με φυσικό αέριο, είναι ο κυριότερος «μοχλός πίεσης» που έχει η Ρωσία στη διάθεση της - κάτι που βέβαια δεν θέλει σε καμία περίπτωση να χάσει.

Εκτός αυτού, η ενεργειακή εξάρτηση της Γερμανίαςαπό τη Ρωσία, ειδικά μετά τις αποφάσεις εναντίον της πυρηνικής ενέργειας, είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» της - κάτι που λειτουργεί επίσης υπέρ της Ρωσίας, ενώ «αναγκάζει» τη Γερμανία να προσπαθήσει να «υπεξαιρέσει» τα ενδεχόμενα αποθέματα της Κύπρου και της Ελλάδας.  

ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Η χρήση του φυσικού αερίου, ως ένα γεωπολιτικό όπλο, αποδείχθηκε αρχικά το 2006 - όπου η Gazpromσταμάτησε να εφοδιάζει την Ουκρανία, ισχυριζόμενη τεχνηέντως ότι υπήρχαν σημαντικές διαφορές με τη χώρα, όσον αφορά την πληρωμή του αερίου. Φυσικά, τα αποτελέσματα της «επιθετικής» αυτής ενέργειας δεν περιορίσθηκαν μόνο στην Ουκρανία, αλλά επεκτάθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη (επειδή ο αγωγός περνάει μέσα από την Ουκρανία).  

Η ίδια ιστορία επαναλήφθηκε το 2009 - αυτή τη φορά με πολύ επώδυνα αποτελέσματα, αφού έκλεισε ένας μεγάλος αριθμός εργοστασίων στην Ανατολική Ευρώπη, ενώ έμειναν χωρίς θέρμανση πάρα πολλές κατοικίες, μέσα στην πιο ψυχρή εποχή του χρόνου (αρχές Ιανουαρίου, όπως συνέβη και το 2006). Οι δύο αυτές περιπτώσεις τεκμηριώνουν το γεγονός ότι, η Ρωσία δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει στο μέλλον ένα συνδυασμό των όπλων «φυσικό αέριο και νόμισμα» - όσο πιο «αιμοβόρα» μπορεί και χωρίς κανέναν οίκτο.

Ουσιαστικά λοιπόν, η Ρωσία δοκίμασε και «αριστοποίησε» τη χρήση του φυσικού αερίου ως όπλου, «με την ευκαιρία» της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης -επιτυγχάνοντας ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, το οποίο ενισχύει την επιθετική της ικανότητα σε πολύ μεγάλο βαθμό. Εάν δε χρησιμοποιούσε τον ίδιο συνδυασμό σήμερα, το σταμάτημα δηλαδή της τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο, εν μέσω της κρίσης που βιώνουμε, τα αποτελέσματα θα ήταν εξαιρετικά καταστροφικά.

Ολοκληρώνοντας, η Ρωσία δηλώνει πλέον επίσημα ότι σχεδιάζει να «γκρεμίσει» από το θρόνο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος το δολάριο– κάτι που θα επέφερε ένα τεράστιο πλήγμα στην αμερικανική οικονομία, κυρίως επειδή θα αυξανόταν τα επιτόκια δανεισμού της. Παρά το ότι δε το ρούβλι είναι αδύνατον να αντικαταστήσει το αμερικανικό νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές, θα μπορούσε ίσως να αναδειχθεί σε ένα τοπικό αποθεματικό και συναλλακτικό νόμισμα - το οποίο θα κυριαρχούσε στις συναλλαγές των ασιατικών χωρών-προμηθευτών φυσικού αερίου, καθώς επίσης των Ανατολικοευρωπαίων πελατών τους.

Ενδεχομένως δε, η Ρωσία να μπορούσε να δημιουργήσει μία νομισματική ζώνη στις παραπάνω περιοχές, με επίσημο νόμισμα το ρούβλι- κάτι αντίστοιχο δηλαδή με την Ευρωζώνη. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, η Ρωσία δεν θα είχε απλά τη θέση της Γερμανίας (ηγετική δύναμη), αλλά και το δικό της νόμισμα - κοινό για όλους τους υπόλοιπους «εταίρους» της. Το φυσικό αέριο θα είχε ίσως τη δυνατότητα να της εξασφαλίσει αυτή τη θέση - κάτι που δεν διαθέτει η Γερμανία, με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατη μία αντίστοιχη εξέλιξη για την ίδια.           

Ας μην ξεχνάμε ότι η Ρωσία, όπως επίσης η Κίνα, αγοράζει πολύ μεγάλες ποσότητες χρυσού τα τελευταία χρόνια - ενώ, όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενη ανάλυση μας, η σύνδεση ενός νομίσματος με το χρυσό (του ρουβλίου εν προκειμένω), θα αύξανε σε μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη των επενδυτών - μέρος της οποίας έχει ήδη χάσει το δολάριο, ειδικά μετά την κρίση του 2007, όπως και το ευρώ. 

Παρά το ότι λοιπόν οι Η.Π.Α. και γενικότερα η Δυτική Τρόικα (Η.Π.Α., Ε.Ε., Ιαπωνία), διαθέτουν πολύ μεγαλύτερη εμπειρία συναλλαγματικών πολέμων, καθώς επίσης πολύ πιο ισχυρά χρηματοπιστωτικά όπλα, σε σχέση τόσο με την Κίνα, όσο και με τη Ρωσία, θα ήταν πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσουν μία συνδυασμένη ενεργειακή και νομισματική επίθεση - πόσο μάλλον εάν συνεργαζόταν μεταξύ τους η Κίνα και η Ρωσία, ενδεχομένως με τη βοήθεια και άλλων χωρών (Βραζιλία κοκ.).

Ειδικά όσον αφορά το Ιράν, η πιθανότητα να συμμετέχει και αυτό στην «επίθεση» εναντίον των Η.Π.Α., αναλαμβάνοντας το συμβατικό μέρος του πολέμου (Συρία κλπ.), με έδρα το Dubai*,  θα περιόριζε αρκετά τις πιθανότητες νίκης της Δυτικής Τρόικας.

Επειδή θεωρούμε δε ότι, τα παραπάνω ενδεχόμενα δεν είναι καθόλου αμελητέα, θα ασχοληθούμε σε μία επόμενη ανάλυση μας - στο τρίτο ουσιαστικά μέρος της αναφοράς μας στον υπόγειο παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη (με τα γεωπολιτικά ενδιαφέροντα της Κίνας, τη διαμάχη της με την Ιαπωνία κοκ.).

Η ΤΟΥΡΚΙΑ

Η χώρα, φτωχή σε ενέργεια, με μία φούσκα ακινήτων άνευ προηγουμένου, με εκποιημένες τις περισσότερες δημόσιες επιχειρήσεις της, με εξαιρετικά ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, καθώς επίσης με διάφορα άλλα προβλήματα (άρθρο μας), όχι μόνο οικονομικά, έχει απαιτήσει το 15% του φυσικού αερίου, το οποίο θα μεταφέρεται από τον αγωγό Nabucco - για ιδία χρήση ή για μεταπώληση στις διεθνείς αγορές.

Φυσικά οι Ευρωπαίοι έχουν απορρίψει σε κάποιο βαθμό αυτού του είδους τις απαιτήσεις, αναζητώντας άλλες λύσεις μεταφοράς της γαλάζιας ενέργειας - ενώ η Τουρκία θεωρεί ότι ο αγωγός αποτελεί το ιδανικό όπλο, για να επιταχυνθεί η είσοδος της στην ΕΕ. Η σύνδεση του αγωγού με τις διαπραγματεύσεις εισόδου της Τουρκίας στην ΕΕ αναφέρθηκε ουσιαστικά επίσημα από τον πρωθυπουργό της, τον Ιανουάριο του 2009 - όπου ισχυρίσθηκε πως βλέπει προβλήματα για τον αγωγό, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων.

Στα πλαίσια αυτά η Τουρκία, θέλοντας προφανώς να δείξει καλή διαγωγή, προσπαθεί να εξασφαλίσει την προμήθεια του αγωγού με φυσικό αέριο και άλλων παραγωγικών χωρών, φιλικά διακείμενων προς την ίδια - όπως του Ιράν και του Κατάρ. Την ίδια στιγμή, στα τέλη του 2011, υπέγραψε μία συμφωνία με εκπρόσωπο της Gazprom, σχετικά με την άδεια κατασκευής του «South Stream Pipeline».   

Η ΕΛΛΑΔΑ

Η πατρίδα μας, αμέσως μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η οποία έφερε στην επιφάνεια τη μεγαλύτερη και μάλιστα νόμιμη ληστεία όλων των εποχών, αυτήν της Ευρώπης από τις Η.Π.Α. (άρθρο μας),βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα - στο επίκεντρο της διαμάχης δηλαδή, μεταξύ των Η.Π.Α. και της Γερμανίας (ανάλυση). Σήμερα, από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, η κατάσταση έχει σε μεγάλο βαθμό επιδεινωθεί - λόγω του ότι έχει εισέλθει στο παιχνίδι και η Ρωσία, συμμετέχοντας στο «γεωπολιτικό πόκερ» της περιοχής, με τα ενεργειακά της ενδιαφέροντα.

Ο στόχος, ο οποίος αφορά επίσης την εκβιαζόμενη από την Ευρωζώνη, καθώς επίσης από τις Η.Π.Α., Κύπρο (άρθρο μας), δεν είναι μόνο τα ενδεχόμενα ενεργειακά της αποθέματα - αλλά, παράλληλα, οι συνεχείς αγώνες της Gazprom να διατηρήσει την δεσπόζουσα θέση της, εμποδίζοντας όπου και όπως μπορεί την πρόοδο του εναλλακτικού αγωγού (Nabucco). Η πιθανότητα δε να διέλθει άλλος αγωγός από την ελληνική και κυπριακή επικράτεια, με τη συμμετοχή του Ισραήλ, αποτελεί μία ακόμη «αφορμή πολέμου» (Casus belli) για το ρωσικό κολοσσό. 

Στα πλαίσια αυτά και χωρίς να επεκταθούμε περαιτέρω, η εγκληματική εμμονή της Ελληνικής κυβέρνησης να εκποιήσει τη ΔΕΠΑ, προφανώς κατ' εντολή τηςσκιώδους εξουσίας, έχει ιδιαίτερη σημασία.Οφείλουμε λοιπόν να αναφερθούμε περιληπτικά στο θέμα, αφήνοντας τα υπόλοιπα για μία επόμενη ανάλυση μας:

Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1988, μετά την υπογραφή συμφωνίας (Φεβρουάριος του 1988), για προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Αλγερία - ενώ το Δεκέμβριο του 1988 αποφασίσθηκε η κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου, από τα σύνορα της Βουλγαρίας έως την Αττική.

Το 1991 ιδρύθηκε η μικτή Ελληνορωσική εταιρεία "Prometheus Gas ΑΕ", η οποία ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας - το 1994 άρχισε η προμήθεια φυσικού αερίου προς τη ΔΕΗ, ενώ το 1995 ξεκίνησαν οι περιφερειακές εταιρείες διανομής φυσικού αερίου, με τη συμμετοχή της ΔΕΠΑ και ιδιωτών. Τα Ελληνικά Πετρέλαια συμμετέχουν με 35% στη ΔΕΠΑενώ η Gazprom προμηθεύει το 70% περίπου των αναγκών της Ελλάδας σε φυσικό αέριο

Η Gazprom τώρα, η Ρωσία δηλαδή, φαίνεται να ενδιαφέρεται για την εξαγορά της ΔΕΠΑ, προσφέροντας περί τα 2 δις € - μία τιμή κατά πολύ υψηλότερη από αυτήν που λέγεται ότι έχουν προτείνει ανταγωνίστριες εταιρείες οι οποίες, εκτός των άλλων, δεν είναι σίγουρο ότι μπορούν να εξασφαλίσουν την προμήθεια φυσικού αερίου ή τις επενδύσεις που απαιτούνται.

Ανεξάρτητα όμως από τις διαδικασίες αυτές και παρά το ότι θεωρούμε εντελώς αδιανόητη την πώληση μίας τέτοιας κοινωφελούς, μονοπωλιακής και κερδοφόρας επιχείρησης, όπως η ΔΕΠΑ, η οποία είναι επί πλέον εξαιρετικά κρίσιμη για το μέλλον της πατρίδας μας στον τομέα της ενέργειας, είναι  ίσως σκόπιμο να αναφερθούμε στην αξία της - η οποία θα ανατιμάται συνεχώς, αφού η κατανάλωση φυσικού αερίου θα αυξάνεται διαχρονικά. Στα πλαίσια αυτά, παραθέτουμε τον Πίνακα ΙΙΙ, με ορισμένα βασικά μεγέθη του Ισολογισμού της:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Ισολογισμός του ομίλου της ΔΕΠΑ, σε €

Με βάση τον Πίνακα ΙΙΙ και τα κέρδη προ φόρων, σε συνδυασμό με την τεράστια ανάπτυξη των μεγεθών της εταιρείας (τζίρος, κέρδη), καθώς επίσης με την εξαιρετική απόδοση των ιδίων κεφαλαίων της, η οποία θα αυξάνεται διαρκώς, η τιμή πώλησης της δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να είναι χαμηλότερη από τα κέρδη της για είκοσι έτη - αν και με καθαρά επιχειρηματικά κριτήρια, είναι κάτι παραπάνω από ανόητο να πουλάει κανείς μία τόσο κερδοφόρα εταιρεία, πόσο μάλλον με τέτοιες προοπτικές (η Heinz, η αμερικανική εταιρεία που πουλάει κέτσαπ, πουλήθηκε πρόσφατα για το εικοσαπλάσιο των κερδών της!).    

Επομένως, η τιμή πώλησης θα έπρεπε να είναι υψηλότερη από 5 δις € και όχι 2 δις € που λέγεται ότι προσφέρει η Gazprom - ενώ το οποιοδήποτε χαμηλότερο τίμημα θα ισοδυναμούσε με υπεξαίρεση δημόσιας περιουσίας, εάν όχι με ενδοτικότητα και με εσχάτη προδοσία.     

Ολοκληρώνοντας, εάν τυχόν η Ελλάδα παραβίαζε τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού, όσον αφορά όλες τις αποκρατικοποιήσεις και όχι μόνο αυτήν της ΔΕΠΑ, εις βάρος της Ρωσίας, οι σχέσεις των δύο χωρών θα επιδεινώνονταν ανεπανόρθωτα - επομένως, θα συνιστούσαν ένα ακόμη έγκλημα εις βάρος τωνΕλλήνων Πολιτών (επί πλέον στην αδιανόητη πώληση της ΔΕΠΑ, ακόμη και σε μια τιμή υψηλότερη των 5 δις €).    

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η Ελλάδα, από γεωπολιτικής πλευράς, ευρίσκεται σε μία εξαιρετικά πλεονεκτική θέση - στην καλύτερη ίσως της Ιστορίας της. Ταυτόχρονα βέβαια, είναι υποχρεωμένη να βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί, στην κόψη του ξυραφιού καλύτερα - γεγονός που οφείλει να υποχρεώσει το σύνολο της πολιτικής να συνεργασθεί, χωρίς τις σημερινές μικροπολιτικές σκοπιμότητες και τις υπερβολικά ιδιοτελείς φιλοδοξίες.

Στα πλαίσια αυτά, με την παράλληλη συνεργασία των Ελλήνων Πολιτών, αφού χωρίς αυτήν δεν μπορεί να επιτύχει κανένα κόμμα και καμία χώρα, η κυβέρνησηπρέπει να αποφύγει όλες τις παγίδες (συνέχιση της υφεσιακής πολιτικής λιτότητας, λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας, απεμπόληση κυριαρχικών δικαιωμάτων, υποκλίσεις στους επίδοξους ηγεμόνες, κοινωνικές εξεγέρσεις, απορρύθμιση του συστήματος κοκ.) - με στόχο όχι μόνο να μην χαθεί τίποτα, αλλά να βγει η πατρίδα μας κερδισμένη από την κρίση.

Ολοκληρώνοντας, ο συναλλαγματικός πόλεμος, ο οποίος συνεχίζεται κλιμακούμενος, ενώ «εμπλουτίζεται» με τα ισχυρότατα ενεργειακά όπλα, είναι κάτι περισσότερο από επικίνδυνος για το μέλλον όλων μας. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τις τεράστιες ζημίες που προκάλεσε η (σκόπιμη) Ασιατική κρίση, η οποία επεκτάθηκε στη Ρωσία, ολοκληρώνοντας την καταστροφική της πορεία στη Λατινική Αμερική και αφήνοντας οδυνηρά σημάδια στο πέρασμα της (εξαθλιωμένες μάζες, κατάρρευση της μεσαίας τάξης κοκ.), για να κατανοήσει τι ακριβώς θα μπορούσε να συμβεί.

Εν τούτοις, πολλές μικρές χώρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν το συναλλαγματικό και ενεργειακό πόλεμο προς όφελος τους - αρκεί φυσικά να μην απειληθεί η παγκόσμια ειρήνη, με τη χρήση όπλων που δεν επιτρέπουν τη συνέχιση της ζωής στον πλανήτη ή που θα τον οδηγήσουν πολλές δεκαετίες πίσω.              


* Σημείωση: Το ουδέτερο έδαφος του νομισματικού πολέμου σήμερα, η περιοχή δηλαδή που διεξάγονται οι κρυφές συζητήσεις μεταξύ των αντιπάλων, ενώ κινούνται οι μυστικές τους υπηρεσίες, λέγεται πως είναι τοDubai - όπου έχουν εγκατασταθεί οι σημαντικότερες ιρανικές τράπεζες, μέσω των οποίων συναλλάσσεται διεθνώς το Ιράν.

Οφείλουμε να προσθέσουμε εδώ ότι, χαρτονομίσματα πολλών χωρών εκτυπώνονται στο Dubai, κυρίως δε αυτά που διατίθενται στο εξωτερικό της κάθε χώρας – ενώ από το Dubai κατευθύνονται στις κεντρικές τράπεζες διαφόρων κρατών και από αυτές στους πελάτες τους. Η συγκεκριμένη αραβική χώρα είναι, μεταξύ άλλων, η μεγαλύτερη πλατφόρμα διακίνησης χαρτονομισμάτων στον πλανήτη, με τεράστιες ποσότητες να στοιβάζονται σε φυλασσόμενες αποθήκες στην γύρω περιοχή του αεροδρομίου της. 

ΥΓ: Οι σημερινοί καταστροφικοί πόλεμοι διεξάγονται με εντελώς διαφορετικά όπλα - με χρηματοπιστωτικά. Επομένως, για να μπορεί να ανταπεξέρχεται μία χώρα και να προστατεύει, ως οφείλει, τα σύνορα της, από την εισβολή αυτών που απειλούν την ελευθερία της, έχει απόλυτη ανάγκη από έναν αντίστοιχα εκπαιδευμένο «οικονομικό στρατό» – από «στρατηγούς» και από «στρατιώτες» δηλαδή, οι οποίοι να έχουν τέλεια γνώση όλων αυτών των νέων όπλων (γνώσεις που θα έχουν αποκτήσει αφενός μεν με τη βοήθεια των σπουδών τους, αφετέρου με την «εξάσκηση» τους στις αγορές).

Οι εταιρείες αξιολόγησης, οι επενδυτικές τράπεζες, τα ΜΜΕ (διασυρμός του αντιπάλου), τα hedge funds, ταCDS, οι μισθωτοί "αστέρες" οικονομολόγοι (αρνητική προπαγάνδα) και διάφοροι άλλοι, είναι ουσιαστικά τα όπλα, με τα οποία εισβάλλει μία χώρα σε κάποια άλλη – με κεντρικό στόχο το νόμισμα, καθώς επίσης τη δημόσια περιουσία της.

Όπως συμβαίνει δε και στο συμβατικό πόλεμο,«στρατολογούνται» προδότες, μέσα στις γραμμές της χώρας, της οποίας σχεδιάζεται η κατάληψη – με το «χρηματισμό» και την «εξαγορά» μελών της πολιτικής, της οικονομικής, καθώς επίσης της πνευματικής εξουσίας της, στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα ΜΜΕ.  

Περαιτέρω, ο αμυντικός «οικονομικός στρατός» οφείλει να εκπαιδεύεται καθημερινά, τόσο με τη χρήση ειδικών μοντέλων, όσο με την «προσομοίωση επιθέσεων» – έτσι ώστε να είναι κάθε στιγμή έτοιμος να αντιμετωπίσει μία χρηματοπιστωτική εισβολή.

Στα πλαίσια αυτά, αποτελεί πρώτη προτεραιότητα η προστασία των κοινωφελών, των μονοπωλιακών κερδοφόρων, καθώς επίσης των στρατηγικών επιχειρήσεων της πατρίδας του - αφού χωρίς αυτές είναι αδύνατη η διατήρηση της εθνικής κυριαρχίαςενός κράτους. Επίσης, η αποφυγή των ζημιών (ελλειμμάτων) και της υπερχρέωσης μίας χώρας – επειδή έτσι προετοιμάζεται η κατάληψη της.     

Στο παράδειγμα της Ελλάδας, η απώλεια επιχειρήσεων όπως η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ, τα ΕΛΠΕ, η ΕΥΑΘ, η ΔΕΠΑ, ο ΟΠΑΠ κοκ., θα σήμαινε την ολοκληρωτική ήττα και την υποδούλωση της – ενώ, χωρίς αυτές, είναι αδύνατον να μπορέσει ποτέ η χώρα μας να ξεφύγει από την κρίση, επιστρέφοντας σε αναπτυξιακή πορεία.

Όταν βέβαια ο εχθρός ευρίσκεται ήδη μέσα στην «καρδιά» ενός κράτους, στο υπουργείο οικονομικών, στο «ταμείο» αποκρατικοποιήσεων και στην κεντρική της τράπεζα δηλαδή, είναι ίσως αργά για να μπορέσει να αμυνθεί με επιτυχία – αν και πάντοτε υπάρχει χρόνος, όσο τα σχέδια του «εχθρού» δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου